dostęp otwarty
Napraw albo zgiń – rola białka p53 w życiu komórki
- Samodzielna Pracownia Cytogenetyki, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa
- Pracownia Diagnostyki Genetycznej i Molekularnej, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa
dostęp otwarty
Streszczenie
Białko p53 jest jednym z najważniejszych supresorów transformacji nowotworowej. Reguluje transkrypcję wielu genów oraz wchodzi w bezpośrednią interakcję z innymi białkami. Odgrywa znaczącą rolę w najistotniejszych procesach, które zachodzą w komórce, w tym: w naprawie DNA, cyklu komórkowym oraz programowanej śmierci komórki – apoptozie. Utrata jego prawidłowej funkcji prowadzi do zaburzenia mechanizmów kontrolujących proliferację i przeżycie komórki, co przyczynia się do rozwoju nowotworów.
Gen TP53 nazywany jest strażnikiem genomu. Jego mutacje występują w dużym odsetku guzów nowotworowych. Dotyczą najczęściej sekwencji, które kodują domenę wiążącą DNA (eksony 5–8). Gen TP53, wraz z genami TP63 oraz TP73, należy do najstarszej ewolucyjnie rodziny supresorów transformacji nowotworowej. Jego produkt, pełnej długości białko p53, składa się z pięciu domen oraz elastycznego regionu konsolidatora i funkcjonuje jako homotetramer. Za regulację aktywności p53 odpowiada między innymi białko MDM2, które przyczynia się do proteasomalnej degradacji supresora.
Niniejsza praca przeglądowa porusza najważniejsze aspekty regulacji aktywności komórki przez białko p53. Opisuje strukturę białka p53, a także związane z nim możliwości terapeutyczne.
Streszczenie
Białko p53 jest jednym z najważniejszych supresorów transformacji nowotworowej. Reguluje transkrypcję wielu genów oraz wchodzi w bezpośrednią interakcję z innymi białkami. Odgrywa znaczącą rolę w najistotniejszych procesach, które zachodzą w komórce, w tym: w naprawie DNA, cyklu komórkowym oraz programowanej śmierci komórki – apoptozie. Utrata jego prawidłowej funkcji prowadzi do zaburzenia mechanizmów kontrolujących proliferację i przeżycie komórki, co przyczynia się do rozwoju nowotworów.
Gen TP53 nazywany jest strażnikiem genomu. Jego mutacje występują w dużym odsetku guzów nowotworowych. Dotyczą najczęściej sekwencji, które kodują domenę wiążącą DNA (eksony 5–8). Gen TP53, wraz z genami TP63 oraz TP73, należy do najstarszej ewolucyjnie rodziny supresorów transformacji nowotworowej. Jego produkt, pełnej długości białko p53, składa się z pięciu domen oraz elastycznego regionu konsolidatora i funkcjonuje jako homotetramer. Za regulację aktywności p53 odpowiada między innymi białko MDM2, które przyczynia się do proteasomalnej degradacji supresora.
Niniejsza praca przeglądowa porusza najważniejsze aspekty regulacji aktywności komórki przez białko p53. Opisuje strukturę białka p53, a także związane z nim możliwości terapeutyczne.
Słowa kluczowe
geny supresorowe; struktura białka p53; p53 a regulacja aktywności komórki
Tytuł
Napraw albo zgiń – rola białka p53 w życiu komórki
Czasopismo
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego Nowotwory
Numer
Strony
220-231
Opublikowany online
2020-01-09
Wyświetlenia strony
3545
Wyświetlenia/pobrania artykułu
4758
Rekord bibliograficzny
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Onkologicznego Nowotwory 2019;4(5-6):220-231.
Słowa kluczowe
geny supresorowe
struktura białka p53
p53 a regulacja aktywności komórki
Autorzy
Magdalena Kulesza
Agnieszka Dansonka-Mieszkowska
Barbara Pieńkowska-Grela