Wstęp. Ocena układu krążenia u młodych sportowców pozostaje tematem aktywnych badań. Duże trudności pojawiają się w zakresie oceny wielkości i grubości jam serca ze względu na istotne różnice antropometryczne między poszczególnymi zawodnikami gdzie trening fizyczny (nierzadko bardzo intensywny) nakłada się na okres dojrzewania i szybkiego wzrostu. Celem pracy była ocena wpływu regularnego wysiłku fizycznego na układ krążenia u dorastających sportowców.

Materiał i metody. W badaniu oceniano 89 sportowców — 41 jeden piłkarzy oraz tenisistów (grupa 1.) oraz 48 rozpoczynających karierę sportową wioślarzy (grupa 2.). U wszystkich kwalifikujących się zawodników wykonano badanie ergospirometryczne z oceną szczytowego pochłaniania tlenu (VO2max) oraz badania elektrokardiograficzne i echokardiograficzne.

Wyniki. Porównano sportowców z obu grup, tj. piłkarzy i tenisistów (grupa 1.) z grupą wioślarzy (grupa 2.). Obie grupy nie różniły się wiekiem (14,2 ± 1,1 v. 14,3 ± 1,2 roku; p = NS) oraz płcią (dziewczęta: 6 [7,6%] v. 8 [10,2%]; p = NS]. Dłużej trenujący piłkarze i tenisiści, w porównaniu z grupą wioślarzy, różnili się pod względem parametrów antropometrycznych, parametrów wydolności fizycznej oraz spoczynkowej częstości rytmu serca. Większość wymiarów jam serca indeksowanych względem pola powierzchni ciała była większa w grupie osób dłużej trenujących piłkarzy i tenisistów (końcoworozkurczowy wymiar lewej komory: 29,1 ± 2,5 v. 26,8 ± 2,7 mm/m²; p < 0,001; grubość przegrody międzykomorowej: 6,0 ± 0,7 v. 5,4 ± 0,8 mm; p = 0,001; grubość ściany tylnej: 0,8 ± 0,6 v. 5,2 ± 0,6; p < 0,001; proksymalny fragment drogi odpływu prawej komory: 16,1 ± 2,2 v. 14,5 ± 2,0 mm/m²; p = 0,001; wymiar drogi napływu prawej komory: 19,9 ± 2,1 v. 18,5 ± 2,6 mm/m²; p = 0,01). Po zastosowaniu indeksacji allometrycznej większość oberwanych różnic przestała mieć znaczenie istotne statystycznie, z wyjątkiem indeksowanej masy lewej komory (87,0 ± 13,9 v. 76,8 ± 12,2 g/(m²)1,5; p = 0,001).

Wnioski. 1. Zastosowanie indeksacji allometrycznej w stosunku do parametrów echokardiograficznych u dorastających sportowców wydaje się właściwe ze względu na nieliniową zależność pomiędzy tempem wzrostu, a szybkością zwiększania się narządów wewnętrznych w tej grupie wiekowej. 2. Nawet krótki trening fizyczny u dorastających sportowców ma istotny wpływ na poprawę parametrów wydolności fizycznej, bez znaczącego wpływu na większość parametrów morfologicznych serca.