Ewolucja radioterapii w leczeniu chorych na raka piersi
Streszczenie
Radioterapia chorych na raka piersi ulega zmianom. Jest to wynik m.in. postępu radiologii — możliwości dokładnego obrazowania i różnicowania guzów nowotworowych i tkanek otaczających. Pozwala to na podanie wysokiej dawki w obszarach zainteresowania, z maksymalnym zaoszczędzeniem pozostałych tkanek. Zasadniczym zmianom uległa też konstrukcja aparatów — od ortowoltowych aparatów rentgenowskich przez kobaltowe do nowoczesnych przyśpieszaczy wieloenergetycznych, mogących generować różnego rodzaje energie (promieniowanie X, elektrony), jak też różne dawki (na przykład — 4, 6, 9, 15 MV dla promieniowania X, 2–22 MeV dla elektronów). Udoskonalono kolimatory wielolistkowe i systemy sprawdzające ułożenie pacjenta, tzw. XVI. Wprowadzono przyśpieszone częściowe napromienianie piersi — APBI (acceleration partial breast irradiation). Przy prawidłowym doborze pacjentek możemy zaproponować leczenie tylko części piersi (obszar loży po usuniętym guzie z odpowiednim marginesem) zamykające się w pięciu dniach leczenia. Pozwala to na osiągnięcia dobrego przeżycia chorych z satysfakcjonującym efektem kosmetycznym. Brachyterapia znajduje zastosowanie jako technika podniesienia dawki w loży po usuniętym guzie (boost), a ostatnio — w przypadku zastosowania protezy piersi i konieczności dopromienienia obszaru w okolicy wszczepu.
Słowa kluczowe: rak piersiradioterapiabrachyterapiaewolucja