Zaburzenia rytmu serca oraz zmienność rytmu zatokowego i dyspersja odstępu QT a niedomykalność zastawki pnia płucnego i czas trwania zespołu QRS u dorosłych chorych po całkowitej korekcji tetralogii Fallota

Abstract

Wstęp: U chorych po korekcji chirurgicznej tetralogii Fallota (TOF) obserwuje się groźne komorowe zaburzenie rytmu serca. Wydłużenie zespołu QRS powyżej 180 ms i obecność niedomykalności zastawki pnia płucnego są u tych pacjentów czynnikami zagrożenia takimi arytmiami. Celem pracy była analiza zaburzeń rytmu i parametrów czasowych zmienności rytmu zatokowego (HRV) oraz dyspersji odstępu QT (QTd) u dorosłych pacjentów po całkowitej korekcji TOF, w zależności od obecności istotnej niedomykalności zastawki pnia płucnego i długości trwania zespołu QRS.
Materiał i metody: Badano 42 chorych (23 kobiet, 19 mężczyzn) w wieku 16–44 lat (średnio 25,7 ± 6,4 roku ), operowanych w wieku 3–35 lat (średnio 8,6 ± 6,3 roku), 4–29 lat temu (średnio 16,1 ± 5,0 lat ), u których analizowano 12-odprowadzeniowy EKG w celu oceny czasu trwania zespołu QRS i QTd, wykonano badanie EKG metodą Holtera, a także badanie echokardiograficzne, aby określić stopień niedomykalności zastawki pnia płucnego. Grupę kontrolną stanowiło 36 zdrowych osób (20 kobiet, 16 mężczyzn) w wieku 16–44 lat (średnio 27,3 ± 8,7 roku).
Wyniki: U wszystkich badanych odnotowano rytm zatokowy z blokiem prawej odnogi pęczka Hisa. Złożone komorowe zaburzenia rytmu serca stwierdzono u 12% osób, z przewagą występowania u chorych z niedomykalnością zastawki pnia płucnego, niezależnie od długości zespołu QRS. W grupie badanej dyspersja QTd mieściła się w zakresie 20–180 ms (średnio 72 ± 37 ms) i była znamiennie większa niż w grupie kontrolnej (p = 0,01). Wartości SDNN, SDANN oraz SDNNi były znamiennie niższe w całej grupie badanej w porównaniu z grupą kontrolną (odpowiednio p = 0,01; p = 0,01; p = 0,02), czego nie stwierdzono dla wartości rMSSD i pNN50. Porównanie parametrów HRV oraz QTd między badanymi podgrupami nie wykazało istotnych różnic.
Wnioski: Złożone komorowe zaburzenia rytmu występują u 12% dorosłych po całkowitej korekcji TOF, głównie u chorych z istotną niedomykalnością zastawki pnia płucnego, niezależnie od czasu trwania zespołu QRS. Parametry HRV są istotnie niższe, a QTd jest wyższa u dorosłych po całkowitej korekcji TOF niż u ludzi zdrowych, nie stwierdza się natomiast takich różnic w zależności od obecności niedomykalności zastawki pnia płucnego i wydłużenia czasu trwania zespołu QRS ł 180 ms. (Folia Cardiol. 2003; 10: 185–193)