Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Endokrynologia Polska
MENU
Shortcuts Submit an article Author Guidelines Polish Society of Endocrinology Reviewers 2023 Redeem voucher

open access

Vol 70, No 1 (2019)
Guidelines / Expert consensus
Submitted: 2018-11-13
Accepted: 2018-11-17
Published online: 2019-02-22
View PDF (Polish) Download PDF file
Get Citation

The content of this article is also available in the following languages:
English

Diagnostics and treatment of acromegaly — updated recommendations of the Polish Society of Endocrinology [Rozpoznanie i leczenie akromegalii — aktualizacja rekomendacji Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego]

Marek Bolanowski1, Marek Ruchała2, Wojciech Zgliczyński3, Beata Kos-Kudła4, Alicja Hubalewska-Dydejczyk5, Andrzej Lewiński6,
DOI: 10.5603/EP.a2018.0093
·
Pubmed: 30843181
·
Endokrynol Pol 2019;70(1):2-18.
Affiliations
  1. Department of Endocrinology, Diabetes and Isotope Therapy, Medical University Wroclaw, Wrocław, Poland
  2. Department of Endocrinology, Metabolism and Internal Medicine, University of Medical Sciences, Poznan, Poland, Poznan, Poland
  3. Department of Endocrinology, The Centre of Postgraduate Medical Education, Warsaw, Poland
  4. Division of Endocrinology, Department of Pathophysiology and Endocrinology, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
  5. Department of Endocrinology, Jagiellonian University Collegium Medicum, Kraków, Poland
  6. Department of Endocrinology and Metabolic Disorders, Medical University, Lodz, Poland

open access

Vol 70, No 1 (2019)
Guidelines
Submitted: 2018-11-13
Accepted: 2018-11-17
Published online: 2019-02-22

Abstract

Akromegalia jest rzadką chorobą spowodowaną nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu (GH), zwykle przez guz przysadki. Rozpoznanie jest zwykle stawiane z opóźnieniem, w związku z czym często dochodzi do rozwoju różnych powikłań choroby będących przyczyną zwiększonego zagrożenia zgonem. U chorych z nadciśnieniem, niewydolnością serca, cukrzycą, artropatiami, nietypowymi dla wieku, należy zwrócić uwagę na występowanie objawów akromegalii. Oznaczanie stężenia insulinopodobnego czynnika wzrostu 1 (IGF-1) powinno być stosowane jako badanie przesiewowe przy podejrzeniu akromegalii. Dalsza diagnostyka i leczenie powinny być prowadzone w wyspecjalizowanych ośrodkach. Leczeniem pierwszego rzutu jest wybiórcze usunięcie gruczolaka przysadki z dostępu przez zatokę klinową. Pacjentów, u których jest szansa na wyleczenie w wyniku operacyjnego usunięcia guza przysadki, po przygotowaniu farmakologicznym należy kierować do ośrodków mających doświadczenie w tego typu zabiegach. U pozostałych chorych oraz u pacjentów, u których leczenie neurochirurgiczne było nieskuteczne, należy stosować przewlekłe leczenie, w pierwszej kolejności analogami somatostatyny pierwszej generacji. W leczeniu drugiego rzutu należy rozważyć pazyreotyd, pegwisomant, kabergolinę lub ich kombinacje. W każdym przypadku chorych należy objąć obserwacją przez całe życie w celu monitorowania i aktywnego leczenia następstw akromegalii. Obecne zalecenia są uaktualnioną wersją rekomendacji publikowanych w Endokrynologii Polskiej w 2014 roku. Uwzględniają one krajowe realia i powinny być pomocne w postępowaniu z pacjentami chorymi na akromegalię. 

Abstract

Akromegalia jest rzadką chorobą spowodowaną nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu (GH), zwykle przez guz przysadki. Rozpoznanie jest zwykle stawiane z opóźnieniem, w związku z czym często dochodzi do rozwoju różnych powikłań choroby będących przyczyną zwiększonego zagrożenia zgonem. U chorych z nadciśnieniem, niewydolnością serca, cukrzycą, artropatiami, nietypowymi dla wieku, należy zwrócić uwagę na występowanie objawów akromegalii. Oznaczanie stężenia insulinopodobnego czynnika wzrostu 1 (IGF-1) powinno być stosowane jako badanie przesiewowe przy podejrzeniu akromegalii. Dalsza diagnostyka i leczenie powinny być prowadzone w wyspecjalizowanych ośrodkach. Leczeniem pierwszego rzutu jest wybiórcze usunięcie gruczolaka przysadki z dostępu przez zatokę klinową. Pacjentów, u których jest szansa na wyleczenie w wyniku operacyjnego usunięcia guza przysadki, po przygotowaniu farmakologicznym należy kierować do ośrodków mających doświadczenie w tego typu zabiegach. U pozostałych chorych oraz u pacjentów, u których leczenie neurochirurgiczne było nieskuteczne, należy stosować przewlekłe leczenie, w pierwszej kolejności analogami somatostatyny pierwszej generacji. W leczeniu drugiego rzutu należy rozważyć pazyreotyd, pegwisomant, kabergolinę lub ich kombinacje. W każdym przypadku chorych należy objąć obserwacją przez całe życie w celu monitorowania i aktywnego leczenia następstw akromegalii. Obecne zalecenia są uaktualnioną wersją rekomendacji publikowanych w Endokrynologii Polskiej w 2014 roku. Uwzględniają one krajowe realia i powinny być pomocne w postępowaniu z pacjentami chorymi na akromegalię. 

Full Text:

View PDF (Polish) Download PDF file
Get Citation

Keywords

akromegalia; diagnostyka; leczenie; zalecenia

About this article
Title

Diagnostics and treatment of acromegaly — updated recommendations of the Polish Society of Endocrinology [Rozpoznanie i leczenie akromegalii — aktualizacja rekomendacji Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego]

Journal

Endokrynologia Polska

Issue

Vol 70, No 1 (2019)

Article type

Guidelines / Expert consensus

Pages

2-18

Published online

2019-02-22

Page views

11994

Article views/downloads

8098

DOI

10.5603/EP.a2018.0093

Pubmed

30843181

Bibliographic record

Endokrynol Pol 2019;70(1):2-18.

Keywords

akromegalia
diagnostyka
leczenie
zalecenia

Authors

Marek Bolanowski
Marek Ruchała
Wojciech Zgliczyński
Beata Kos-Kudła
Alicja Hubalewska-Dydejczyk
Andrzej Lewiński

References (50)
  1. Bolanowski M, Ruchała M, Zgliczyński W, et al. Acromegaly — a novel view of the patient. Polish proposals for diagnostic and therapeutic procedures in the light of recent reports. Endokrynol Pol. 2014; 65(4): 326–331.
    CrossRefPubMed
  2. Giustina A, Bronstein MD, Casanueva FF, et al. Current management practices for acromegaly: an international survey. Pituitary. 2011; 14(2): 125–133.
    CrossRefPubMed
  3. Katznelson L, Laws ER, Melmed S, et al. Endocrine Society. Acromegaly: an endocrine society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2014; 99(11): 3933–3951.
    CrossRefPubMed
  4. Melmed S, Casanueva FF, Klibanski A, et al. Pituitary Society and the European Neuroendocrine Association. A consensus on the diagnosis and treatment of acromegaly complications. Pituitary. 2013; 16(3): 294–302.
    CrossRefPubMed
  5. Melmed S, Bronstein MD, Chanson P, et al. A Consensus Statement on acromegaly therapeutic outcomes. Nat Rev Endocrinol. 2018; 14(9): 552–561.
    CrossRefPubMed
  6. Paragliola RM, Salvatori R. Novel somatostatin receptor ligands therapies for acromegaly. Front Endocrinol (Lausanne). 2018; 9: 78.
    CrossRefPubMed
  7. Chanson P, Salenave S, Kamenicky P, et al. Pituitary tumours: acromegaly. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab. 2009; 23(5): 555–574.
    CrossRefPubMed
  8. Melmed S. Medical progress: acromegaly. N Engl J Med. 2006; 355(24): 2558–2573.
    CrossRefPubMed
  9. Reid TJ, Post KD, Bruce JN, et al. Features at diagnosis of 324 patients with acromegaly did not change from 1981 to 2006: acromegaly remains under-recognized and under-diagnosed. Clin Endocrinol (Oxf). 2010; 72(2): 203–208.
    CrossRefPubMed
  10. Holdaway IM, Rajasoorya C. Epidemiology of acromegaly. Pituitary. 1999; 2(1): 29–41.
    PubMed
  11. Orlewska E, Kos-Kudła B, Sowiński J, et al. Wyniki fazy retrospektywnej badania obserwacyjnego Lanro-Study oceniającego zużycie zasobów ochrony zdrowia w populacji polskich pacjentów z akromegalią, leczonych preparatem Somatuline AUTOGEL [Results of the retrospective phase of an observational study Lanro-Study evaluating the use of health care resources in the population of Polish patients with acromegaly, treated with Somatuline Autogel]. Nowa Medycyna. 2012; 3: 39–46.
  12. Fernandez A, Karavitaki N, Wass JAH. Prevalence of pituitary adenomas: a community-based, cross-sectional study in Banbury (Oxfordshire, UK). Clin Endocrinol (Oxf). 2010; 72(3): 377–382.
    CrossRefPubMed
  13. Beckers A, Lodish MB, Trivellin G, et al. X-linked acrogigantism syndrome: clinical profile and therapeutic responses. Endocr Relat Cancer. 2015; 22(3): 353–367.
    CrossRefPubMed
  14. Stelmachowska-Banas M, Zgliczynski W, Tutka P, et al. Fatal Carney Complex in Siblings Due to De Novo Large Gene Deletion. J Clin Endocrinol Metab. 2017; 102(11): 3924–3927.
    CrossRefPubMed
  15. Bernabeu I, Aller J, Álvarez-Escolá C, et al. Criteria for diagnosis and postoperative control of acromegaly, and screening and management of its comorbidities: Expert consensus. Endocrinol Diabetes Nutr. 2018; 65(5): 297–305.
    CrossRefPubMed
  16. Potorac I, Petrossians P, Daly AF, et al. T2-weighted MRI signal predicts hormone and tumor responses to somatostatin analogs in acromegaly. Endocr Relat Cancer. 2016; 23(11): 871–881.
    CrossRefPubMed
  17. Giustina A, Chanson P, Kleinberg D, et al. Acromegaly Consensus Group. Expert consensus document: A consensus on the medical treatment of acromegaly. Nat Rev Endocrinol. 2014; 10(4): 243–248.
    CrossRefPubMed
  18. Bolanowski M, Bar-Andziak E, Kos-Kudła B, et al. Polish Society for Endocrinology. Consensus statement of the Polish Society for Endocrinology: presurgical somatostatin analogs therapy in acromegaly. Neuro Endocrinol Lett. 2008; 29(1): 59–62.
    PubMed
  19. Annamalai AK, Webb A, Kandasamy N, et al. A comprehensive study of clinical, biochemical, radiological, vascular, cardiac, and sleep parameters in an unselected cohort of patients with acromegaly undergoing presurgical somatostatin receptor ligand therapy. J Clin Endocrinol Metab. 2013; 98(3): 1040–1050.
    CrossRefPubMed
  20. Bates PR, Carson MN, Trainer PJ, et al. UK National Acromegaly Register Study Group (UKAR-2). Wide variation in surgical outcomes for acromegaly in the UK. Clin Endocrinol (Oxf). 2008; 68(1): 136–142.
    CrossRefPubMed
  21. Colao A, Attanasio R, Pivonello R, et al. Partial surgical removal of growth hormone-secreting pituitary tumors enhances the response to somatostatin analogs in acromegaly. J Clin Endocrinol Metab. 2006; 91(1): 85–92.
    CrossRefPubMed
  22. Schopohl J, Strasburger CJ, Caird D, et al. German Lanreotide Study Group. Efficacy and acceptability of lanreotide Autogel® 120 mg at different dose intervals in patients with acromegaly previously treated with octreotide LAR. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2011; 119(3): 156–162.
    CrossRefPubMed
  23. Colao A, Pivonello R, Auriemma RS, et al. Beneficial effect of dose escalation of octreotide-LAR as first-line therapy in patients with acromegaly. Eur J Endocrinol. 2007; 157(5): 579–587.
    CrossRefPubMed
  24. Murray RD, Melmed S. A critical analysis of clinically available somatostatin analog formulations for therapy of acromegaly. J Clin Endocrinol Metab. 2008; 93(8): 2957–2968.
    CrossRefPubMed
  25. Gomez-Panzani E, Chang S, Ramis J, et al. Sustained biochemical control in patients with acromegaly treated with lanreotide depot 120 mg administered every 4 weeks, or an extended dosing interval of 6 or 8 weeks: a pharmacokinetic approach. Res Rep Endocrine Dis. 2012; 2: 79–84.
    CrossRef
  26. Witek P, Mucha S, Ruchała M. Patient satisfaction and preferences of lanreotide Autogel treatment in acromegaly. Endokrynol Pol. 2016; 67(6): 572–579.
    CrossRefPubMed
  27. Cuevas-Ramos D, Fleseriu M. Somatostatin receptor ligands and resistance to treatment in pituitary adenomas. J Mol Endocrinol. 2014; 52(3): R223–R240.
    CrossRefPubMed
  28. Colao A, Bronstein MD, Freda P, et al. Pasireotide C2305 Study Group. Pasireotide versus octreotide in acromegaly: a head-to-head superiority study. J Clin Endocrinol Metab. 2014; 99(3): 791–799.
    CrossRefPubMed
  29. Gadelha MR, Bronstein MD, Brue T, et al. Pasireotide C2402 Study Group. Pasireotide versus continued treatment with octreotide or lanreotide in patients with inadequately controlled acromegaly (PAOLA): a randomised, phase 3 trial. Lancet Diabetes Endocrinol. 2014; 2(11): 875–884.
    CrossRefPubMed
  30. Muhammad A, Van der Lely AJ, Delhanty P, et al. Efficacy and Safety of Switching to Pasireotide in Patients With Acromegaly Controlled With Pegvisomant and First-Generation Somatostatin Analogues (PAPE Study). J Clin Endocrinol Metab. 2018; 103(2): 586–595.
    CrossRefPubMed
  31. Shimon I, Adnan Z, Gorshtein A, et al. Efficacy and safety of long-acting pasireotide in patients with somatostatin-resistant acromegaly: a multicenter study. Endocrine. 2018; 62(2): 448–455.
    CrossRefPubMed
  32. Leonart LP, Tonin FS, Ferreira VL, et al. Effectiveness and safety of pegvisomant: a systematic review and meta-analysis of observational longitudinal studies. Endocrine. 2018 [Epub ahead of print].
    CrossRefPubMed
  33. Buchfelder M, van der Lely AJ, Biller BMK, et al. Long-term treatment with pegvisomant: observations from 2090 acromegaly patients in ACROSTUDY. Eur J Endocrinol. 2018; 179(6): 419–427.
    CrossRefPubMed
  34. Strasburger CJ, Mattsson A, Wilton P, et al. Increasing frequency of combination medical therapy in the treatment of acromegaly with the GH receptor antagonist pegvisomant. Eur J Endocrinol. 2018; 178(4): 321–329.
    CrossRefPubMed
  35. Ramos-Leví AM, Bernabeu I, Álvarez-Escolá C, et al. Long-term treatment with pegvisomant for acromegaly: a 10-year experience. Clin Endocrinol (Oxf). 2016; 84(4): 540–550.
    CrossRefPubMed
  36. Kuhn E, Chanson P. Cabergoline in acromegaly. Pituitary. 2017; 20(1): 121–128.
    CrossRefPubMed
  37. Sandret L, Maison P, Chanson P. Place of cabergoline in acromegaly: a meta-analysis. J Clin Endocrinol Metab. 2011; 96(5): 1327–1335.
    CrossRefPubMed
  38. Lim DS, Fleseriu M. The role of combination medical therapy in the treatment of acromegaly. Pituitary. 2017; 20(1): 136–148.
    CrossRefPubMed
  39. Wass JAH. Radiotherapy in acromegaly: a protagonists viewpoint. Clin Endocrinol (Oxf). 2003; 58(2): 128–131.
    PubMed
  40. Thorner MO. Controversy: radiotherapy for acromegaly. Clin Endocrinol (Oxf). 2003; 58(2): 136–137.
    PubMed
  41. Casanueva FF, Barkan AL, Buchfelder M, et al. Pituitary Society, Expert Group on Pituitary Tumors, Pituitary Society, Expert Group on Pituitary Tumors. Criteria for the definition of Pituitary Tumor Centers of Excellence (PTCOE): A Pituitary Society Statement. Pituitary. 2017; 20(5): 489–498.
    CrossRefPubMed
  42. Woliński K, Stangierski A, Gurgul E, et al. Thyroid lesions in patients with acromegaly - case-control study and update to the meta-analysis. Endokrynol Pol. 2017; 68(1): 2–6.
    CrossRefPubMed
  43. Webb SM. Quality of life in acromegaly. Neuroendocrinology. 2006; 83(3–4): 224–229.
    CrossRefPubMed
  44. Giustina A, Bevan JS, Bronstein MD, et al. SAGIT Investigator Group. SAGIT®: clinician-reported outcome instrument for managing acromegaly in clinical practice--development and results from a pilot study. Pituitary. 2016; 19(1): 39–49.
    CrossRefPubMed
  45. van der Lely AJ, Gomez R, Pleil A, et al. Development of ACRODAT, a new software medical device to assess disease activity in patients with acromegaly. Pituitary. 2017; 20(6): 692–701.
    CrossRefPubMed
  46. Elbaum M, Mizera Ł, Bolanowski M. Real costs of acromegaly: analysis of different therapies. Endokrynol Pol. 2018; 70(2): (accepted, in press).
    CrossRef
  47. Neggers SJ, Pronin V, Balcere I, et al. LEAD Study Group. Lanreotide Autogel 120 mg at extended dosing intervals in patients with acromegaly biochemically controlled with octreotide LAR: the LEAD study. Eur J Endocrinol. 2015; 173(3): 313–323.
    CrossRefPubMed
  48. Bolfi F, Neves AF, Boguszewski CL, et al. Mortality in acromegaly decreased in the last decade: a systematic review and meta-analysis. Eur J Endocrinol. 2018; 179(1): 59–71.
    CrossRefPubMed
  49. Gadelha MR, Kasuki L, Lim DSt, et al. Systemic complications of acromegaly and the impact of the current treatment landscape: an update. Endocr Rev. 2018 [Epub ahead of print].
    CrossRefPubMed
  50. Dekkers OM, Biermasz NR, Pereira AM, et al. Mortality in acromegaly: a metaanalysis. J Clin Endocrinol Metab. 2008; 93(1): 61–67.
    CrossRefPubMed

Regulations

Important: This website uses cookies. More >>

The cookies allow us to identify your computer and find out details about your last visit. They remembering whether you've visited the site before, so that you remain logged in - or to help us work out how many new website visitors we get each month. Most internet browsers accept cookies automatically, but you can change the settings of your browser to erase cookies or prevent automatic acceptance if you prefer.

Via MedicaWydawcą jest  VM Media Group sp. z o.o., Grupa Via Medica, ul. Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk

tel.:+48 58 320 94 94, faks:+48 58 320 94 60, e-mail:  viamedica@viamedica.pl