Udar jako wynik zatoru kardiogennego — charakterystyczne cechy w kontekście diagnostyki i wtórnej prewencji
Streszczenie
Zator pochodzenia sercowego stanowi przyczynę 15–30% udarów niedokrwiennych. Warto zauważyć, że udar kardiogenny
charakteryzuje się gorszym rokowaniem w porównaniu z udarami o innej etiologii i wiąże się z około 50-procentową
śmiertelnością w czasie 3 lat. Ustalenie przyczyny udaru kardiogennego bywa nierzadko trudne i opiera się na
identyfikacji potencjalnych przyczyn zatoru pochodzenia sercowego przy braku istotnych pierwotnych schorzeń sercowo-
-mózgowych. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są niezbędne, by nie dopuścić do nawrotu incydentu udarowego,
który prowadzi do niepełnosprawności oraz wiąże się ze wzrostem kosztów ochrony zdrowia. Udar kardiogenny ma
charakterystyczne cechy zarówno w obrazie klinicznym, jak i w badaniach dodatkowych, których rozpoznanie pozwala
lekarzowi wybrać właściwy kierunek prowadzonej diagnostyki. Ponieważ udar kardiogenny nie jest odrębną jednostką
chorobową, to jego rozpoznanie wymaga od samego początku odpowiedniego podejścia klinicznego oraz kompleksowej
diagnostyki, włączając elektrokardiografię, echokardiografię, obrazowanie mózgu i monitorowanie pracy serca. Podstawowa
rola echokardiografii sprowadza się do ustalenia źródła zatorowości, oceny prawdopodobieństwa, z jakim stanowi
ono rzeczywistą przyczynę udaru lub zatorowości obwodowej, a także pomaga w określeniu indywidualnej dla każdego
pacjenta terapii. Wciąż istnieje potrzeba opracowania optymalnych metod diagnostyki potencjalnych kardiogennych
przyczyn zatorowości oraz określenia optymalnych zasad prewencji (leczenie przeciwpłytkowe lub doustna antykoagulacja),
a także procedur interwencyjnych, aby zmniejszyć częstotliwość udarów niedokrwiennych.
Słowa kluczowe: udar niedokrwiennyechokardiografiazatorobrazowanie mózgu.
Referencje
- Li X, Zhou G, Zhou X, et al. The efficacy and safety of aspirin plus dipyridamole versus aspirin in secondary prevention following TIA or stroke: a meta-analysis of randomized controlled trials. J Neurol Sci. 2013; 332(1-2): 92–96.
- Johnson W, Onuma O, Owolabi M, et al. Stroke: a global response is needed. Bull World Health Organ. 2016; 94(9): 634–634A.
- Zhang C, Kasner S. Diagnosis, prognosis, and management of cryptogenic stroke. F1000Res. 2016; 5.
- Varona JF, Guerra JM, Bermejo F, et al. Causes of ischemic stroke in young adults, and evolution of the etiological diagnosis over the long term. Eur Neurol. 2007; 57(4): 212–218.
- O'Carroll CB, Barrett KM. Cardioembolic Stroke. Continuum (Minneap Minn). 2017; 23(1, Cerebrovascular Disease): 111–132.
- Maciejewski M, Piestrzeniewicz K, Jaszewski R, et al. Sources of thromboembolism in patients with correctly functioning mechanical valves: a single-center transesophageal echocardiographic study. Heart Surg Forum. 2011; 14(3): E149–E156.
- Kamel H, Healey JS. Cardioembolic Stroke. Circ Res. 2017; 120(3): 514–526.
- Ustrell X, Pellisé A. Cardiac workup of ischemic stroke. Curr Cardiol Rev. 2010; 6(3): 175–183.
- Arboix A, Oliveres M, Massons J, et al. Early differentiation of cardioembolic from atherothrombotic cerebral infarction: a multivariate analysis. Eur J Neurol. 1999; 6(6): 677–683.
- Zhou Y, Ramaswami R. Comparison of sonothrombolysis efficiencies of different ultrasound systems. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2014; 23(10): 2730–2735.
- Abdelmoneim SS, Mulvagh SL. Techniques To Improve Left Atrial Appendage Imaging. J Atr Fibrillation. 2014; 7(1): 1059.
- Freeman WD, Aguilar MI. Prevention of cardioembolic stroke. Neurotherapeutics. 2011; 8(3): 488–502.
- Pepi M, Evangelista A, Nihoyannopoulos P, et al. European Association of Echocardiography. Recommendations for echocardiography use in the diagnosis and management of cardiac sources of embolism: European Association of Echocardiography (EAE) (a registered branch of the ESC). Eur J Echocardiogr. 2010; 11(6): 461–476.
- Bogousslavsky J, Regli F, Maeder P, et al. The etiology of posterior circulation infarcts: a prospective study using magnetic resonance imaging and magnetic resonance angiography. Neurology. 1993; 43(8): 1528–1533.
- Schonewille WJ, Wijman CAC, Michel P, et al. BASICS Study Group. The basilar artery international cooperation study (BASICS). Int J Stroke. 2007; 2(3): 220–223.
- Restel M, Graban A, Witkowski G, et al. Midbrain and bilateral paramedian thalamic stroke due to artery of Percheron occlusion. Neurol Neurochir Pol. 2016; 50(3): 180–184.
- Esposito R, Raia R, De Palma D, et al. The role of echocardiography in the management of the sources of embolism. Future Cardiol. 2012; 8(1): 101–114.
- Kolo PM, Sanya EO, Omotosho AB, et al. The role of echocardiography in the management of stroke. West Afr J Med. 2010; 29(4): 239–243.
- Rana BS, Monaghan MJ, Ring L, et al. The pivotal role of echocardiography in cardiac sources of embolism. Eur J Echocardiogr. 2011; 12(10): i25–i31.
- Olsen FJ, Pedersen S, Jensen JS, et al. Global longitudinal strain predicts incident atrial fibrillation and stroke occurrence after acute myocardial infarction. Medicine (Baltimore). 2016; 95(44): e5338.
- Nakanishi K, Homma S. Role of echocardiography in patients with stroke. J Cardiol. 2016; 68(2): 91–99.
- Zahuranec DB, Mueller GC, Bach DS, et al. Pilot study of cardiac magnetic resonance imaging for detection of embolic source after ischemic stroke. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2012; 21(8): 794–800.
- Ryoo S, Chung JW, Lee MJ, et al. An Approach to Working Up Cases of Embolic Stroke of Undetermined Source. J Am Heart Assoc. 2016; 5(3): e002975.
- Ay H, Furie KL, Singhal A, et al. An evidence-based causative classification system for acute ischemic stroke. Ann Neurol. 2005; 58(5): 688–697.
- Iwasaki K, Matsumoto T, Kawada S. Potential Utility of Multidetector Computed Tomography to Identify both Cardiac Embolic Sources and Coronary Artery Disease in Patients with Embolic Stroke. Cardiology. 2016; 133(4): 205–210.
- Lee K, Hur J, Hong SR, et al. Predictors of Recurrent Stroke in Patients with Ischemic Stroke: Comparison Study between Transesophageal Echocardiography and Cardiac CT. Radiology. 2015; 276(2): 381–389.
- Dalen JE, Alpert JS. Cryptogenic Strokes and Patent Foramen Ovales: What's the Right Treatment? Am J Med. 2016; 129(11): 1159–1162.
- Nielsen PB, Larsen TB, Skjøth F, et al. Stroke and thromboembolic event rates in atrial fibrillation according to different guideline treatment thresholds: A nationwide cohort study. Sci Rep. 2016; 6: 27410.
- Bielecka-Dąbrowa A, Gąsiorek P, Paduszyńska A, et al. Practical aspects of anticoagulant therapy in patients with stroke. Geriatria. 2016; 10: 189–198.
- Nouh A, Hussain M, Mehta T, et al. Embolic Strokes of Unknown Source and Cryptogenic Stroke: Implications in Clinical Practice. Front Neurol. 2016; 7: 37.
- Robert G, Mukul S, Hardi M, et al. Rivaroxaban for secondary stroke prevention in patients with embolic strokes of undetermined source: Design of the NAVIGATE ESUS randomized trial. Eur Stroke J. 2016; 3: 146–154.
