dostęp otwarty
Ocena znaczenia allogenicznego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych dla wyników leczenia chorych na ostrą białaczką szpikową
dostęp otwarty
Streszczenie
Wstęp. Znaczenie allogenicznego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych (allo-HSCT) dla wyników leczenia chorych na ostrą białaczką szpikową (AML) nie jest jasne. Rozbieżności wynikają z heterogenności grup w zakresie stwierdzonych cech diagnostycznych i klinicznych u poszczególnych chorych, sposobu leczenia i metodologii statystycznej. Celem badania było porównanie efektów leczenia u chorych na AML w pierwszej remisji całkowitej (CR1) w wieku 16–60 lat poddanych allo-HSCT oraz leczonych bez allo-HSCT w całej grupie oraz podgrupach: leczonych indukcją według protokołu DAC (daunorubicyna, cytarabina, kladrybina), wiekowych, rokowania cytogenetycznego w zakresie przeżycia wolnego od nawrotu (RFS), przeżycia całkowitego (OS) i skumulowanego ryzyka wznowy (CIR) oraz śmiertelności niezwiązanej ze wznową choroby (NRM).
Chorzy i metody. Do badania włączono 622 chorych z AML w CR1 (mediana wieku 44 lat; 16–60 lat), których następnie kwalifikowano do jednej z grup: bez allo-HSCT (n = 475; 76%) i z allo-HSCT (n = 147; 24%). Chorych leczono w ramach dwóch prospektywnych, randomizowanych, wieloośrodkowych programów klinicznych: PALG AML DAC v. DA (1999–2002) i PALG AML 1/2004 DAC v. DAF v. DA (2004–2008). Sposób postępowania terapeutycznego w zakresie indukcji oraz postępowania poremisyjnego był u nich zbliżony. W badaniu wykorzystano metodę Mantel-Byar ze zmienną zależną od czasu allo-HSCT, który jest modyfikacją testu logrank.
Wynik. W analizie jednowariantowej wykonanie allo-HSCT znamiennie poprawiało RFS i OS w całej grupie chorych na AML w CR1, ale również w podgrupie chorych leczonych chemioterapią indukującą DAC, w grupie niekorzystnego rokowania cytogenetycznego według SWOG (SWOG 2) oraz w grupach wiekowych 41–60 i 41–50 lat. Wykazano poprawę jedynie RFS u chorych leczonych allo-HSCT w podgrupie w wieku 16–40 lat oraz u chorych kwalifikowanych do pośredniego ryzyka cytogenetycznego według SWOG (SWOG 1), natomiast wykonanie allo-HSCT u chorych kwalifikowanych do grupy korzystnego rokowania według SWOG (SWOG 0) nie okazało się znamiennie korzystne zarówno względem RFS, jak i OS. W analizie wielowariantowej wykonanie allo-HSCT okazało się niezależnym, korzystnym czynnikiem dla RFS w całej grupie chorych na AML w CR1, w podgrupie leczonych DAC, w wieku 16–40, 41–50, 41–60 lat, w podgrupach SWOG 1 i SWOG 2. Wykazano niezależnie korzystny wpływ allo-HSCT na OS u chorych w wieku 41–60 lat oraz w podgrupie SWOG 2. Wiek w sposób liniowy niezależnie korzystnie wpływał na RFS u chorych leczonych DAC. Większa niż jeden liczba cykli chemioterapii indukującej przed uzyskaniem CR1 wpłynęła niezależnie niekorzystnie na RFS u chorych leczonych DAC oraz u chorych w wieku 41–60 lat. Leukocytoza przy rozpoznaniu w sposób liniowy wpływała niekorzystnie na OS u chorych w wieku 51–60 i 41–60 lat. Poprzedzający rozpoznanie AML zespół mielodysplastyczny (MDS) wpłynął niezależnie niekorzystnie na OS w całej grupie chorych na AML w CR1, w grupach wiekowych 51–60, 41–60 lat oraz u chorych w grupie SWOG 1. Zespół mielodysplastyczny wpłynął niekorzystnie na RFS u chorych w grupie SWOG 0 i korzystnie w grupie wiekowej 41–60 lat. W analizie CIR wykonanie allo-HSCT zmniejszało ryzyko wznowy w grupie wszystkich chorych na AML w CR1 oraz w grupie SWOG 2. W analizie NRM wykonanie allo-HSCT znamiennie zmniejszało ryzyko zgonu niezwiązanego ze wznową w całej grupie chorych z AML w CR1 oraz w grupach wiekowych 41–50 i 41–60 lat.
Podsumowanie. Leczenie za pomocą allo-HSCT okazało się szczególnie korzystne dla przeżycia, ale również dla CIR w grupie niekorzystnego rokowania cytogenetycznego według SWOG w AML w CR1. Nie rekomenduje się allo-HSCT w grupie korzystnego ryzyka cytogenetycznego. U chorych leczonych indukcją DAC, w grupie pośredniego ryzyka cytogenetycznego oraz w poszczególnych grupach wiekowych należy rozważać leczenie z wykorzystaniem allo-HSCT, ale uwzględniając dodatkowe czynniki wpływające na wyniki leczenia, takie jak: wiek chorego przy rozpoznaniu, MDS poprzedzający rozpoznanie, leukocytoza przy rozpoznaniu oraz liczba cykli chemioterapii indukującej koniecznych do uzyskania CR1.
Streszczenie
Wstęp. Znaczenie allogenicznego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych (allo-HSCT) dla wyników leczenia chorych na ostrą białaczką szpikową (AML) nie jest jasne. Rozbieżności wynikają z heterogenności grup w zakresie stwierdzonych cech diagnostycznych i klinicznych u poszczególnych chorych, sposobu leczenia i metodologii statystycznej. Celem badania było porównanie efektów leczenia u chorych na AML w pierwszej remisji całkowitej (CR1) w wieku 16–60 lat poddanych allo-HSCT oraz leczonych bez allo-HSCT w całej grupie oraz podgrupach: leczonych indukcją według protokołu DAC (daunorubicyna, cytarabina, kladrybina), wiekowych, rokowania cytogenetycznego w zakresie przeżycia wolnego od nawrotu (RFS), przeżycia całkowitego (OS) i skumulowanego ryzyka wznowy (CIR) oraz śmiertelności niezwiązanej ze wznową choroby (NRM).
Chorzy i metody. Do badania włączono 622 chorych z AML w CR1 (mediana wieku 44 lat; 16–60 lat), których następnie kwalifikowano do jednej z grup: bez allo-HSCT (n = 475; 76%) i z allo-HSCT (n = 147; 24%). Chorych leczono w ramach dwóch prospektywnych, randomizowanych, wieloośrodkowych programów klinicznych: PALG AML DAC v. DA (1999–2002) i PALG AML 1/2004 DAC v. DAF v. DA (2004–2008). Sposób postępowania terapeutycznego w zakresie indukcji oraz postępowania poremisyjnego był u nich zbliżony. W badaniu wykorzystano metodę Mantel-Byar ze zmienną zależną od czasu allo-HSCT, który jest modyfikacją testu logrank.
Wynik. W analizie jednowariantowej wykonanie allo-HSCT znamiennie poprawiało RFS i OS w całej grupie chorych na AML w CR1, ale również w podgrupie chorych leczonych chemioterapią indukującą DAC, w grupie niekorzystnego rokowania cytogenetycznego według SWOG (SWOG 2) oraz w grupach wiekowych 41–60 i 41–50 lat. Wykazano poprawę jedynie RFS u chorych leczonych allo-HSCT w podgrupie w wieku 16–40 lat oraz u chorych kwalifikowanych do pośredniego ryzyka cytogenetycznego według SWOG (SWOG 1), natomiast wykonanie allo-HSCT u chorych kwalifikowanych do grupy korzystnego rokowania według SWOG (SWOG 0) nie okazało się znamiennie korzystne zarówno względem RFS, jak i OS. W analizie wielowariantowej wykonanie allo-HSCT okazało się niezależnym, korzystnym czynnikiem dla RFS w całej grupie chorych na AML w CR1, w podgrupie leczonych DAC, w wieku 16–40, 41–50, 41–60 lat, w podgrupach SWOG 1 i SWOG 2. Wykazano niezależnie korzystny wpływ allo-HSCT na OS u chorych w wieku 41–60 lat oraz w podgrupie SWOG 2. Wiek w sposób liniowy niezależnie korzystnie wpływał na RFS u chorych leczonych DAC. Większa niż jeden liczba cykli chemioterapii indukującej przed uzyskaniem CR1 wpłynęła niezależnie niekorzystnie na RFS u chorych leczonych DAC oraz u chorych w wieku 41–60 lat. Leukocytoza przy rozpoznaniu w sposób liniowy wpływała niekorzystnie na OS u chorych w wieku 51–60 i 41–60 lat. Poprzedzający rozpoznanie AML zespół mielodysplastyczny (MDS) wpłynął niezależnie niekorzystnie na OS w całej grupie chorych na AML w CR1, w grupach wiekowych 51–60, 41–60 lat oraz u chorych w grupie SWOG 1. Zespół mielodysplastyczny wpłynął niekorzystnie na RFS u chorych w grupie SWOG 0 i korzystnie w grupie wiekowej 41–60 lat. W analizie CIR wykonanie allo-HSCT zmniejszało ryzyko wznowy w grupie wszystkich chorych na AML w CR1 oraz w grupie SWOG 2. W analizie NRM wykonanie allo-HSCT znamiennie zmniejszało ryzyko zgonu niezwiązanego ze wznową w całej grupie chorych z AML w CR1 oraz w grupach wiekowych 41–50 i 41–60 lat.
Podsumowanie. Leczenie za pomocą allo-HSCT okazało się szczególnie korzystne dla przeżycia, ale również dla CIR w grupie niekorzystnego rokowania cytogenetycznego według SWOG w AML w CR1. Nie rekomenduje się allo-HSCT w grupie korzystnego ryzyka cytogenetycznego. U chorych leczonych indukcją DAC, w grupie pośredniego ryzyka cytogenetycznego oraz w poszczególnych grupach wiekowych należy rozważać leczenie z wykorzystaniem allo-HSCT, ale uwzględniając dodatkowe czynniki wpływające na wyniki leczenia, takie jak: wiek chorego przy rozpoznaniu, MDS poprzedzający rozpoznanie, leukocytoza przy rozpoznaniu oraz liczba cykli chemioterapii indukującej koniecznych do uzyskania CR1.
Słowa kluczowe
allogeniczne przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych, ostra białaczka szpikowa, przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy spokrewnionego, przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy niespokrewnionego


Tytuł
Ocena znaczenia allogenicznego przeszczepienia krwiotwórczych komórek macierzystych dla wyników leczenia chorych na ostrą białaczką szpikową
Czasopismo
Numer
Strony
1-39
Data publikacji on-line
2013-05-27
Słowa kluczowe
allogeniczne przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych
ostra białaczka szpikowa
przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy spokrewnionego
przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy niespokrewnionego
Autorzy
Sebastian Grosicki