Wstęp: Wiele retrospektywnych badań wskazuje na szkodliwość stosowania stymulacji komorowej w chorobie węzła zatokowego (SND, sinus node disease). Wyniki prospektywnych, randomizowanych prób klinicznych nie wykazały jednoznacznie zmniejszenia śmiertelności chorych ze stymulacją fizjologiczną w porównaniu z komorową w SND.
Cel pracy: Retrospektywna ocena wpływu trybu stymulacji na przeżywalność osób z SND pod postacią bradykardii lub zespołu brady-tachykardii.
Materiał i metody: Badaniem objęto 262 chorych, którym implantowano stymulator serca w latach 1992–1996. Pacjenci z utrwalonym migotaniem przedsionków nie zostali przyjęci do badania. Krzywe przeżywalności Kaplana-Meiera zbudowano dla 3 grup: 69 chorych ze stymulacją komorową (VVI), 8 z dwujamową (DDD) oraz 109 ze stymulacją przedsionkową (AAI). Różnice między krzywymi przeżycia oceniano testem logarytmiczno-rangowym. W analizie wieloczynnikowej posłużono się metodą proporcjonalnego ryzyka Coxa. Średni czas obserwacji wynosił 25 miesięcy.
Wyniki: Badanie wykazało najlepszą przeżywalność u pacjentów ze stymulacją w trybie AAI. Nieco gorszą przeżywalność odnotowano w przypadku chorych z trybem DDD, lecz bez znamienności statystycznej. W analizie jednoczynnikowej stymulacja VVI w porównaniu z AAI była związana ze wskaźnikiem ryzyka (HR, hazard ratio) równym 7,67; dla którego 95% przedział ufności [95% CI] wynosił 2,89–20,36; a w porównaniu z DDD z HR = 4,05, 95% CI 1,79–9,17. W analizie wieloczynnikowej zwiększone ryzyko zgonu dla chorych ze stymulacją VVI nadal było statystycznie istotne (odpowiednio HR = 6,65, 95% CI 2,13–20,73 i HR = 5,28 95%, CI 1,98–14,07). Do parametrów, które obok trybu stymulacji niezależnie określały ryzyko w modelu Coxa, należało napadowe migotanie przedsionków oraz przebyty zawał serca (odpowiednio HR = 2,49, 95% CI 1,01–6,13 oraz HR = 2,5, 95% CI 1,01–6,16).
Wnioski: Stymulacja AAI i DDD w porównaniu z VVI jest związana z dłuższą przeżywalnością chorych leczonych z powodu SND. Różnica ta jest istotna statystycznie również po uwzględnieniu wieku pacjenta oraz innych czynników warunkujących rokowanie i wybór rodzaju stymulacji. (Folia Cardiol. 2001; 8: 163–170)