Wprowadzenie. Korzystanie z wyników badań, twierdzeń naukowych, ilustracji, które pochodzą z publikacji innych autorów, jest powszechnie stosowaną praktyką badawczą. Stanowi część naukowego dyskursu wspierającego ponowne wykorzystywanie i rozpowszechnianie wiedzy oraz ustaleń naukowych. Powinno jednak odbywać się z poszanowaniem praw autorskich do cudzych publikacji oraz zasad dozwolonego korzystania w ramach tzw. dozwolonego użytku.

Materiał i metody. Analiza zasad i granic wykorzystywania materiału z cudzych publikacji w działalności publikacyjnej i naukowej obejmuje krajowe i międzynarodowe regulacje w dziedzinie prawa autorskiego, ochrony dóbr osobistych oraz standardów etyki w nauce.

Rezultaty i dyskusja. Aby indywidualni autorzy i ośrodki naukowe mogli legalnie korzystać z wcześniejszych publikacji i ich elementów we własnej działalności naukowej, mogą w tym celu skorzystać z przepisów dotyczących dozwolonego użytku. Chodzi tu o tzw. prawo cytatu, licencję ustawową dla instytucji naukowych i badawczych oraz tzw. prawo przedruku. Wzbogacanie własnych publikacji fragmentami wcześniejszych opracowań naukowych i ich graficznymi elementami jest dozwolone, o ile służy celom prowadzenia badań, wyjaśnianiu, analizie naukowej i krytycznej oraz respektuje autorstwo materiału źródłowego. Oznaczenia źródła i autora jest wymaganą praktyką także w odniesieniu do treści, które nie są chronionych prawami autorskim, ale stanowią rezultat twórczości naukowej.

Podsumowanie. Wykorzystywanie cudzych fragmentów publikacji i ilustracji w ramach dozwolonego użytku nie wy­maga zgody właściciela praw autorskich oraz zapłaty wynagrodzenia za korzystanie, ale musi odbywać się na zasadach i w granicach określonych w prawie autorskim oraz uwzględniać standardy rzetelnego oznaczania cudzych badań i ustaleń naukowych. Niedochowanie lub nienależyte stosowanie tego obowiązku może skutkować zarzutem naruszeniem praw au­torskich lub dobra osobistego w postaci twórczości naukowej oraz kolidować z uznanymi standardami rzetelności w nauce.