Wstęp: U pacjentów ze strukturalną chorobą serca migotanie przedsionków (AF) występuje dość często. Zwykle powoduje ono wyższą częstotliwość rytmu serca, uważa się je za wskaźnik większego uszkodzenia mięśnia sercowego, co prowadzi do wzrostu ryzyka zgonu sercowo- -naczyniowego. Można więc sądzić, że obecność AF u chorych z zastoinową niewydolnością serca (CHF) wskazuje na złe rokowanie. Celem badania była ocena wpływu AF na przeżycie chorych z CHF w obserwacji odległej.
Materiał i metody: Grupa badana obejmowała 71 chorych (9 kobiet w wieku 68,4 ± 9,7 roku i 62 mężczyzn w wieku 60,9 ± 12,1 roku), hospitalizowanych z powodu dekompensacji CHF. Zastoinową niewydolność serca rozpoznano na podłożu wady zastawkowej u 7 chorych, po zawale serca — u 29 chorych, kardiomiopatii niedokrwiennej — u 8 pacjentów, nadciśnieniowej — u 3 chorych oraz kardiomiopatii rozstrzeniowej — u 24 osób. Dwóch pacjentów zaliczono do I klasy, 12 chorych do II klasy, 36 osób do III klasy i 21 pacjentów do IV klasy czynnościowej według klasyfikacji NYHA. Przy przyjęciu oceniano częstotliwość rytmu serca oraz wartość ciśnienia tętniczego. Przeprowadzano badanie echokardiograficzne. Okres obserwacji wynosił 5–7 lat.
Wyniki: Podczas obserwacji zmarło 43 chorych. W badanej populacji AF występowało u 33 osób i nie było czynnikiem ryzyka zgonu. Chorzy z AF nie różnili się od pacjentów z rytmem zatokowym pod względem rozkurczowego i skurczowego wymiaru lewej komory (66,2 vs. 69,7 mm, 55,0 vs. 56,7 mm, p = NS dla obu parametrów), frakcji wyrzutowej lewej komory (34,9 vs. 38,2%, p = NS), wymiaru lewego przedsionka (55,3 vs. 51,6 mm, p = NS), klasy czynnościowej według NYHA (3,0 vs. 3,1, p = NS) i wartości ciśnienia tętniczego (130,0/83,0 vs. 122,7/77,6 mm Hg, p = NS). W grupie chorych z AF odnotowano wyższą częstotliwość rytmu serca (104 vs. 87/min, p < 0,001). W całej badanej populacji analiza jednoczynnikowa wskazywała na wymiar rozkurczowy lewej komory, klasę NYHA, rozkurczowe ciśnienie tętnicze i częstotliwość rytmu serca jako wskaźniki ryzyka zgonu w okresie obserwacji. W analizie wieloczynnikowej Coxa jedynie klasa NYHA była niezależnym czynnikiem ryzyka zgonu.
Wnioski: Obecność migotania przedsionków u chorych z niewydolnością serca nie wpływa na przeżycie w obserwacji długoterminowej. Czynnikiem ryzyka zgonu w tej populacji chorych jest klasa czynnościowa według klasyfikacji NYHA. (Folia Cardiol. 2005; 12: 161–167)