Wstęp: Niewydolność serca (HF) stanowi główny problem zdrowotny dzisiejszych społeczeństw. Obecnie dysponujemy jedynie niepełnymi danymi populacyjnymi dotyczącymi chorobowości na HF, farmakoterapii oraz rokowania tej grupy chorych. Celem prezentowanej pracy była ocena sposobu leczenia chorych z HF przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.
Materiał i metody: Badanie zaplanowano jako przekrojowe badanie epidemiologiczne (rejestracja kolejnych 50 chorych w wieku > 65 lat zgłaszających się do lecznictwa ambulatoryjnego). Rejestrowano dane z wywiadu (m.in. diagnostyka i leczenie HF), badania przedmiotowego i wyniki badań laboratoryjnych.
Wyniki: Spośród włączonych 19 877 osób u 10 579 chorych (3901 mężczyzn i 6678 kobiet; 53% populacji wyjściowej) rozpoznano HF. U 68% zalecano stosowanie inhibitorów ACE, u 62% długodziałających preparatów nitrogliceryny, u 55% diuretyków, u 31% glikozydów naparstnicy, u 29% preparatów blokerów kanałów wapniowych, a u 22% β-blokerów. Częstość podawania poszczególnych klas leków była zbliżona u obu płci, z wyjątkiem blokerów kanałów wapniowych, które otrzymywały częściej kobiety (p < 0,001), oraz długodziałających preparatów nitrogliceryny podawanych częściej mężczyznom (p < 0,001). Częstość stosowania inhibitorów ACE, długodziałających preparatów nitrogliceryny oraz glikozydów naparstnicy zwiększała się z wiekiem, odwrotnie niż blokerów kanałów wapniowych i β-blokerów. Chorzy z HF zaliczeni do najbardziej zaawansowanej klasy według klasyfikacji NYHA częściej otrzymywali inhibitor ACE, glikozydy naparstnicy, długodziałające nitraty oraz diuretyki, natomiast blokery kanałów wapniowych i β-blokery zalecano im znacznie rzadziej. Terapię skojarzoną inhibitorami ACE i β-blokerami stosowano niezmiernie rzadko, zwłaszcza w przypadku chorych będących w IV klasie według NYHA.
Wnioski: W porównaniu z populacjami z innych państw zarówno inhibitory ACE, jak i β-blokery stosowano nieco częściej, przy czym te ostatnie zaleca się nadal zdecydowanie zbyt rzadko. Wysoki odsetek chorych z HF otrzymujących blokery kanałów wapniowych jest niepokojący, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na popularyzację leczenia β-blokerami oraz ich połączenia z inhibitorami ACE. (Folia Cardiol. 2004; 11: 707-718)