Basic HTML Version
5
Rola badań przesiewowych we wczesnym wykrywaniu tętniaka aorty brzusznej,
Fórmankiewicz, Jawień
www.angiologia.pl
Tabela 4.
Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Chirurgii Naczyniowej dotyczące postępowania w przypadku tętniaka aorty
brzusznej [54]
Lp.
Zalecenie
Poziom
dowodu
Siła
zalecenia
1
Populacyjne badania przesiewowe w kierunku tętniaka aorty brzusznej starszych mężczyzn,
w rejonach, gdzie częstość występowania wynosi 4% lub więcej, wpływa na zmniejszenie
śmiertelności związanej z tętniakiem aorty brzusznej prawie o połowę w okresie 4 lat od
prowadzenia tych badań, głównie przez zmniejszenie częstości występowania pękniętych
tętniaków
1a
A
2 Populacyjne badania przesiewowe w kierunku tętniaka aorty brzusznej starszych kobiet nie wpływa
na zmniejszenie częstości występowania pękniętych tętniaków
1b
B
3 Populacyjne badania przesiewowe w kierunku tętniaka aorty brzusznej starszych kobiet, które palą
tytoń, może wymagać dalszych badań
3c
B
4 Palenie tytoniu aktualnie lub w przeszłości zwiększa ryzyko rozwoju tętniaka aorty brzusznej
4–5-krotnie. Badanie przesiewowe obejmujące tylko palaczy może wpływać na poprawę efektywności
kosztowej badań przesiewowych w kierunku tętniaka aorty brzusznej
5
D
5 Rodzinne występowanie tętniaka aorty brzusznej zwiększa ryzyko rozwoju tętniaka aorty
brzusznej 2-krotnie. Badanie przesiewowe starszych mężczyzn i kobiet, u których wśród krewnych
rozpoznano/leczono tętniaka aorty brzusznej, może być zalecane
3a
C
6 Powinno być rozważone oportunistyczne badania przesiewowe w kierunku tętniaka aorty brzusznej
pacjentów z chorobami tętnic obwodowych
2a
B
7 Wykrycie tętniaka aorty brzusznej w badaniu przesiewowym może wpływać na niewielkie, przejściowe
obniżenie jakości życia. Badania przesiewowe w kierunku tętniaka aorty brzusznej powinny być
przeprowadzane tylko wtedy, gdy w szpitalu, do którego kierowani będą pacjenci w celu leczenia
operacyjnego, śmiertelność związana z operacja tętniaka aorty brzusznej jest niska
2a
B
8 Jeszcze przed rozpoczęciem badań przesiewowych w szpitalu, do którego kierowani będą pacjenci
w celu leczenia operacyjnego, powinny być przeprowadzane operacje zarówno klasyczne, jak
i wewnątrznaczyniowe tętniaków aorty brzusznej, ze względu na wzrost operacji w trybie planowym
5
D
9 W szpitalu, do którego kierowani będą pacjenci, powinny być przeprowadzane operacje zarówno
klasyczne, jak i wewnątrznaczyniowe tętniaków aorty brzusznej
2c
B
10 Pacjent z rozpoznanym w badaniu przesiewowym tętniakiem aorty brzusznej powinien zostać oceniony
w kierunku ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, z jednoczesnym włączeniem ich
leczenia (w tym włączenie statyn), i uzyskaniem porady na temat leczenia nikotynizmu
2c
B
11 W przypadku powiększania się tętniaka aorty brzusznej odstępy między kontrolnymi badaniami
powinny zostać skrócone
2a
B
12 W celu uniknięcia pęknięcia tętniaka aorty brzusznej w okresie między badaniami kontrolnymi zalecane
jest, by pacjent z tętniakiem aorty brzusznej o średnicy 5,5 cm lub więcej został zbadany przez chirurga
naczyniowego w ciągu 2 tygodni od rozpoznania
5
D
13 Model programu badań przesiewowych powinien być dostosowany do populacji badanej
zamieszkującej dany rejon
4
D
14
U mężczyzn należy wykonać 1-krotne badanie przesiewowe w 65. roku życia
1a
A
15 Powinno się rozważyć badanie przesiewowe u osób młodszych z podwyższonym ryzykiem
zachorowania na tętniaka aorty brzusznej
4
C
16 Ponowny udział w badaniu przesiewowym można rozważyć u osób, które pierwszorazowe badanie
miały w młodym wieku lub mają zwiększone ryzyko zachorowania na tętniaka aorty brzusznej
2b
C
17
Należy rozważyć kwalifikację do operacji mężczyzn ze średnicą tętniaka aorty brzusznej
5,5 cm lub większą
1b
A
18 Należy rozważyć kwalifikację do operacji pacjentów z podwyższonym ryzkiem pęknięcia tętniaka aorty
brzusznej, kiedy jego średnica wynosi 5,0 cm
3
C
19 Programy badań przesiewowych powinny być dostosowane do lokalnej populacji w celu zwiększenia
zgłaszalności
4
D
20 Programy badań przesiewowych powinny być powszechnie popularyzowane/reklamowane
4
B
21 Jeśli program badań przesiewowych jest prowadzony przez personel niespecjalistyczny przy użyciu
sprzętu przenośnego, to powinien być objęty kontrolą jakości badań
5
D
22 Pacjenci z wykrytymi przypadkowo nieprawidłowościami w obrazie ultrasonograficznym ze strony
innych narządów powinni być skierowani do lekarza rodzinnego
5
D