Tom 14, Nr 3 (2019)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2019-07-04
Wyświetlenia strony
837
Wyświetlenia/pobrania artykułu
638
Dlaczego bardziej chorzy rezygnują z szansy na wyzdrowienie? Paradoks podejmowania decyzji o udziale w rehabilitacji kardiologicznej
DOI: 10.5603/FC.2019.0053
Folia Cardiologica 2019;14(3):223-229.
Streszczenie
Wstęp. Choroba niedokrwienna serca zajmuje w czołowe miejsce wśród przyczyn zgonu w krajach uprzemysłowionych. Rehabilitacja kardiologiczna jest jednym z oddziaływań poprawiających funkcjonowanie po przebytym ostrym zespole wieńcowym (ACS). Ważna pozostaje identyfikacja czynników warunkujących decyzję o podjęciu leczenia i udziale w rehabilitacji. Celem pracy była ocena wpływu cech klinicznych stanu zdrowia pacjentów po przebytym ACS na podejmowanie decyzji o udziale w programie stacjonarnej rehabilitacji kardiologicznej (ICR).
Materiał i metody. Do badania włączono 137 pacjentów po przebytym ACS (70% zawałów serca z uniesieniem odcinka ST) leczonych metodą pierwotnej angioplastyki wieńcowej. Pacjenci byli proszeni o uzupełnienie i oddanie w dniu wypisania (5 ± 2 dni od wystąpienia zawału serca) kwestionariusza do oceny jakości życia (EuroQol EQ-5D z Wizualną Skalą Analogową) oraz poziomu depresji (Skala Depresji Becka). Wszystkim pacjentom zaproponowano udział w 3-tygodniowym programie ICR. Zależnie od wyrażenia zgody lub rezygnacji z udziału w rehabilitacji pacjentów podzielono na dwie podgrupy.
Wyniki. Grupa II w porównaniu z poddaną rehabilitacji wykazała niższe mediany wartości hemoglobiny, liczby czerwonych krwinek oraz hematokrytu. Osoby z grupy kontrolnej cechowały również wyższe stężenia cholesterolu całkowitego i cholesterolu frakcji lipoprotein o małej gęstości oraz większe nasilenie miażdżycy tętnic wieńcowych obliczane za pomocą skali Gensiniego (40 ± 22,6 v. 35 ± 24,3; p = 0,02). Obserwowano także silny trend w kierunku niższego poziomu depresji w grupie poddanej rehabilitacji w porównaniu z grupą kontrolną (8 ± 8,8 v. 12 ± 8,5; p = 0,06). W zakresie innych parametrów nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic między grupami.
Wnioski. Pacjenci, którzy odmówili udziału w ICR, cechowali się gorszym stanem kliniczny niż ci, którzy się na nią zdecydowali. Wyższy poziom nasilenia objawów depresji był jedynie granicznie istotnym predyktorem odmowy udziału w rehabilitacji. Paradoksalnie bardziej chorzy okazali się mniej skłonni do udziału w rehabilitacji kardiologicznej.
Słowa kluczowe: rezygnacjaparadoksrehabilitacja kardiologiczna
Referencje
- Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AJ, et al. Grupa tworząca niniejszy dokument w imieniu Wspólnej Grupy Roboczej ESC/ACCF/AHA/WHF ds. Uniwersalnej Definicji Zawału Serca. Trzecia uniwersalna definicja zawału serca. Kardiol Pol. 2012; 70: 236–252.
- Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw postępowania w ostrym zawale serca z uniesieniem odcinka ST. Wytyczne ESC dotyczące postępowania w ostrym zawale serca z uniesieniem odcinka ST w 2017 roku. Kardiol Pol. 2018; 76: 229–313.
- Kang K, Gholizadeh L, Inglis SC, et al. Correlates of health-related quality of life in patients with myocardial infarction: A literature review. Int J Nurs Stud. 2017; 73: 1–16.
- Kowalska M, Szemik S. [Health and quality of life vs. occupational activity]. Med Pr. 2016; 67(5): 663–671.
- Karimi M, Brazier J. Health, Health-Related Quality of Life, and Quality of Life: What is the Difference? Pharmacoeconomics. 2016; 34(7): 645–649.
- Piotrowicz R, Jegier A, Szalewska D. Rekomendacje w zakresie realizacji kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej- stanowisko ekspertów Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. AsteriaMed, Gdańsk 2017.
- Borowicz-Bienkowska S, Deskur-Smielecka E, Maleszka M, et al. The impact of short-term cardiac rehabilitation on changing dietary habits in patients after acute coronary syndrome. J Cardiopulm Rehabil Prev. 2013; 33(4): 234–238.
- Taylor RS, Brown A, Ebrahim S, et al. Exercise-based rehabilitation for patients with coronary heart disease: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Med. 2004; 116(10): 682–692.
- Clark AM, Hartling L, Vandermeer B, et al. Meta-analysis: secondary prevention programs for patients with coronary artery disease. Ann Intern Med. 2005; 143(9): 659–672.
- Peixoto TCA, Begot I, Bolzan DW, et al. Early exercise-based rehabilitation improves health-related quality of life and functional capacity after acute myocardial infarction: a randomized controlled trial. Can J Cardiol. 2015; 31(3): 308–313.
- Carney RM, Freedland KE, Miller GE, et al. Depression as a risk factor for cardiac mortality and morbidity: a review of potential mechanisms. J Psychosom Res. 2002; 53(4): 897–902.
- Sørensen C, Brandes A, Hendricks O, et al. Depression assessed over 1-year survival in patients with myocardial infarction. Acta Psychiatr Scand. 2006; 113(4): 290–297.
- Penninx B, Beekman A, Honig A, et al. Depression and Cardiac Mortality. Archives of General Psychiatry. 2001; 58(3): 221.
- Yary T, Soleimannejad K, Abd Rahim F, et al. Contribution of diet and major depression to incidence of acute myocardial infarction (AMI). Lipids Health Dis. 2010; 9: 133.
- Wilkowska A. Epizody depresyjne u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Psychiatria w praktyce klinicznej. 2008; 1: 12–21.
- Szende A, Williams A. Measuring self-reported population health: an international perspective based on EQ-5D. EuroQol Group, 2004. Perspective based on EQ-5D. EuroQol Group 2004. https://euroqol.org/wp-content/uploads/2016/10/Measuring_Self-Reported_Population_Health_-_An_International_Perspective_based_on_EQ-5D.pdf (5.06.2019).
- Kasprzak JD, Hoffman P, Płońska E, et al. Echokardiografia w praktyce klinicznej- Standardy Sekcji Echokardiografii Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Kardiol Pol. 2007; 65: 8.
- Dessotte CA, Silva FS, Bolela F, et al. Presence of depressive symptoms in patients with a first episode of acute coronary syndrome. Rev Lat Am Enfermagem. 2013; 21(1): 325–331.
- Davidson KW, Bigger JT, Burg MM, et al. Centralized, stepped, patient preference-based treatment for patients with post-acute coronary syndrome depression: CODIACS vanguard randomized controlled trial. JAMA Intern Med. 2013; 173(11): 997–1004.
- Mikkelsen T, Korsgaard Thomsen K, Tchijevitch O. Non-attendance and drop-out in cardiac rehabilitation among patients with ischaemic heart disease. Dan Med J. 2014; 61(10): A4919.
- Shanks LC, Moore SM, Zeller RA. Predictors of cardiac rehabilitation initiation. Rehabil Nurs. 2007; 32(4): 152–157.
- McKee G, Biddle M, O' Donnell S, et al. Cardiac rehabilitation after myocardial infarction: what influences patients' intentions to attend? Eur J Cardiovasc Nurs. 2014; 13(4): 329–337.
