Nowotwory. Journal of Oncology 2012;62(1):42-48.
Vol 62, No 1 (2012)
Published online: 2012-03-29
Abstract
Guzy piersi, zwane później rakiem, były znane już w starożytności. Wiele informacji na ten temat uzyskano np. poodkryciu papirusów egipskich w XIX wieku. Ojciec medycyny — Hipokrates — przekazał nam pierwotną wiedzę nietylko o guzach piersi, które nazwał „karkinoma”, i starożytnej medycynie, ale również istotne współcześnie zasadyzawarte w przyrzeczeniu lekarskim.Chirurgia od zawsze była podstawą leczenia chorych na raka piersi, a do jej rozwoju przyczyniały się kolejne pokoleniastarożytnych lekarzy, takich jak: Rzymianin A.C. Celsus, Grek K.C. Galen i Leonides z Aleksandrii czy posiadającyhiszpańsko-arabskie korzenie Albucasis. Następnie do postępów chirurgii przyczynili się: Francuz Ambroży Pare,Włoch M.A. Severinus, J.L. Petit, dyrektor Akademii Francuskiej, który jest autorem pierwszej mastektomii z węzłamichłonnymi, Le Dran i Amerykanin J. Pancoast. Theodorowi Billrothowi z Wiednia zawdzięczamy m.in. wyniesieniechirurgii do dyscypliny naukowej, a także wiele osiągnięć w chirurgii, które są wykorzystywane do dziś. J. Lister zeSzkocji wprowadził do leczenia antyseptykę, a R. v. Volkman badania histologiczne.Spośród polskich chirurgów należy wyróżnić Jana Mikulicza-Radeckiego, Ludwika Rydygiera, Jerzego Rutkowskiegoi Tadeusza Koszarowskiego — twórcę polskiej chirurgii onkologicznej.Kamieniem milowym w dziedzinie onkologii były sukcesy Williama Stewarta Halsteda, który w 1882 roku w NowymJorku wykonał totalną mastektomię z układem chłonnym „en block” i uzyskał radykalną poprawę wyników leczeniaraka piersi, otwierając nową erę postępowania, trwającą blisko 100 lat.W latach 70. XX wieku włoski chirurg z Mediolanu Umberto Veronesi wprowadził metodę oszczędzającą pierś z uzupełniającąradioterapią (BCT, breast conserving therapy). Rozwój radioterapii skojarzonej z chirurgią zawdzięczamy równieżnaszej rodaczce Marii Skłodowskiej-Curie — współodkrywczyni polonu i radu. W Polsce leczenie oszczędzające (BCT)wprowadzono w 1981 roku w Klinice Chirurgii Onkologicznej Akademii Medycznej w Łodzi, gdzie J. Berner ze swoimzespołem wykonał pierwszą tego typu operację w naszym kraju. Obecnie metoda BCT jest standardem postępowania,a liczba chorych operowanych oszczędzająco wzrosła w stosunku do liczby osób poddawanych mastektomii od 5%rocznie w latach 80. do około 70% w 2010 r.Dalszy postęp w leczeniu chorych na raka piersi wiąże się z rozwojem diagnostyki i leczeniem skojarzonym (chirurgia+ radioterapia + chemio- i hormonoterapia), chirurgią rekonstrukcyjną i badaniem węzła wartowniczego. Wielkimwyzwaniem XXI wieku jest zapewne także onkologia teragnostyczna i genoterapia.
Abstract
Guzy piersi, zwane później rakiem, były znane już w starożytności. Wiele informacji na ten temat uzyskano np. poodkryciu papirusów egipskich w XIX wieku. Ojciec medycyny — Hipokrates — przekazał nam pierwotną wiedzę nietylko o guzach piersi, które nazwał „karkinoma”, i starożytnej medycynie, ale również istotne współcześnie zasadyzawarte w przyrzeczeniu lekarskim.Chirurgia od zawsze była podstawą leczenia chorych na raka piersi, a do jej rozwoju przyczyniały się kolejne pokoleniastarożytnych lekarzy, takich jak: Rzymianin A.C. Celsus, Grek K.C. Galen i Leonides z Aleksandrii czy posiadającyhiszpańsko-arabskie korzenie Albucasis. Następnie do postępów chirurgii przyczynili się: Francuz Ambroży Pare,Włoch M.A. Severinus, J.L. Petit, dyrektor Akademii Francuskiej, który jest autorem pierwszej mastektomii z węzłamichłonnymi, Le Dran i Amerykanin J. Pancoast. Theodorowi Billrothowi z Wiednia zawdzięczamy m.in. wyniesieniechirurgii do dyscypliny naukowej, a także wiele osiągnięć w chirurgii, które są wykorzystywane do dziś. J. Lister zeSzkocji wprowadził do leczenia antyseptykę, a R. v. Volkman badania histologiczne.Spośród polskich chirurgów należy wyróżnić Jana Mikulicza-Radeckiego, Ludwika Rydygiera, Jerzego Rutkowskiegoi Tadeusza Koszarowskiego — twórcę polskiej chirurgii onkologicznej.Kamieniem milowym w dziedzinie onkologii były sukcesy Williama Stewarta Halsteda, który w 1882 roku w NowymJorku wykonał totalną mastektomię z układem chłonnym „en block” i uzyskał radykalną poprawę wyników leczeniaraka piersi, otwierając nową erę postępowania, trwającą blisko 100 lat.W latach 70. XX wieku włoski chirurg z Mediolanu Umberto Veronesi wprowadził metodę oszczędzającą pierś z uzupełniającąradioterapią (BCT, breast conserving therapy). Rozwój radioterapii skojarzonej z chirurgią zawdzięczamy równieżnaszej rodaczce Marii Skłodowskiej-Curie — współodkrywczyni polonu i radu. W Polsce leczenie oszczędzające (BCT)wprowadzono w 1981 roku w Klinice Chirurgii Onkologicznej Akademii Medycznej w Łodzi, gdzie J. Berner ze swoimzespołem wykonał pierwszą tego typu operację w naszym kraju. Obecnie metoda BCT jest standardem postępowania,a liczba chorych operowanych oszczędzająco wzrosła w stosunku do liczby osób poddawanych mastektomii od 5%rocznie w latach 80. do około 70% w 2010 r.Dalszy postęp w leczeniu chorych na raka piersi wiąże się z rozwojem diagnostyki i leczeniem skojarzonym (chirurgia+ radioterapia + chemio- i hormonoterapia), chirurgią rekonstrukcyjną i badaniem węzła wartowniczego. Wielkimwyzwaniem XXI wieku jest zapewne także onkologia teragnostyczna i genoterapia.
Title
Rak piersi od starożytności do współczesności
Journal
Nowotwory. Journal of Oncology
Issue
Vol 62, No 1 (2012)
Pages
42-48
Published online
2012-03-29
Page views
6226
Article views/downloads
6976
Bibliographic record
Nowotwory. Journal of Oncology 2012;62(1):42-48.