Wstęp: Inhibitory enzymu konwertazy angiotensyny (ACE) są od wielu lat stosowane jako leki pierwszego rzutu u pacjentów z niewydolnością serca. Jednym z hemodynamicznych mechanizmów działania preparatów z tej klasy jest zmniejszenie wysokiego oporu w krążeniu systemowym, który pomaga odciążyć niewydolne serce. Jednak wpływ inhibitorów ACE na elastyczne naczynia wykazujące podatność, takie jak aorta, oraz jego znaczenie kliniczne pozostają kontrowersyjne. Istnieją nieliczne dane wiążące zmiany wydolności uszkodzonej lewej komory serca z możliwymi zmianami sztywności tętnic pojemnościowych u ludzi. Celem badania było określenie wpływu 6-miesięcznego leczenia perindoprilem na podatność aorty, określaną na podstawie szybkości fali tętna (PWV) w dużych tętnicach u pacjentów ze skurczową niewydolnością serca.
Materiał i metody: Do prowadzonego metodą otwartej próby wieloośrodkowego badania włączono 45 osób (w średnim wieku 56,5 roku), których poddano 6-miesięcznej terapii perindoprilem. W chwili rozpoczęcia badania u wszystkich pacjentów występowała stabilna niewydolność serca (klasa II–III wg NYHA, frakcja wyrzutowa lewej komory: LVEF ≤ 40%) o etiologii głównie niedokrwiennej, bez zaburzeń rytmu serca. Przed włączeniem do badania żadnego pacjenta nie leczono w sposób stały inhibitorem ACE. Terapię perindoprilem rozpoczynano od dawki 4 mg/d., którą w ciągu 2 tygodni zwiększano do dawki docelowej 8 mg/d., o ile była ona dobrze tolerowana. Szybkość fali tętna i LVEF mierzono przy rozpoczęciu badania i po 6 miesiącach leczenia perindoprilem.
Wyniki: Sześciomiesięczne leczenie zgodne z protokołem ukończyło 39 pacjentów. Podczas wizyty końcowej 31 (79%) osób otrzymywało perindopril w dawce docelowej 8 mg, a 8 (21%) — w największej tolerowanej: 4 mg/d. Po 6 miesiącach leczenia perindoprilem w całej grupie zaobserwowano statystycznie istotny spadek szybkości fali tętna z 11,34 ± 0,47 m/s do 10,7 ± ± 0,45 m/s (średnia ± SE) (p < 0,05), spadek obserwowano tylko w podgrupie otrzymującej dawkę docelową 8 mg, jak również bardzo istotny wzrost LVEF z 33,7 ± 0,9 do 38,3 ± 1,3% (p < 0,0001). Przeprowadzono także analizy w dwóch podgrupach wyodrębnionych na podstawie wartości wyjściowych PWV w odniesieniu do mediany. Pacjenci z wysokimi wartościami PWV (PWV większe niż mediana, n = 20) byli starsi (62,5 ± 1,1 vs. 50,3 ± 1,6 roku) i występowały u nich wyższe wartości ciśnienia tętna (54,4 ± 3,6 vs. 39,6 ± 1,7 mm Hg) niż u pacjentów z niskimi wyjściowymi wartościami PWV (n = 19), choć pomiędzy obiema podgrupami nie odnotowano różnicy w klasie niewydolności serca według NYHA. W grupie osób z wysokimi wartościami wyjściowymi wystąpił wyraźny i statystycznie istotny spadek PWV z 13,48 ± 0,59 m/s do 12,22 ± 0,66 m/s (p < 0,05), podczas gdy w grupie z niskimi wartościami wyjściowymi PWV nie uległa zmianie. Efekty te były niezależne od zmian we frakcji wyrzutowej lewej komory serca, która była zbliżona w obu analizowanych grupach.
Wnioski: Sześciomiesięczne leczenie perindoprilem u pacjentów z niewydolnością serca powodowało istotne zmniejszenie szybkości fali tętna w aorcie. Spadek ten zaobserwowano tylko u pacjentów z wysokimi wyjściowymi wartościami szybkości fali tętna i był on niezależny od zmian frakcji wyrzutowej lewej komory serca. (Folia Cardiol. 2005; 12: 199–209)