Skuteczne leczenie nilotynibem pacjenta z rozpoznaniem przewlekłej białaczki szpikowej po niepowodzeniu terapii imatynibem i nietolerancji dazatynibu
Abstract
Inhibitory kinaz tyrozynowych (TKI) II generacji pozwalają uzyskać bardzo dobry efekt leczenia u znacznego odsetka chorych z przewlekłą białaczką szpikową (CML) po niepowodzeniu leczenia imatynibem (IM). Leki te, na ogół dobrze tolerowane, mają charakterystyczne profile toksyczności, a ich zaletą jest niewielka krzyżowa nietolerancja. W artykule opisano przypadek pacjenta od 10 lat leczonego z powodu CML, początkowo IM, a następnie z powodu niepowodzenia leczenia stwierdzonego w 18 miesiącu terapii — dazatynibem. Po 6 latach, z powodu nawracającego płynu w jamach opłucnowych, wymuszającego zmniejszanie dawki (do 80 mg/d., a następnie do 50 mg/d.) i przerwy w leczeniu, doszło do utraty większej odpowiedzi molekularnej (MMR). Z tego powodu u chorego włączono do terapii nilotynib. W chwili wdrożenia tego leku stwierdzono obecność czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w postaci nadciśnienia tętniczego, hipercholesterolemii i otyłości brzusznej. Pacjent po 3 miesiącach uzyskał MMR, a po 18 miesiącach — głęboką odpowiedź molekularną (MR4,0) Nie doszło do pojawienia się żadnych objawów niepożądanych w stopniu wymagającym przerwania leczenia nilotynibem bądź zmniejszenia dawki. Pacjent przestrzega zaleceń dotyczących stosowania TKI, a także korekty modyfikowalnych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
Keywords: przewlekła białaczka szpikowaimatynibdazatynibnilotynibdziałanie niepożądanestosowanie się do zaleceń
References
- Hahn EA, Glendenning GA, Sorensen MV, et al. IRIS Investigators, IRIS Investigators. Imatinib compared with interferon and low-dose cytarabine for newly diagnosed chronic-phase chronic myeloid leukemia. N Engl J Med. 2003; 348(11): 994–1004.
- Hochhaus A, Saussele S, Rosti G, et al. Chronic myeloid leukaemia: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann Oncol. 2017; 28(Suppl_4): iv41–iv51.
- O'Brien S, Deininger M. Imatinib in patients with newly diagnosed chronic-phase chronic myeloid leukemia. Seminars in Hematology. 2003; 40: 26–30.
- Sacha T. Imatinib in chronic myeloid leukemia: an overview. Mediterr J Hematol Infect Dis. 2014; 6(1): e2014007.
- Hochhaus A, Larson RA, Guilhot F, et al. IRIS Investigators. Nilotinib in imatinib-resistant or imatinib-intolerant patients with chronic myeloid leukemia in chronic phase: 48-month follow-up results of a phase II study. Leukemia. 2013; 27(1): 107–112.
- Hochhaus A, Kantarjian HM, Baccarani M, et al. Dasatinib induces notable hematologic and cytogenetic responses in chronic-phase chronic myeloid leukemia after failure of imatinib therapy. Blood. 2007; 109(6): 2303–2309.
- Cortes JE, Nicolini FE, Wetzler M, et al. IRIS Investigators. Imatinib compared with interferon and low-dose cytarabine for newly diagnosed chronic-phase chronic myeloid leukemia. N Engl J Med. 2003; 348(11): 994–1004.
- Giles FJ, Abruzzese E, Rosti G, et al. Nilotinib is active in chronic and accelerated phase chronic myeloid leukemia following failure of imatinib and dasatinib therapy. Leukemia. 2010; 24(7): 1299–1301.
- Giles FJ, Yin OQP, Sallas WM, et al. Nilotinib is effective in imatinib-resistant or -intolerant patients with chronic myeloid leukemia in blastic phase. Leukemia. 2012; 26(5): 959–962.
- Garg RJ, Kantarjian H, O'Brien S, et al. The use of nilotinib or dasatinib after failure to 2 prior tyrosine kinase inhibitors: long-term follow-up. Blood. 2009; 114(20): 4361–4368.
- Saglio G, Hochhaus A, Hughes TP, et al. ENESTnd update: nilotinib vs imatinib in patients with newly diagnosed CML-CP and the impact of early molecular response and sokal risk at diagnosis on long-term outcomes. Blood. 2013; 122: abstrakt.
- Gordon MS. Dasatinib versus Imatinib in Newly Diagnosed Chronic-Phase Chronic Myeloid Leukemia. Yearbook of Oncology. 2010; 2010: 143–144.
- Cortes JE, Kim DW, Kantarjian HM, et al. Bosutinib versus imatinib in newly diagnosed chronic-phase chronic myeloid leukemia: results from the BELA trial. J Clin Oncol. 2012; 30(28): 3486–3492.
- Mahon FX. Discontinuation of TKI therapy and 'functional' cure for CML. Best Pract Res Clin Haematol. 2016; 29(3): 308–313.
- Sacha T. Choroby współistniejące jako istotny czynnik w wyborze inhibitora kinazy tyrozynowej w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej. Hematologia 2014, tom 5, nr. ; 2: 122–135.
- Hughes T, Saglio G, Branford S, et al. Impact of baseline BCR-ABL mutations on response to nilotinib in patients with chronic myeloid leukemia in chronic phase. J Clin Oncol. 2009; 27(25): 4204–4210.
- Müller MC, Cortes JE, Kim DW, et al. Dasatinib treatment of chronic-phase chronic myeloid leukemia: analysis of responses according to preexisting BCR-ABL mutations. Blood. 2009; 114(24): 4944–4953.
- Sacha T, Wącław J. Aktualne miejsce nilotynibu i dazatynibu w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej. Acta Haematol Pol. 2015; 46(4): 286–291.
- Marin D, Bazeos A, Mahon FX, et al. Adherence is the critical factor for achieving molecular responses in patients with chronic myeloid leukemia who achieve complete cytogenetic responses on imatinib. J Clin Oncol. 2010; 28(14): 2381–2388.
- Zakrzewski D, Hryniewiecki T. Bezpieczeństwo leczenia TKI w zakresie układu sercowo-naczyniowego. Hematologia. 2014; 5(4): 265–271.
- Racil Z, Cetkovsky P, et al. Comparison of glucose and lipid metabolism abnormality during nilotinib, imatinib and dasatinib therapy — results of Enigma 2 study. Blood. 2014; 124: abstract 1813.
- Giles FJ, Mauro MJ, Hong F, et al. Rates of peripheral arterial occlusive disease in patients with chronic myeloid leukemia in the chronic phase treated with imatinib, nilotinib, or non-tyrosine kinase therapy: a retrospective cohort analysis. Leukemia. 2013; 27(6): 1310–1315.
- Kim TD, Rea D, Schwarz M, et al. Peripheral artery occlusive disease in chronic phase chronic myeloid leukemia patients treated with nilotinib or imatinib. Leukemia. 2013; 27(6): 1316–1321.
- Baccarani M, Saglio G, Goldman J, et al. European LeukemiaNet. Evolving concepts in the management of chronic myeloid leukemia: recommendations from an expert panel on behalf of the European LeukemiaNet. Blood. 2006; 108(6): 1809–1820.
- Sacha T, Lewandowski K, Hellmann A, et al. Rekomendacje PALG dotyczące diagnostyki i leczenia przewlekłej białaczki szpikowej w 2013 r. Acta Haematol Pol. 2013; 44(4): 345–362.
- Baccarani M, Deininger MW, Rosti G, et al. European LeukemiaNet recommendations for the management of chronic myeloid leukemia: 2013. Blood. 2013; 122(6): 872–884.
- Eskazan AE, Eyice D, Kurt EA, et al. Chronic myeloid leukemia patients who develop grade I/II pleural effusion under second-line dasatinib have better responses and outcomes than patients without pleural effusion. Leuk Res. 2014; 38(7): 781–787.
- Montani D, Bergot E, Günther S, et al. Pulmonary arterial hypertension in patients treated by dasatinib. Circulation. 2012; 125(17): 2128–2137.
