Przewlekła poreumatyczna artropatia — zespół Jaccouda u 21-letniego chorego
Streszczenie
Artropatia (zespół) Jaccouda jest schorzeniem charakteryzującym się klinicznie „odwracalnymi” deformacjami stawów
spowodowanymi zaburzeniami tkanek miękkich, a nie niszczeniem kostnych elementów stawów. Chociaż artropatia ta
występuje rzadko, to opisywano przypadki JA u chorych z przewlekłą chorobą reumatyczną serca. Zazwyczaj obejmuje
stawy śródręczno-paliczkowe i śródstopno-paliczkowe. Zespół ten obserwowano również w toczniu rumieniowatym
układowym (SLE), zakażeniach i chorobach nowotworowych. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek 21-letniego
chorego, u którego od 16 lat występowały bóle wielu stawów, od 4 lat — deformacje rąk i od 3 lat — wysiłkowe kołatanie
serca i duszność. W badaniu przedmiotowym stwierdzono obwodowe objawy wstecznego przepływu krwi w aorcie oraz
hiperdynamiczną czynność lewej komory i przewlekłą ciężką niedomykalność aortalną i mitralną. W badaniu wzrokowym
wyraźnie widoczne były deformacje obu rąk w postaci odchylenia łokciowego, deformacji typu „łabędzia szyja” i kciuka
w kształcie litery „z”. Na podstawie wyników badań laboratoryjnych wykluczono reumatoidalne zapalenie stawów, SLE
i ostrą gorączkę reumatyczną. Wyniki badań obrazowych — badania radiologicznego (RTG) klatki piersiowej, elektrokardiografii,
echokardiografii dwuwymiarowej i badania doplerowskiego — wskazywały na przewlekłą ciężką niedomykalność
aortalną i mitralną. W obrazie RTG obu rąk uwidoczniono podwichnięcia ku tyłowi w stawach nadgarstkowo-śródręcznych,
które można było całkowicie skorygować. Artropatia Jaccouda obejmująca staw nadgarstkowo-śródręczny jest
obserwowana wyjątkowo rzadko.
Słowa kluczowe: artropatia Jaccoudachoroba reumatyczna sercastawy śródręczno-paliczkowestawy śródstopno-paliczkowedeformacja typu „łabędzia szyja”
Referencje
- Santiago MB. Jaccoud’s arthropathy. Best Pract Res Clin Rheumatol. 2011; 25(5): 715–725.
- Moro C, Castro C, Lanza MG, et al. Jaccoud's arthropathy in patients with chronic rheumatic valvular heart disease. Eur J Cardiol. 1978; 6(6): 459–468.
- Joseph B, Chacko V. Chronic post-rheumatic-fever arthritis (Jaccoud's arthritis) involving the feet. A case report. J Bone Joint Surg Am. 1984; 66(7): 1124–1125.
- Mizutani W, Quismorio FP. Lupus foot: deforming arthropathy of the feet in systemic lupus erythematosus. J Rheumatol. 1984; 11(1): 80–82.
- Arlet JB, Pouchot J. The senescent form of Jaccoud arthropathy. J Clin Rheumatol. 2009; 15(3): 151.
- Reilly PA, Evison G, McHugh NJ, et al. Arthropathy of hands and feet in systemic lupus erythematosus. J Rheumatol. 1990; 17(6): 777–784.
- Aptekar RG, Lawless OJ, Decker JL. Deforming non-erosive arthritis of the hand in systemic lupus erythematosus. Clin Orthop Relat Res. 1974(100): 120–124.
- Moro C, Castro C, González Lanza M, et al. [Articular sequelae of rheaumatic fever (Jaccoud's arthropathy)]. Rev Esp Cardiol. 1978; 31(1 Pt 1): 73–78.
- Sa RD, Galvao V, Luiz FJ, et al. D’Almeida F, Santiago M. Magnetic resonance imaging of Jaccoud’s arthropathy in systemic lupus erythematosus. Joint Bone Spine. 2010; 77(3): 241–5.
- Pastershank SP, Resnick D. "Hook" erosions in Jaccoud's arthropathy. J Can Assoc Radiol. 1980; 31(3): 174–175.
- Ignaczak T, Espinoza LR, Kantor OS, et al. Jaccoud arthritis. Arch Intern Med. 1975; 135(4): 577–579.
- Murphy WA, Staple TW. Jaccoud's arthropathy reviewed. Am J Roentgenol Radium Ther Nucl Med. 1973; 118(2): 300–307.