Wstęp: U pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca (CHF) i współistniejącą cukrzycą wskaźnik śmiertelności wczesnej i odległej jest wyższy. Stosowanie u tych pacjentów inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE) oraz beta-adrenolityków wpływa na zmniejszenie chorobowości i śmiertelności. Celem badania było porównanie sposobu farmakoterapii CHF prowadzonej w warunkach szpitalnych w grupie chorych na cukrzycę i pacjentów bez cukrzycy.
Materiał i metody: Badaniem objęto kolejnych 433 pacjentów w wieku 38-98 lat, hospitalizowanych z powodu CHF w Szpitalu Klinicznym Akademii Medycznej w okresie od października 2000 do maja 2002 roku. Do grupy I zakwalifikowano 125 pacjentów z CHF i współistniejącą cukrzycą, a do grupy II - 308 pacjentów z CHF i bez cukrzycy. Porównania leczenia farmakologicznego CHF w obu grupach dokonano na podstawie szczegółowej analizy danych zawartych w historiach chorób. Ponadto przeprowadzono ankietę, w której 12 losowo wybranych lekarzy odpowiedziało na pytania dotyczące leczenia CHF. Odpowiedzi następnie porównywano z rzeczywistym sposobem postępowania.
Wyniki: Pacjenci z CHF i współistniejącą cukrzycą byli starsi, częściej zakwalifikowani do III–IV klasy według klasyfikacji NYHA. Częściej występowała u nich choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze i zaburzenia gospodarki lipidowej. Częstość stosowania inhibitorów ACE w leczeniu CHF u chorych na cukrzycę i pacjentów bez cukrzycy była podobna (63,2 vs. 65,6%; p = NS). U chorych na cukrzycę istotnie rzadziej stosowano beta-blokery (59,2 vs. 73,7%; p < 0,01). Nie wykazano różnic w częstości stosowania antagonistów receptora angiotensyny II, diuretyków pętlowych, diuretyków tiazydowych, glikozydów nasercowych oraz antagonistów aldosteronu. Wśród losowo wybranych lekarzy prowadzących leczenie pacjentów z CHF 75% deklarowało łączne stosowanie inhibitora ACE i beta-blokerów, a rzeczywista częstość tego połączenie była istotnie niższa u chorych na cukrzycę niż u pacjentów bez cukrzycy (57,6 vs. 70,0%; p < 0,05).
Wnioski: Chorym na cukrzycę w leczeniu CHF zalecano istotnie rzadziej beta-blokery oraz połączenie inhibitora ACE i beta-blokerów. Mimo znajomości przez lekarzy zasad leczenia pacjentów z CHF i współistniejącą cukrzycą należy dążyć do powszechniejszego stosowania połączenia terapii inhibitorem ACE z beta-blokerami. (Folia Cardiol. 2004; 11: 799-806)