Forum Nefrologiczne 4/2017

Najnowszy numer czasopisma ,,Forum Nefrologiczne” otwiera artykuł „Zmiany w nerkach w zespole antyfosfolipidowym”. W artykule przedstawiono patogenezę nefropatii APS, scharakteryzowano najczęstsze manifestacje kliniczne i zmiany patomorfologiczne oraz omówiono aktualne zalecenia profilaktyczne i terapeutyczne. Szczególnie cenne wydają się te informacje w kontekście obecnie obowiązujących kryteriów klasyfikacyjnych, które nie obejmują objawów klinicznych ze strony nerek. Częstość zajęcia nerek w APS szacuje się na 10–40% przypadków.

Warto zwrócić uwagę Czytelnika na artykuł ,,Telemonitoring w dializoterapii otrzewnowej”. W niniejszym artykule przedstawiono przegląd piśmiennictwa prezentującego zastosowania synchronicznych i asynchronicznych systemów zdalnego monitorowania do opieki nad pacjentami dializowanymi otrzewnowo.

Autorzy artykułu ,,Wpływ inhibitorów kalcyneuryny na skurcz naczyń wieńcowych — koszty skutecznej immunosupresji” zwracają uwagę na efekty uboczne CNI mające szczególne znaczenie w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego leczonych pacjentów. Patofizjologia skurczu tętnicy wieńcowej może być podobna jak w przypadku ostrej nefrotoksyczności CNI. Za uzyskanie niekorzystnych wyników leczenia pacjentów mogą być odpowiedzialne: endotelina, układ renina–angiotensyna–aldosteron, prostacyklina, a także niektóre mechanizmy odporności wrodzonej. Niniejsza praca próbuje dodać jeszcze jeden element do skomplikowanej układanki, jaką tworzą efekty uboczne CNI.

W dziale „Przypadki kliniczne” zwracamy uwagę na artykuł ,,Dializa otrzewnowa u ciężarnej ze schyłkową niewydolnością nerek”. Wobec postępu, jaki dokonał się w medycynie w ostatnich latach, ciąża u chorej z niewydolnością nerek nie stanowi dla matki zagrożenia życia związanego z chorobą podstawową oraz z zaburzeniami metabolicznymi, elektrolitowymi, kwasowo-zasadowymi czy hormonalnymi typowymi dla niewydolności nerek. Wdrożenie nowych technik dializacyjnych oraz ich powszechna dostępność pozwalają na względnie bezpieczne prowadzenie ciąży i urodzenie zdrowego żywego dziecka. Leczenie nerkozastępcze nie zastępuje jednak w pełni fizjologicznej roli nerki w utrzymaniu homeostazy wodnej, kwasowo-zasadowej, hormonalnej. Zintegrowany nadzór nad przebiegiem ciąży wymaga bezwzględnej współpracy nefrologa i położnika, a jednym z najistotniejszych elementów jest rozpoznanie i leczenie powikłań, które nadal występują często i są czynnikiem ryzyka dla matki i płodu.

Bez wątpienia przydatne w praktyce klinicznej będą zalecenia ujęte w publikacji ,,Leczenie farmakologiczne cukrzycy u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek”. Z uwagi na znaczący postęp w farmakoterapii cukrzycy, który dokonał się w ostatnich latach, autorzy podjęli próbę zebrania i usystematyzowania współczesnej wiedzy na temat możliwości stosowania insuliny i poszczególnych rodzajów leków przeciwcukrzycowych u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, w tym leczonych nerkozastępczo.

Numer czasopisma zamykają artykuły poświęcone pielęgniarstwu nefrologicznemu, między innymi artykuł ,,Bezpieczne sposoby tamowania krwawienia z przetoki tętniczo-żylnej do hemodializy”. Autorka opisuje fizjologię hemostazy oraz aktualne i alternatywne metody ułatwiające tamowanie krwawienia z przetoki po zakończonej hemodializie. W prezentowanej pracy zwrócono również uwagę na doświadczenia własne związane z zastosowaniem nowoczesnych opatrunków Woundclot w praktyce dializacyjnej.