Wstęp: Niewiele jest prac oceniających zależności między ciśnieniem tętna (PP) a strukturalnym remodelingiem serca w adaptacji do nadciśnienia tętniczego. Celem pracy było ustalenie zależności między PP a wskaźnikami strukturalnymi mięśnia sercowego i określenie, czy korelacje te są niezależne od innych komponent ciśnienia tętniczego.
Materiał i metody: Zbadano 105 chorych, w tym 54 kobiet i 51 mężczyzn, w średnim wieku 54 ± 11 lat, z nadciśnieniem tętniczym I, II klasy według VI Raportu JNC. Grupę kontrolną stanowiło 30 pacjentów z ciśnieniem tętniczym w granicach normy, w średnim wieku 43,9 ± ± 11 lat. U każdego chorego zastosowano całodobowe ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia tętniczego (ABPM) i wykonano badanie echokardiograficzne w prezentacji M-mode i 2D. Ciśnienie tętna obliczono na podstawie ABPM. Chorych podzielono na dwie grupy: grupa I - PP ≤ 60 mm Hg, grupa II - PP > 60 mm Hg. Wyróżniono 4 typy przerostu lewej komory: prawidłową geometrię (n = 45), remodeling koncentryczny (n = 20), przerost koncentryczny (n = 13) oraz ekscentryczny (n = 27).
Wyniki: W grupie z PP > 60 mm Hg obserwowano statystycznie istotne wyższe wartości wskaźnika masy lewej komory (LVMI) (p ≤ 0,05) oraz istotnie częstsze występowanie przerostu koncentrycznego (21,1% vs. 3,7%; p ≤ 0,05). Za pomocą testu x² wykazano, że PP > 60 mm Hg stanowi względne ryzyko występowania przerostu koncentrycznego (RR = 2,12). W analizie regresji liniowej uzyskano istotne dodatnie korelacje pomiędzy PP a LVMI (r = 0,20). W analizie wielokrotnej, po uwzględnieniu czynników takich jak wiek, czas trwania nadciśnienia tętniczego, glikemia, wskaźnik masy ciała, średnie ciśnienie skurczowe (MSBP) i PP, niezależnym wpływem na LVMI charakteryzowały się MSBP, PP oraz wiek (r = 0,98; p ≤ 0,0001; R² = 0,95). Gdy PP i MSBP wprowadzono do tego samego modelu regresji wielokrotnych, to wpływ PP na LVMI tracił moc statystyczną.
Wnioski: U osób z nadciśnieniem tętniczym ciśnienie tętna wpływa na masę lewej komory. Efekt ten jest zależny od wartości skurczowego ciśnienia tętniczego. Podwyższone ciśnienie tętna stanowi względne ryzyko wystąpienia przerostu koncentrycznego lewej komory. (Folia Cardiol. 2004; 11: 447–454)