Plagiat i autoplagiat – fakty i mity
Streszczenie
Zjawisko plagiatu i autoplagiatu nabiera znaczenia w kontekście dyskusji nad patologiami w nauce. Choć w wielu przypadkach są to działania naganne, nie zawsze ocena sytuacji określanych tymi pejoratywnie kojarzącymi się terminami jest trafna. O ile przejęcia i zapożyczenia fragmentów cudzych utworów – w tym w szczególności publikacji naukowych – bez oznaczenia autorstwa są sankcjonowane prawnie jako naruszenie autorskich praw osobistych (plagiat), o tyle z punktu widzenia prawa autorskiego autoplagiat jest praktyką neutralną. Powielanie swojej twórczości lub istotnej jej części bez właściwego i wyraźnego nawiązania do wcześniejszej publikacji może być traktowane jako naruszenie zasad rzetelności i etyki w nauce. Może mieć także negatywne konsekwencje dla postępowań awansowych w sprawie stopni i tytułów naukowych i narażać autora autoplagiatu na utratę wiarygodności i renomy naukowej.
Słowa kluczowe: plagiatautoplagiatnierzetelność w nauceautorstwo
Referencje
- Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm.
- Ożegalska-Trybalska J. The copyright fair use in scientific and publication activities. NOWOTWORY J Oncol. 2020; 70(5): 220–223.
- Dz. U. 2018 poz. 1668.
- Uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk w 2016 r. https://instytucja.pan.pl/index.php/kodeks-etyki-pracownika-naukowego (28.12.2020).
- Roig M. Plagiarism and self-plagiarism: What every author should know. Biochemia Medica. 2010; 20(3): 299.
- Stanisławska-Kloc S. Plagiat contra autoplagiat. In: Matlak A, Stanisławska-Kloc S. ed. Spory o własność intelektualną. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorom Januszowi Barcie i Ryszardowi Markiewiczowi. , Warszawa 2013: 1093.
- The European Code of Conduct for Research Integrity. https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/docs/2021-2027/horizon/guidance/european-code-of-conduct-for-research-integrity_horizon_en.pdf (2.12.2020).
- Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing, and Publication of Scholarly Work in Medical Journals updated December 2019. http://www.icmje.org/icmje-recommendations.pdf (28.12.2020).
- Kodeks etyki w nauce, op. cit. s. 11.