Występowanie późnych potencjałów komorowych u dzieci z komorowymi zaburzeniami rytmu serca

Abstract

Wstęp: Późne potencjały komorowe (PP) są czułym wskaźnikiem zagrożenia częstoskurczem komorowym oraz podwyższonego ryzyka nagłego zgonu sercowego u dorosłych po zawale serca. Występowanie i znaczenie PP u dzieci nie jest w pełni poznane.
Cel pracy: Celem pracy była analiza uśrednionego zapisu EKG oraz ocena występowania PP u dzieci z komorowymi zaburzeniami rytmu serca (KZR) oraz anatomicznie zdrowym sercem.
Materiał i metody: Badaniami objęto 203 dzieci z KZR w wieku od 2 do 18 lat (średnia ± SD = 12,5 ± 3,6 lat) z anatomicznie zdrowym sercem. Wyróżniono 5 grup badanych, przyjmując za kryterium podziału ocenę KZR według klasyfikacji Lowna: Lown 1 (n = 29), Lown 2 (n = 92), Lown 3 (n = 26), Lown 4a (n = 18), Lown 4b (n = 37). Grupę kontrolną stanowiło 33 zdrowych dzieci w wieku 12,1 ± 4,4 lat. Uśredniony zapis EKG rejestrowano z użyciem filtra pasmowego 40-250 Hz przy poziomie szumów poniżej 0,5 mV.
Wyniki: Obecność PP wykazano u 8 (4%) dzieci z KZR (Lown 1 - 3,4%, Lown 2 - 2,2%, Lown 4a - 22%, Lown 4b - 2,7%). Nie zarejestrowano PP u dzieci z różnokształtną ekstrasystolią komorową (Lown 3) oraz u dzieci zdrowych. Nie stwierdzono zależności pomiędzy występowaniem PP a stopniem nasilenia KZR. Nie stwierdzono istotnych różnic całkowitego czasu trwania filtrowanego zespołu QRS oraz czasu trwania końcowej części zespołu QRS o amplitudzie poniżej 40 µV (LAS) pomiędzy badanymi grupami. Stwierdzono natomiast, w porównaniu z dziećmi zdrowymi, istotnie niższe wartości amplitudy końcowych 40 ms zespołu QRS (RMS40) u dzieci z pojedynczą (p = 0,02) oraz liczną jednokształtną ekstrasystolią komorową (p = 0,003).
Wnioski: Nie zarejestrowano PP u dzieci zdrowych. U 4% dzieci z KZR wykazano obecność PP. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy występowaniem PP a stopniem nasilenia KZR.