Basic HTML Version
10
Acta Angiol, 2012, Vol. 18, No. 1
www.angiologia.pl
Streszczenie
Wstęp.
Tętniakiem aorty brzusznej (TAB) określa się poszerzenie aorty poniżej odejścia tętnic nerkowych
o średnicy powyżej 3 cm. Częstość występowania TAB szacuje się na 4–8% u mężczyzn w wieku 65 lat
i więcej. Współczynnik umieralności dla pacjentów z pękniętym TAB wynosi 65%, natomiast śmiertelność
pooperacyjna dla operacji naprawczych tętniaka aorty w trybie planowym wśród pacjentów poddanych wcze-
śniej badaniu przesiewowemu wynosi 3%. Podstawowym celem pracy było określenie częstości występowania
(chorobowość,
prevalence
) TAB wśród mężczyzn w wieku 60 lat i starszych poddanych ukierunkowanemu
badaniu ultrasonograficznemu aorty w odcinku brzusznym. Dodatkowo zbadano zależności między określo-
nymi czynnikami ryzyka a TAB oraz częstość występowania TAB w subgrupach pacjentów określonych według
kryteriów programów badań przesiewowych w kierunku TAB.
Materiał i metody.
Na podstawie dostępnego piśmiennictwa zdefiniowano populację narażoną, tj. mężczyzn
w wieku 60 lat i starszych. Zastosowano następujące metody badawcze: 1) metodę kwestionariuszową;
2) pomiar cechy fizycznej (badanie ultrasonograficzne średnicy aorty w odcinku brzusznym). Kwestionariusz
składał się z dwóch części: 1) dotyczącej danych identyfikacyjnych i demograficznych; 2) dotyczącej występo-
wania czynników ryzyka. Analiza danych z kwestionariusza umożliwiła określenie zależności między badanymi
czynnikami ryzyka a TAB, natomiast poddanie zdefiniowanej części populacji badaniu ultrasonograficznemu
aorty umożliwiło wykrycie choroby (tętniak aorty brzusznej) i określenie częstość jej występowania. Analizę
statystyczną uzyskanych danych przeprowadzono z wykorzystaniem oprogramowania STATISTICA 9 (StatSoft,
Inc. 2009).
Wyniki.
Na podstawie wykonanych 1556 badań ultrasonograficznych aorty brzusznej tętniak zdiagnozowa-
no u 94 mężczyzn w wieku 60 lat i starszych. Częstość występowania (
prevalence
) TAB w badanej grupie
wyniosła 6,0%. Czynniki ryzyka związane z TAB analizowano, wyodrębniając dwie grupy: I — TAB (n = 94)
i II — aorta prawidłowa (n = 1464). Istotny statystycznie związek z TAB miały 3 czynniki ryzyka: wiek,
palenie tytoniu i występowanie rodzinne TAB. Częstość występowania TAB w grupie mężczyzn w 65. roku
życia wyniosła 4,0%, natomiast w grupie mężczyzn między 65. a 75. rokiem życia, palących kiedykolwiek
tytoń, wyniosła 7,4%.
Wnioski.
Na podstawie uzyskanych danych stwierdzono częstość występowania TAB podobną do tej z pi-
śmiennictwa. Dodatkowo stwierdzono także zależności między wiekiem, paleniem tytoniu i występowaniem
rodzinnym TAB a zachorowaniem na TAB.
Słowa kluczowe: tętniak aorty brzusznej, ultrasonografia, badanie przesiewowe
Acta Angiol 2012; 18, 1: 9–17
Introduction
Abdominal aortic aneurysm (AAA) is defined as
a widening of the aorta below the renal arteries with a di-
ameter of more than 3 cm [1]. The definition, although
it has some imperfections, has found its application in
diagnostic imaging. However, its opponents claim that
such a stiff cut-off between the normal and aneurysmatic
aorta is not justifiable. They propose that recognition
of the aneurysm should be when the diameter exceeds
50% of that of a normal aorta [2]. For the purpose of
this study, the authors adopted the first definition, which
has its justification in screening programs for abdominal
aortic aneurysmwhich are carried out currently in other
countries. The prevalence of AAA is estimated at 4–8%
in men aged 65 and older and approximately 1–2% of
women in this age group [3–5]. Often the first symptom
is an abdominal aortic aneurysm rupture. The death
Wstęp
Tętniakiem aorty brzusznej (TAB) określa się posze-
rzenie aorty poniżej odejścia tętnic nerkowych o śred-
nicy powyżej 3 cm [1]. Definicja ta, choć nie jest wolna
od pewnych niedoskonałości, znalazła swoje zastoso-
wanie w diagnostyce obrazowej. Takie usztywnienie
punktu odcięcia między normą a patologią ma swych
przeciwników. Za tętniaka uważają oni tętnicę, któ-
rej średnica przekracza o 50% prawidłową średnicę
mierzoną np. powyżej worka tętniaka [2]. Autorzy dla
celów niniejszej pracy przyjęli pierwszą definicję, która
swe uzasadnienie znajduje w prowadzonych na świecie
programach badań przesiewowych w kierunku tętniaka
aorty brzusznej. Częstość występowania TAB szacuje się
na 4–8% u mężczyzn w wieku 65 lat i starszych i około
1–2% u kobiet w tej grupie wiekowej [3–5]. Często
pierwszym objawem tętniaka aorty brzusznej jest jego