Tom 14, Nr 3 (2019)
Artykuł przeglądowy
Opublikowany online: 2019-07-04
Wyświetlenia strony
1004
Wyświetlenia/pobrania artykułu
2341
Ostra niewydolność wątroby po podaniu amiodaronu
1, 12
DOI: 10.5603/FC.2019.0056
Folia Cardiologica 2019;14(3):242-246.
Streszczenie
Amiodaron jest lekiem antyarytmicznym powszechnie stosowanym w terapii zaburzeń rytmu serca. Ze względu na bardzo długi okres półtrwania, lipofilną budowę i gromadzenie w tarczycy, wątrobie, płucach, rogówce i skórze amiodaron może powodować wiele działań niepożądanych. Ostra niewydolność wątroby jest rzadkim powikłaniem po jego podaniu. Opisano zaledwie kilkadziesiąt takich przypadków. Mechanizm uszkodzenia wątroby nie jest jeszcze dobrze poznany. Sugerowano szkodliwy wypływ polisorbatu 80 (konserwantu dożylnej formy leku), ale do ostrego zaburzenia funkcji wątroby dochodzi również po doustnym stosowaniu leku. Rozpoznanie jest ustalane, gdy po podaniu amiodaronu rozwija się ostra niewydolność wątroby z encefalopatią i zaburzeniami krzepnięcia krwi, po wykluczeniu udziału innych czynników hepatotoksycznych. Nie opracowano jeszcze zaleceń postępowania w tych przypadkach. Rokowanie jest jednak poważne, gdyż obserwowano wysoką śmiertelność.
Słowa kluczowe: amiodarondziałania niepożądaneostra niewydolność wątrobypolekowe uszkodzenie wątrobypolisorbat 80
Referencje
- Kirchhof P, Benussi S, Kotecha D, et al. Wytyczne ESC dotyczące leczenia migotania przedsionków w 2016 roku, opracowane we współpracy z EACTS. Kardiologia Polska. 2016; 74(12): 1359–1469.
- Food Drug Administration. Amiodarone. https://www.accessdata.fda.gov.drugsatfda_docs/label/2011/022325s0021bl.pdf.
- Shukla R, Jowett NI, Thompson DR, et al. Side effects with amiodarone therapy. Postgrad Med J. 1994; 70(825): 492–498.
- Epstein AE, Olshansky B, Naccarelli GV, et al. Practical Management Guide for Clinicians Who Treat Patients with Amiodarone. Am J Med. 2016; 129(5): 468–475.
- Siddiway LA. Amiodarone: guidelines for use and monitoring. Am Fam Physician. 2003; 68(11): 2189–2196.
- Hashmi A, Keswani NR, Kim S, et al. Hepatic Dysfunction in Patients Receiving Intravenous Amiodarone. South Med J. 2016; 109(2): 83–86.
- Lupon-Rosés J, Simó-Canonge R, Lu-Cortez L, et al. Probable early acute hepatitis with parenteral amiodarone. Clin Cardiol. 1986; 9(5): 223–225.
- Habior A. Ostra niewydolność wątroby. Postępy Nauk Med. 2014; 1: 24–30.
- Chalasani NP, Hayashi PH, Bonkovsky HL, et al. Practice Parameters Committee of the American College of Gastroenterology. ACG Clinical Guideline: the diagnosis and management of idiosyncratic drug-induced liver injury. Am J Gastroenterol. 2014; 109(7): 950–66; quiz 967.
- Jankowska I, Jankowski K, Kmiotek J, et al. Toxic and drug-induced liver injury. Med Sci Rev Hepatologia. 2007; 7(1): 32–63.
- Gayam V, Khalid M, Shrestha B, et al. Drug-Induced Liver Injury: An Institutional Case Series and Review of Literature. J Investig Med High Impact Case Rep. 2018; 6: 2324709618761754.
- Haque T, Sasatomi E, Hayashi PH. Drug-Induced Liver Injury: Pattern Recognition and Future Directions. Gut Liver. 2016; 10(1): 27–36.
- Rhodes A, Eastwood JB, Smith SA. Early acute hepatitis with parenteral amiodarone: a toxic effect of the vehicle? Gut. 1993; 34(4): 565–566.
- Alade SL, Brown RE, Paquet A. Polysorbate 80 and E-Ferol toxicity. Pediatrics. 1986; 77(4): 593–597.
- Jaiswal P, Attar BM, Yap JE, et al. Acute liver failure with amiodarone infusion: A case report and systematic review. J Clin Pharm Ther. 2018; 43(1): 129–133.
- Breuer HW, Bossek W, Haferland C, et al. Amiodarone-induced severe hepatitis mediated by immunological mechanisms. Int J Clin Pharmacol Ther. 1998; 36(6): 350–352.
- Gluck N, Fried M, Porat R. Acute amiodarone liver toxicity likely due to ischemic hepatitis. Isr Med Assoc J. 2011; 13(12): 748–752.
- Nasser M, Larsen TR, Waanbah B, et al. Hyperacute drug-induced hepatitis with intravenous amiodarone: case report and review of the literature. Drug Healthc Patient Saf. 2013; 5: 191–198.
- Li JG, Yang TC, Yu DM, et al. Fatal acute liver failure after intravenous amiodarone administration. J Formos Med Assoc. 2015; 114(3): 294–296.
- Akbal E, Batgi H, Koçak E, et al. Low-dose amiodarone-induced fatal liver failure. Mil Med. 2012; 177(1): 118–120.
- Yamato M, Wada K, Fujimoto M, et al. Association between N-desethylamiodarone/amiodarone ratio and amiodarone-induced thyroid dysfunction. Eur J Clin Pharmacol. 2017; 73(3): 289–296.
- Tsuda T, Tada H, Tanaka Y, et al. Amiodarone-induced reversible and irreversible hepatotoxicity: two case reports. J Med Case Rep. 2018; 12(1): 95.
- Kenzaka T. Hepatic computed tomography changes caused by amiodarone. Korean J Intern Med. 2015; 30(5): 745–746.
- Kim BB, Kim DM, Choi DH, et al. Amiodarone toxicity showing high liver density on CT scan with normal liver function and plasma amiodarone levels in a long-term amiodarone user. Int J Cardiol. 2014; 172(2): 494–495.
- Ramachandran R, Kakar S. Histological patterns in drug-induced liver disease. J Clin Pathol. 2009; 62(6): 481–492.
- Kang HMo, Kang YS, Kim SH, et al. Amiodarone-induced hepatitis and polyneuropathy. Korean J Intern Med. 2007; 22(3): 225–229.
- Grecian R, Ainslie M. Acute hepatic failure following intravenous amiodarone. BMJ Case Rep. 2012; 2012.
- Paudel R, Dogra P, Suman S, et al. Acute Liver and Renal Failure: A Rare Adverse Effect Exclusive to Intravenous form of Amiodarone. Case Rep Crit Care. 2016; 2016: 5232804.
- Mudalel ML, Dave KP, Hummel JP, et al. N-acetylcysteine treats intravenous amiodarone induced liver injury. World J Gastroenterol. 2015; 21(9): 2816–2819.
- Waldman W, Groszek B, Burda P, et al. Postępowanie w ostrym zatruciu paracetamolem - stanowisko Sekcji Toksykologii Klinicznej Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Przegl Lek. 2012; 69(8): 466–469.
- Lahbabi M, Aqodad N, Ibrahimi A, et al. Acute hepatitis secondary to parenteral amiodarone does not preclude subsequent oral therapy. World J Hepatol. 2012; 4(6): 196–198.
- James PR, Hardman SM. Acute hepatitis complicating parenteral amiodarone does not preclude subsequent oral therapy. Heart. 1997; 77(6): 583–584.
- Diab OA, Kamel J, Abd-Elhamid AA. Predictors of intravenous amiodarone induced liver injury. Egypt Heart J. 2017; 69(1): 45–54.
