KOMENTARZ DO PRACY

prof. dr hab. n. med. Piotr Wysocki

Klinika Onkologiczna, Centrum Onkologii — Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Komentarz

do pracy Trastuzumab (Herceptin®) podawany podskórnie: brytyjskie badanie porównujące techniczne aspekty metody z dożylnym leczeniem trastuzumabem u chorych na HER2-dodatniego raka piersi

Innowacyjne terapie onkologiczne są dostępne dla polskich chorych w ramach ściśle zdefiniowanych programów lekowych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Podstawą do wydania decyzji refundacyjnej jest opinia Agencji Oceny Technologii Medycznych, która na podstawie analiz farmakoekonomicznych weryfikuje zasadność finansowania danej technologii ze środków publicznych. Decyzje AOTM oparte są przede wszystkim na inkrementalnym wskaźniku koszt–efektywność (ICER, incremental cost-effectiveness ratio) określającym koszt uzyskania dodatkowego roku życia skorygowanego o jakość. Niestety w procesie podejmowania decyzji refundacyjnych w naszym kraju nie są brane pod uwagę tzw. koszty pośrednie wiążące się m.in. z kosztami wykonywania poszczególnych procedur medycznych (praca lekarzy i pielęgniarek, eksploatacja sprzętu medycznego). Nie uwzględnia się również kosztów społecznych wynikających ze zmniejszenia aktywności zawodowej pacjentów poddawanych aktywnemu leczeniu onkologicznemu ani nie analizuje się możliwości maksymalnego ograniczenia okresu nieproduktywności.

Trastuzumab w formie podskórnej to nowa forma stosowanego od ponad 16 lat leku, który jest standardem leczenia chorych na HER2-dodatniego raka piersi. Stała dawka i gotowa do wstrzyknięcia formuła znacząco skracają czas potrzebny na jego przygotowanie i podanie, prowadząc do wymiernych oszczędności czasu pracy personelu medycznego oraz wykorzystania zasobów szpitala.

W artykule autorstwa Burcombe i wsp., któremu towarzyszy niniejszy komentarz, analizowano różnice w procedurach niezbędnych do przygotowania i podania trastuzumabu w formie dożylnej i podskórnej w populacji chorych na HER2-dodatniego raka piersi, leczonych w Wielkiej Brytanii. Analizowane w badaniu typu Time&Motion parametry, tj. czas przygotowania trastuzumabu, czas podania leku, czas zajęcia stanowiska do podawania leku oraz czas pobytu chorych w szpitalu, są kluczowymi czynnikami wpływającymi na koszty pośrednie (nie obejmowały ceny leku), związane ze stosowaniem leczenia anty-HER2 u chorych na raka piersi.

Postać podskórna trastuzumabu wykazała wyższość nad formą dożylną w zakresie wszystkich analizowanych parametrów, tj. czasu pobytu chorych w szpitalu, czasu przygotowania leku, czasu wykorzystania stanowisk do podań oraz kosztów przygotowania i podania. Podanie trastuzumabu w formie podskórnej wiązało się nie tylko ze skróceniem (o ponad godzinę) czasu trwania procedury podania, ale dodatkowo pozwalało na wyraźną redukcję kosztów pośrednich (ponad 100 funtów/kurs).

W naszym kraju, w którym praca personelu medycznego jest znacznie gorzej wyceniona niż w Wielkiej Brytanii, potencjalne oszczędności wygenerowane w przypadku stosowania trastuzumabu w formie podskórnej mogłyby być niższe. Biorąc jednak pod uwagę, w skali całego kraju, liczbę leczonych chorych na HER2-dodatniego raka piersi, należy uznać, iż zmiana sposobu podawania trastuzumabu z infuzji dożylnej (i.v.) na wstrzyknięcia podskórne (s.c.) mogłaby prowadzić do znaczącej poprawy efektywności systemu opieki zdrowotnej, pozwalając na wygenerowane oszczędności zasobów szpitala, które mogą zostać wykorzystane na leczenie chorych wymagających chemioterapii dożylnej.