Zaburzenia świadomości są powodem od 3 do 6% ogółu przyjęć do szpitali. Tradycyjnymi metodami diagnostycznymi nie udaje się ustalić rozpoznania u około 40% pacjentów. W tej grupie częstość występowania omdleń wazowagalnych szacuje się na około 70%. Badaniem potwierdzającym rolę reakcji wazowagalnej w powstawaniu zaburzeń świadomości jest próba pionizacyjna (PP).
PP wykonano u 112 pacjentów (65 kobiet i 47 mężczyzn) w wieku od 9 do 84 lat z nawracającymi omdleniami i zasłabnięciami. U 100 pacjentów, u których 45-minutowa pionizacja, przy kącie nachylenia 75 stopni, nie sprowokowała reakcji wazowagalnej (zaburzenia świadomości z towarzyszącym spadkiem ciśnienia tętniczego i/lub zwolnieniem czynności serca) kontynuowano próbę z trzema 30-minutowymi okresami pionizacji, przy podawaniu dożylnego wlewu z izoprenaliny (ISO) we wzrastających dawkach: 1, 2, 4 µg/min. Wyniki dodatnie stwierdzono w 37%, w tym 70% prób dodatnich uzyskano w teście z ISO. W teście wstępnym zaburzenia świadomości wystąpiły między 10. a 22. minutą średnio 18,6 min, a w teście z ISO między 1. a 28. minutą pionizacji, średnio w 10,6 min. Ujemne próby stanowiły 29%. W 33% PP przerwano z powodu działań niepożądanych ISO, takich jak: uczucie kołatania serca, osiągnięcie limitu tętna, bóle w klatce piersiowej, komorowe zaburzenia rytmu i nudności. Badania niediagnostyczne obserwowano u 5 (5%) badanych. Były to m.in. napad tężyczkowy, narkolepsja. Ograniczeniami przeprowadzonego przez nas badania był brak grupy kontrolnej i oceny powtarzalności próby. Zastosowanie w czasie próby pionizacyjnej prowokacji farmakologicznej przy użyciu dożylnego wlewu z izoprenaliny pozwala na potwierdzenie u pewnej liczby pacjentów udziału reakcji wazowagalnej w patomechanizmie zaburzeń świadomości.