Wstęp: W ciągu ostatnich lat obserwuje się wzrost populacji ludzi w podeszłym wieku. Postęp i rozwój kardiochirurgii spowodował, że operacyjne leczenie schorzeń serca przeprowadza się u pacjentów w 7. i 8. dekadzie życia.
Cel pracy: Ocena wyników wczesnych i odległych leczenia operacyjnego zwężenia zastawki aortalnej u osób po 74 rż. badanych w Klinice Wad Nabytych Serca w latach 1993–2001.
Materiał i metody: Badaniem objęto 43 pacjentów (wiek 74–83 lat) z gradientem przezzastawkowym 60–150 mm Hg (średnio 104 mm Hg). Rozpoznanie wady serca, ocenę stopnia zaburzeń hemodynamicznych i kwalifikację do leczenia operacyjnego ustalono na podstawie obrazu klinicznego i badań dodatkowych.W obserwacji wczesnej (30 dni) i odległej (średnio 32 miesiące) oceniano wydolność czynnościową według klasyfikacji NYHA oraz parametry echokardiograficzne lewej komory. Powyższe parametry porównano w grupie chorych z zastawką mechaniczną vs. biologiczną.
Wyniki: U 17 pacjentów wszczepiono zastawkę biologiczną, a u 27 - mechaniczną. Nie zanotowano zgonów śródoperacyjnych. We wczesnym okresie pooperacyjnym zmarł 1 chory. Powikłania pooperacyjne dotyczyły ogółem 76% pacjentów. W obserwacji wczesnej stwierdzono istotną poprawę wydolności czynnościowej. Parametry echokardiograficzne lewej komory i jej kurczliwość nie zmieniły się istotnie po operacji, jedynie objętość końcoworozkurczowa wykazywała znamienną poprawę. W obserwacji odległej wystąpiły 3 zgony, nie odnotowano powikłań zakrzepowo-zatorowych ani krowotocznych. Stwierdzano dalszą poprawę stanu klinicznego, badania echokardiograficznie wykazywały istotną poprawę funkcji lewej komory. Wyniki w grupach z zastawką mechaniczną i biologiczną nie różniły się istotnie.
Wnioski: Wiek nie stanowi przeciwwskazania do wykonania operacji wymiany zastawki aortalnej. W okresie pooperacyjnym występujące powikłania są częste, ale nie zagrażają życiu pacjentów. Obserwacje odległe wskazują na poprawę wydolności fizycznej i parametrów echokardiograficznych lewej komory. Nie wykazano istotnych różnic w parametrach echokardiograficznych opisujących lewą komorę i zastawkę aortalną między grupami pacjentów z wszczepioną zastawką sztuczną vs. biologiczną.