Tom 14, Nr 1 (2019)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2019-04-10
Wyświetlenia strony
801
Wyświetlenia/pobrania artykułu
1184
Czynniki warunkujące jakość życia po implantacji kardiostymulatora
DOI: 10.5603/FC.2019.0005
Folia Cardiologica 2019;14(1):1-12.
Streszczenie
Wstęp. Jakość życia zależna od stanu zdrowia (HRQoL) po implantacji kardiostymulatora (PM) była przedmiotem wielu analiz, w których dominowała ocena zależności HRQoL od trybu stymulacji i wskazań do zabiegu. Czynniki te nie wyjaśniają jednak w pełni zmian HRQoL, co motywuje do poszukiwania innych uwarunkowań zmiany HRQoL po implantacji PM.
Materiał i metody. Przeprowadzono jednoośrodkowe, prospektywne badanie obserwacyjne u 101 dorosłych pacjentów, którym bez powikłań implantowano PM. Pacjentów ankietowano 2-krotnie — w okresie okołozabiegowym i na zakończenie 18-miesięcznej obserwacji (FU). Jakość życia zależną od stanu zdrowia oceniano za pomocą kwestionariusza Nottingham Health Profile. Pełen protokół badania ukończyło 83 pacjentów. W tej grupie przeprowadzono analizę porównawczą (okres okołozabiegowy v. FU) w celu pomiaru związku między zmianą HRQoL a: płcią, miejscem zamieszkania, poziomem niepełnosprawności, aktywnością fizyczną, poziomem opieki i wsparcia, wskaźnikiem masy ciała (BMI), dietą, odsetkiem stymulacji przedsionkowej i komorowej (Ap i Vp), objawami związanymi z zaburzeniami rytmu i przewodzenia, zaawansowaniem choroby wieńcowej i niewydolności serca.
Wyniki. Poprawa HRQoL po implantacji PM nastąpiła u mieszkańców wsi, osób otyłych i tych z Vp ponad 79%. W całej badanej grupie znaczną poprawę obserwowano w zakresie dwóch domen HRQoL — reakcji emocjonalnych (E.R.) i zaburzeń snu (S.D.). Analizując poszczególne domeny HRQoL (energia, ból, wyobcowanie społeczne, E.R.S.D. ograniczenia ruchowe), poprawę obserwowano u kobiet, osób zdolnych do samodzielnego poruszania się, osób z wysokim poziomem opieki i wsparcia, oraz tych, którzy po implantacji PM zmienili nawyki żywieniowe, a także tych, którzy nie doświadczyli omdlenia i dławicy piersiowej. Wiek i BMI zidentyfikowano jako czynniki zmieniające domenę HRQoL ulegającą poprawie po implantacji.
Wnioski. Poprawa HRQoL po implantacji PM wydaje się związana głównie z S.D. i E.R. Ważnymi czynnikami wpływającymi na zmianę HRQoL są miejsce zamieszkania, BMI i odsetek Vp. Wpływ implantacji PM na HRQoL wymaga dalszych badań.
Słowa kluczowe: jakość życia uwarunkowana stanem zdrowiaHRQoLPMQoLNHP
Referencje
- Broda G. Jakość życia — ważny pomiar zdrowia. Kardiol Pol. 2009; 67(10): 1086–1087.
- Wrześniewski K. Jak badać jakość życia pacjentów kardiologicznych? Kardiol Pol. 2009; 67(7): 790–794.
- Kawecka-Jaszcz K, Klocek M, Tobiasz-Adamczyk B. Jakość życia w chorobach układu sercowo naczyniowego. Metody pomiaru i znaczenie kliniczne, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2006.
- Lamas GA, Orav EJ, Stambler BS, et al. Quality of life and clinical outcomes in elderly patients treated with ventricular pacing as compared with dual-chamber pacing. Pacemaker Selection in the Elderly Investigators. N Engl J Med. 1998; 338(16): 1097–1104.
- Newman D, Lau C, Tang ASL, et al. CTOPP Investigators. Effect of pacing mode on health-related quality of life in the Canadian Trial of Physiologic Pacing. Am Heart J. 2003; 145(3): 430–437.
- GRIBBIN G, KENNY R, MCCUE P, et al. Individualised quality of life after pacing. Does mode matter? Europace. 2004; 6(6): 552–560.
- Linde-Edelstam C, Nordlander R, Unden AL, et al. Quality-of-life in patients treated with atrioventricular synchronous pacing compared to rate modulated ventricular pacing: a long-term, double-blind, crossover study. Pacing Clin Electrophysiol. 1992; 15(10): 1467–1476.
- Lau CP, Rushby J, Leigh-Jones M, et al. Symptomatology and quality of life in patients with rate-responsive pacemakers: a double-blind, randomized, crossover study. Clin Cardiol. 1989; 12(9): 505–512.
- Oto MA, Müderrisoglu H, Ozin MB, et al. Quality of life in patients with rate responsive pacemakers: a randomized, cross-over study. Pacing Clin Electrophysiol. 1991; 14(5 Pt 1): 800–806.
- Connolly SJ, Kerr CR, Gent M, et al. Effects of physiologic pacing versus ventricular pacing on the risk of stroke and death due to cardiovascular causes. Canadian Trial of Physiologic Pacing Investigators. N Engl J Med. 2000; 342(19): 1385–1391.
- Lamas GA, Lee KL, Sweeney MO, et al. Mode Selection Trial in Sinus-Node Dysfunction. Ventricular pacing or dual-chamber pacing for sinus-node dysfunction. N Engl J Med. 2002; 346(24): 1854–1862.
- Menozzi C, Brignole M, Moracchini PV, et al. Intrapatient comparison between chronic VVIR and DDD pacing in patients affected by high degree AV block without heart failure. Pacing Clin Electrophysiol. 1990; 13(12 Pt 2): 1816–1822.
- Hargreaves MR, Channon KM, Cripps TR, et al. Comparison of dual chamber and ventricular rate responsive pacing in patients over 75 with complete heart block. Heart. 1995; 74(4): 397–402.
- Linde-Edelstam C, Nordlander R, Pehrsson SK, et al. A double-blind study of submaximal exercise tolerance and variation in paced rate in atrial synchronous compared to activity sensor modulated ventricular pacing. Pacing Clin Electrophysiol . 1992; 15(6): 905–915.
- Oldroyd KG, Rae AP, Carter R, et al. Double blind crossover comparison of the effects of dual chamber pacing (DDD) and ventricular rate adaptive (VVIR) pacing on neuroendocrine variables, exercise performance, and symptoms in complete heart block. Heart. 1991; 65(4): 188–193.
- Deharo JC, Badier M, Thirion X, et al. A randomized, single-blind crossover comparison of the effects of chronic DDD and dual sensor VVIR pacing mode on quality-of-life and cardiopulmonary performance in complete heart block. Pacing Clin Electrophysiol. 1996; 19(9): 1320–1326.
- van Eck JW, van Hemel NM, van den Bos A, et al. Predictors of improved quality of life 1 year after pacemaker implantation. Am Heart J. 2008; 156(3): 491–497.
- Udo EO, van Hemel NM, Zuithoff NPA, et al. Long term quality-of-life in patients with bradycardia pacemaker implantation. Int J Cardiol. 2013; 168(3): 2159–2163.
- Benzer W, Oldridge N, Anelli Monti M, et al. Clinical predictors of health-related quality of life after pacemaker implantation. Wien Klin Wochenschr. 2006; 118(23-24): 739–743.
- Fleischmann KE, Orav EJ, Lamas GA, et al. Pacemaker implantation and quality of life in the Mode Selection Trial (MOST). Heart Rhythm. 2006; 3(6): 653–659.
- Kostkiewicz M. Odległa ocena kliniczna, elektrokardiograficzna oraz jakość życia pacjentów leczonych implantacją kardiostymulatora. Praca doktorska. Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2013.
- van Hemel NM, Holwerda K, Slegers P, et al. The contribution of rate adaptive pacing with single or dual sensors to health-related quality of life. EP Europace. 2007; 9(4): 233–238.
- Kushner RF, Foster G. Obesity and quality of life. Nutrition. 2000; 16(10): 947–952.
- Oliveira BG, Velasquez-Melendez G, Rincón LG, et al. Health-related quality of life in Brazilian pacemaker patients. Pacing Clin Electrophysiol. 2008; 31(9): 1178–1183.
- Chen HM, Chao YF. Change in quality of life in patients with permanent cardiac pacemakers: a six-month follow-up study. J Nurs Res. 2002; 10(2): 143–150.
