LIST DO REDAKCJI
Jakość życia u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca
Quality of life in patients with ischaemic heart disease
Sylwia Mościcka1, Dominika Wójcik2, Artur Mamcarz2
1Servier, Polska
2III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Adres do korespondencji: lek. Dominika Wójcik, III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Szpital SOLEC, ul. Solec 93, 00–382 Warszawa, e-mail: dominikaw86@gmail.com
Chcielibyśmy zwrócić uwagę Czytelników na problematykę jakości życia w chorobie niedokrwiennej serca (IHD, ischaemic heart disease). W perspektywie ostatnich kilkudziesięciu lat jakość życia stała się ważnym obszarem zainteresowania medycyny i obecnie, obok zmniejszania śmiertelności, stanowi podstawowy cel terapeutyczny.
W badaniach klinicznych jakość życia ma ugruntowaną pozycję. W protokołach dużych randomizowanych badań, których celem jest ocena efektywności terapii medycznych, włączenie parametru jakości życia jest standardem. Wyzwanie stanowi wybór odpowiednich narzędzi psychometrycznych, które umożliwiłyby późniejsze porównywanie wyników z różnych ośrodków. Do szeroko stosowanych skal należą The World Health Organization Quality of Life Questionnaire, Short Form 36, Notthingam Health Profile oraz The MacNew Heart Disease Health-related Quality of Life Instrument [1]. Powstało również międzynarodowe przedsięwzięcie — The Euro Cardio QoL Project, którego celem jest opracowanie jednego wystandaryzowanego narzędzia w chorobach układu sercowo-naczyniowych [2].
W praktyce klinicznej trudniej jest zadbać o jakość życia pacjentów w sposób równorzędny w wymiarze fizycznym, psychicznym i społecznym. Pacjenci z IHD mają dziś dostęp do szerokiego wyboru nowoczesnych form terapii medycznych oraz rehabilitacji kardiologicznej. Warto jednak pamiętać, że praca nad poprawą jakości życia pacjentów z chorobą wieńcową nie powinna się skupiać wyłącznie na aspektach fizycznych. Obniżona ogólna ocena jakości życia wynika najczęściej z objawów dławicowych czy zmniejszonej tolerancji wysiłku, ale wpływa istotnie na sfery poznawczo-emocjonalną i społeczną. W grupie pacjentów kardiologicznych częstym zaburzeniem funkcjonowania w obrębie psychiki jest depresja, lęk czy dystres. Na poziomie społecznym IHD może prowadzić do pogorszenia relacji partnerskich, ograniczać aktywność zawodową, a w przypadku zaawansowanego stadium — prowadzić do izolacji społecznej.
Wprowadzona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO, World Health Organization) definicja jakości życia jako „postrzeganej przez daną osobę własnej sytuacji życiowej w kontekście uwarunkowań kulturowych, systemu wartości oraz w związku z własnymi celami, oczekiwaniami, standardami i zainteresowaniami” [3] dodatkowo podkreśla potrzebę indywidualnego podejścia do każdego chorego. Kompleksowa opieka zdrowotna powinna zatem obejmować dostosowanie schematu leczenia i rehabilitacji z uwzględnieniem sytuacji i preferencji pacjenta, a także zapewniać konsultacje dietetyczne, edukację i wsparcie psychologiczne.
Piśmiennictwo
- 1. Höfer S., Lim L., Guyatt G., Oldrige N. The MacNew heart disease health-related quality of life instrument: a summary. Health Qual. Life Outcomes 2004; 2: 3.
- 2. Oldridge N., Saner H., McGee H.M. i wsp.; HeartQol Study Investigators. The Euro Cardio-Qol Project. An international study to develop a core heart disease health related quality of life questionnaire, the HeartQol. Eur. J. Cardiovasc. Prevent. Rehabil. 2005; 12: 87–94.
- 3. The WHOQOL Group, The World Health Organization Quality of Life Assessment (WHOQOL). Development and general psychometric properties. Soc. Sci. Med. 1998; 46: 1569–1585.