Tom 7, Nr 4 (2022)
Praca badawcza (oryginalna)
Opublikowany online: 2022-06-06
Wyświetlenia strony
638
Wyświetlenia/pobrania artykułu
604
Dostosowanie zgody pacjenta na znieczulenie do standardu prostego języka
1
, 2, 3
, 2, 3
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego Nowotwory 2022;7(4):303-311.
Streszczenie
Wprowadzenie.W artykule opisujemy proces redagowania i walidacji dokumentów, na podstawie których pacjent wyraża świadomą zgodę na znieczulenie przed operacją. Naszym celem było dostosowanie takiej dokumentacji do standardu prostego języka, dzięki czemu będą one przystępne dla przeciętnego pacjenta.
Materiał i metody.Stworzyliśmy dwa dokumenty: Informacja o znieczuleniu i Zgoda na znieczulenie. W procesie redagowania wykorzystaliśmy opracowane dla języka polskiego zasady prostej polszczyzny.
Wyniki.Zebraliśmy dostępne w polskich placówkach medycznych analogiczne dokumenty. Do walidacji porównywanych tekstów wykorzystaliśmy nową w Polsce formułę readability: Plain Language Index. Algorytm ten mierzy 10 cech stylu i na tej podstawie ocenia w procentach prostotę tekstu.
Wnioski.Oba zaprojektowane przez nas dokumenty osiągnęły normę prostego języka (PLI 50% i więcej). Okazały się też najprzystępniejsze ze wszystkich badanych tekstów.
Słowa kluczowe: prosty językczytelnośćświadoma zgodaznieczulenie
Referencje
- Wyrok SN z 18.01.2013. IV CSK 431/12. LEX nr 1275006.
- Wyrok SN z 24.09.2015. V CSK 738/14. LEX nr 1796881.
- Wyrok SN z 20.05.2016. II CSK 654/15. LEX nr 2067781.
- Wyrok SN z 31.06.2017. V CSK 619/16. LEX nr 2389607.
- Wyroki SN z 24.09.2020. IV CSK 49/19. LEX nr 3057399.
- Kessler TM, Nachbur BH, Kessler W. Patients' perception of preoperative information by interactive computer program-exemplified by cholecystectomy. Patient Educ Couns. 2005; 59(2): 135–140.
- Yentis SM, Yentis SM, Hartle AJ, et al. AAGBI: Consent for anaesthesia 2017: Association of Anaesthetists of Great Britain and Ireland. Anaesthesia. 2017; 72(1): 93–105.
- ANZCA. PS26 Guidelines on Consent for Anaesthesia or Sedation: Australian and New Zealand College of Anaesthetists. 2005. http://www.anzca.edu.au/documents/ps26-2005-guidelineson-consent-for-anaesthesia-or (22.02.2022).
- AANA. Informed consent for anesthesia care, policy and practice considerations: American Association of Nurse Anesthetists. 2016. http://www.aana.com/resources2/professionalpractice/Pages/Informed-Consent-for-Anesthesia-Care.aspx (30.05.2017).
- Plain Language at AHRQ. 2022. https://www.ahrq.gov/policy/electronic/plain-writing/index.html (22.02.2022).
- Europe, WHO. Health literacy—the solid facts. WHO Regional Office for Europe: Geneva, Switzerland. 2013. https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0008/190655/e96854.pdf.
- Foe G, Larson E. Reading Level and Comprehension of Research Consent Forms. J Empir Res Hum Res Ethics. 2016; 11(1): 31–46.
- Paasche-Orlow MK, Taylor HA, Brancati FL. Readability standards for informed-consent forms as compared with actual readability. N Engl J Med. 2003; 348(8): 721–726.
- Eltorai AEM, Naqvi SS, Ghanian S, et al. Readability of Invasive Procedure Consent Forms. Clin Transl Sci. 2015; 8(6): 830–833.
- Hopper KD, TenHave TR, Tully DA, et al. The readability of currently used surgical/procedure consent forms in the United States. Surgery. 1998; 123(5): 496–503.
- Loughran D. Surgical consent: the world's largest Chinese Whisper? A review of current surgical consent practices. J Med Ethics. 2015; 41(2): 206–210.
- Tait A, Voepel-Lewis T, Gauger V. Parental Recall of Anesthesia Information. Anesthesia & Analgesia. 2011; 112(4): 918–923.
- Sherlock A, Sherlock A, Brownie S. Patients' recollection and understanding of informed consent: a literature review. ANZ J Surg. 2014; 84(4): 207–210.
- Lavelle-Jones C, Byrne DJ, Rice P, et al. Factors affecting quality of informed consent. BMJ. 1993; 306(6882): 885–890.
- Nishimura A, Carey J, Erwin PJ, et al. Improving understanding in the research informed consent process: a systematic review of 54 interventions tested in randomized control trials. BMC Med Ethics. 2013; 14: 28.
- Schenker Y, Fernandez A, Sudore R, et al. Interventions to improve patient comprehension in informed consent for medical and surgical procedures: a systematic review. Med Decis Making. 2011; 31(1): 151–173.
- Art. 17 ust. 1, ust. 4 ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 849 ze zm.).
- Art. 18 ust. 1. ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 849 ze zm.).
- § 9 pkt 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 940 ze zm.).
- Baron K. Zgoda pacjenta. Prokuratura i Prawo. 2010(9): 45.
- Lis W. Zgoda pacjenta na czynność medyczną w polskim porządku prawnym. Zeszyty Naukowe KUL. 2020; 61(3): 39–58.
- Art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 849 ze zm.).
- Art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 790 ze zm.).
- Wyrok SN z 16.05.2012. III CSK 227/11. LEX nr 1211885.
- Tymiński R. Informacja lekarska w praktyce. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012: 42.
- Siwiec M. Formularz zgody pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego – zasady tworzenia. 2021. https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/komentarze-praktyczne/formularz-zgody-pacjenta-na-udzielenie-swiadczenia-470076460.
- Dunn HP. Etyka dla lekarzy, pielęgniarek i pacjentów. Biblos, Tarnów 1997: 59.
- Tymiński R. Zgoda na zabieg planowy pacjenta pełnoletniego, świadomego. 2020. https://prawalekarzy.pl/artykuly/zgoda-na-zabieg-planowy-pacjenta-pelnoletniego-swiadomego-420.
- The Royal College of Anaesthetists. O znieczuleniu. 2020. https://rcoa.ac.uk/media/14486.
- Jurgielaniec E. Jakie korzyści daje prawidłowo wyrażona zgoda i jak ją uzyskać. 2020. https://paragrafbezznieczulenia.pl/jakie-korzysci-daje-prawidlowo-wyrazona-zgoda-i-jak-ja-uzyskac/.
- Barański J, Waszyński E, Steciwka A. Komunikowanie się lekarza z pacjentem. Astrum, Wrocław 2000: 90–91.
- Zimmermann A, Pilarska A, Gaworska-Krzemińska A, et al. Written Informed Consent-Translating into Plain Language. A Pilot Study. Healthcare (Basel). 2021; 9(2).
- Moroń E. (Świadoma) zgoda pacjenta. Jak realnie zwiększyć alfabetyzm zdrowotny w polskiej służbie zdrowia. Oblicza Komunikacji. 2020(12).
- Czubkowska S. Wykształcenie Polaków: studia przestały być furtką do społecznego awansu. 2014. https://forsal.pl/artykuly/799385,wyksztalcenie-polakow-studia-przestaly-byc-furtka-do-spolecznego-awansu.html.
- Bankier.pl. Coraz mniej osób kończy studia. Polska w połowie europejskiej stawki. 2021. https://www.bankier.pl/wiadomosc/Wyksztalcenie-wyzsze-w-2020-r-Polska-w-polowie-europejskiej-stawki-8142230.html.
- Biblioteka Narodowa. Stan czytelnictwa w Polsce w 2020 roku. 2021. Pobrano z: bn.org.pl https://www.bn.org.pl/raporty-bn/stan-czytelnictwa-w-polsce/stan-czytelnictwa-w-polsce-w-2020-r.
- Piekot T. W poszukiwaniu uniwersalnej metody upraszczania pism urzędowych i decyzji administracyjnych. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza. 2021; 28(1): 109–122.
- Piekot T, Zarzeczny G. Upraszczanie tekstu użytkowego jako (współ)działanie. Perspektywa prostej polszczyzny. In: Niebrzegowska-Bartmińska S, Nowosad-Bakalarczyk M, Piekot T. ed. Działania na tekście. Przekład – redagowanie – ilustrowanie. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2015: 99–116.
- Wrzesień A, Piekot T, Wysocki W. Dlaczego artykuły naukowe warto pisać prostym językiem. Biuletyn PTO NOWOTWORY. 2021; 6(1): 78–79.
- Wrzesień A, Piekot T, Wysocki WM. Językowa mgła w tekstach naukowych. Biuletyn PTO NOWOTWORY. 2021; 6(2): 157–159.
- Ustawa z dnia 19 lipca 2019 roku o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. 2019, poz. 1696 z późn. zm.).
