Multimedialna platforma wiedzy medycznej Internetowa Księgarnia Medyczna Kalendarium Konferencji
Rheumatology Forum
MENU
Shortcuts Submit an article Author Guidelines Ahead Of Print Editorial Team

open access

Vol 7, No 2 (2021)
Review paper
Published online: 2021-07-21
View PDF (Polish) Download PDF file
Get Citation

Znaczenie witaminy D w układowych chorobach tkanki łącznej

Bogna Grygiel-Górniak1, Adam Thiem12, Włodzimierz Samborski1
DOI: 10.5603/FR.2021.0010
·
Forum Reumatol 2021;7(2):55-64.
Affiliations
  1. Klinika Reumatologii, Rehabilitacji i Chorób Wewnętrznych Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
  2. Wielkopolskie Centrum Medycyny Pracy

open access

Vol 7, No 2 (2021)
Review
Published online: 2021-07-21

Abstract

W ostatnich latach podkreśla się plejotropowe działanie witaminy D, zwłaszcza jej korzystny wpływ na układ kostny, układ immunologiczny oraz zmniejszenie ryzyka kancerogenezy. Jej powszechnie występujące niedobory wiążą się z częstszymi zakażeniami różnymi drobnoustrojami oraz zwiększoną śmiertelnością związaną z chorobami układu krążenia. Ze względu na regulację odpowiedzi immunologicznej zwraca się szczególną uwagę na rolę witaminy D w procesach autoimmunologicznych. W pracy omówiono wpływ witaminy D na układ immunologiczny oraz jej znaczenie w układowych chorobach tkanki łącznej (CTD, connective tissue diseases). Ze względu na korzystny wpływ witaminy D na redukcję zachorowalności i przebieg
chorób reumatycznych podkreślono konieczność jej suplementacji w przebiegu chorób reumatycznych.

Abstract

W ostatnich latach podkreśla się plejotropowe działanie witaminy D, zwłaszcza jej korzystny wpływ na układ kostny, układ immunologiczny oraz zmniejszenie ryzyka kancerogenezy. Jej powszechnie występujące niedobory wiążą się z częstszymi zakażeniami różnymi drobnoustrojami oraz zwiększoną śmiertelnością związaną z chorobami układu krążenia. Ze względu na regulację odpowiedzi immunologicznej zwraca się szczególną uwagę na rolę witaminy D w procesach autoimmunologicznych. W pracy omówiono wpływ witaminy D na układ immunologiczny oraz jej znaczenie w układowych chorobach tkanki łącznej (CTD, connective tissue diseases). Ze względu na korzystny wpływ witaminy D na redukcję zachorowalności i przebieg
chorób reumatycznych podkreślono konieczność jej suplementacji w przebiegu chorób reumatycznych.

Full Text:

View PDF (Polish) Download PDF file
Get Citation

Keywords

witamina D; układowe choroby tkanki łącznej; RZS; toczeń rumieniowaty układowy; miopatie; zespół Sjögrena; twardzina układowa

About this article
Title

Znaczenie witaminy D w układowych chorobach tkanki łącznej

Journal

Rheumatology Forum

Issue

Vol 7, No 2 (2021)

Article type

Review paper

Pages

55-64

Published online

2021-07-21

Page views

6117

Article views/downloads

524

DOI

10.5603/FR.2021.0010

Bibliographic record

Forum Reumatol 2021;7(2):55-64.

Keywords

witamina D
układowe choroby tkanki łącznej
RZS
toczeń rumieniowaty układowy
miopatie
zespół Sjögrena
twardzina układowa

Authors

Bogna Grygiel-Górniak
Adam Thiem
Włodzimierz Samborski

References (63)
  1. Wang Lu, Song Y, Manson JE, et al. Circulating 25-hydroxy-vitamin D and risk of cardiovascular disease: a meta-analysis of prospective studies. Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2012; 5(6): 819–829.
    CrossRefPubMed
  2. Khan H, Kunutsor S, Franco OH, et al. Vitamin D, type 2 diabetes and other metabolic outcomes: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. Proc Nutr Soc. 2013; 72(1): 89–97.
    CrossRefPubMed
  3. Kmieć P, Żmijewski M, Waszak P, et al. Vitamin D deficiency during winter months among an adult, predominantly urban, population in Northern Poland. Endokrynol Pol. 2014; 65(2): 105–113.
    CrossRefPubMed
  4. Hollis BW. Assessment and interpretation of circulating 25-hy-droxyvitamin D and 125-dihydroxyvitamin D in the clinical environ-ment. Endocrinol Metab Clin North Am. 2010; 39: 271–286.
  5. Kmieć P, Sworczak K. Vitamin D deficiency in early autumn among predominantly non-elderly, urban adults in Northern Poland (54°N). Postepy Hig Med Dosw (Online). 2015; 69: 918–924.
    CrossRefPubMed
  6. Kmieć P, Żmijewski M, Lizakowska-Kmieć M, et al. Widespread vitamin D deficiency among adults from northern Po-land (54°N) after months of low and high natural UVB radiation. Endokrynol Pol. 2015; 66: 30–38.
    CrossRefPubMed
  7. Kmieć P, Żmijewski M, Waszak P, et al. Vitamin D deficiency during winter months among an adult, predominantly urban, population in Northern Poland. Endokrynol Pol. 2014; 65(2): 105–113.
    CrossRefPubMed
  8. European Food Safety Authority (EFSA) Panel on Dietetic Pro-ducts Nutrition and Allergies (NDA). Scientific opinion on the sub-stantiation of health claims related to vitamin D and normal func-tion of the immune system and inflammatory response (ID 154 159) maintenance of normal muscle function (ID 155) and maintenance of normal cardiovascular function (ID 159) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006”. EFSA J. 2010; 8: 1468–1485.
  9. European Food Safety Authority (EFSA) Panel on Dietetic Products Nutrition and Allergies (NDA). Scientific opinion on the substantiation of a health claim related to vitamin D and risk of falling pursuant to Article 14 of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA J. 2011; 9: 2382–2400.
  10. Lisowska KA, Bryl E. Rola witaminy D w rozwoju chorób autoimmunologicznych. Postępy Hig Med Dośw. 2017; 71: 797–810.
  11. Skversky AL, Kumar J, Abramowitz MK, et al. Association of glucocorticoid use and low 25-hydroxyvitamin D levels: results from the National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES): 2001-2006. J Clin Endocrinol Metab. 2011; 96(12): 3838–3845.
    CrossRefPubMed
  12. Hossein-Nezhad A, Spira A, Holick MF. Influence of vitamin D status and vitamin D3 supplementation on genome wide expres-sion of white blood cells: a randomized double-blind clinical trial. PLoS One. 2013; 8: e58725.
  13. Ouyang W, Kolls JK, Zheng Y. The biological functions of T helper 17 cell effector cytokines in inflammation. Immunity. 2008; 28(4): 454–467.
    CrossRefPubMed
  14. Tang J, Zhou Ru, Luger D, et al. Calcitriol suppresses antiretinal autoimmunity through inhibitory effects on the Th17 effector response. J Immunol. 2009; 182(8): 4624–4632.
    CrossRefPubMed
  15. Amital H, Szekanecz Z, Szücs G, et al. Serum concentrations of 25-OH vitamin D in patients with systemic lupus erythematosus (SLE) are inversely related to disease activity: is it time to routinely supplement patients with SLE with vitamin D? Ann Rheum Dis. 2010; 69(6): 1155–1157.
    CrossRefPubMed
  16. Kamen DL, Cooper GS, Bouali H, et al. Vitamin D deficiency in systemic lupus erythematosus. Autoimmun Rev. 2006; 5(2): 114–117.
    CrossRefPubMed
  17. Mok CC. Vitamin D and systemic lupus erythematosus: an update. Expert Rev Clin Immunol. 2013; 9(5): 453–463.
    CrossRefPubMed
  18. O'Leary TJ, Jones G, Yip A, et al. The effects of chloroquine on serum 1,25-dihydroxyvitamin D and calcium metabolism in sarcoidosis. N Engl J Med. 1986; 315(12): 727–730.
    CrossRefPubMed
  19. Souto M, Coelho A, Guo C, et al. Vitamin D insufficiency in Brazilian patients with SLE: prevalence, associated factors, and relationship with activity. Lupus. 2011; 20(10): 1019–1026.
    CrossRefPubMed
  20. Ruiz-Irastorza G, Egurbide MV, Olivares N, et al. Vitamin D deficiency in systemic lupus erythematosus: prevalence, predictors and clinical consequences. Rheumatology (Oxford). 2008; 47(6): 920–923.
    CrossRefPubMed
  21. Ruiz-Irastorza G, Gordo S, Olivares N, et al. Changes in vitamin D levels in patients with systemic lupus erythematosus: Effects on fatigue, disease activity, and damage. Arthritis Care Res (Hoboken). 2010; 62(8): 1160–1165.
    CrossRefPubMed
  22. Dutta C, Kakati S, Barman B, et al. Vitamin D status and its relationship with systemic lupus erythematosus as a determinant and outcome of disease activity. Horm Mol Biol Clin Investig. 2019; 38(3).
    CrossRefPubMed
  23. Reynolds JA, Haque S, Williamson K, et al. Vitamin D improves endothelial dysfunction and restores myeloid angiogenic cell function via reduced CXCL-10 expression in systemic lupus erythematosus. Sci Rep. 2016; 6: 22341.
    CrossRefPubMed
  24. Kamen DL. Vitamin D in lupus - new kid on the block? Bull NYU Hosp Jt Dis. 2010; 68(3): 218–222.
    PubMed
  25. Birmingham DJ, Hebert LA, Song H, et al. Evidence that abnormally large seasonal declines in vitamin D status may trigger SLE flare in non-African Americans. Lupus. 2012; 21(8): 855–864.
    CrossRefPubMed
  26. Huang CM, Wu MC, Wu JY, et al. Association of vitamin D receptor gene BsmI polymorphisms in Chinese patients with systemic lupus erythematosus. Lupus. 2002; 11(1): 31–34.
    CrossRefPubMed
  27. Ozaki Y, Nomura S, Nagahama M, et al. Vitamin-D receptor genotype and renal disorder in Japanese patients with systemic lupus erythematosus. Nephron. 2000; 85(1): 86–91.
    CrossRefPubMed
  28. Sakulpipatsin W, Verasertniyom O, Nantiruj K, et al. Vitamin D receptor gene BsmI polymorphisms in Thai patients with systemic lupus erythematosus. Arthritis Res Ther. 2006; 8(2): R48.
    CrossRefPubMed
  29. Luo XY, Yang MH, Wu FX, et al. Vitamin D receptor gene BsmI polymorphism B allele, but not BB genotype, is associated with systemic lupus erythematosus in a Han Chinese population. Lupus. 2012; 21(1): 53–59.
    CrossRefPubMed
  30. Meng D, Ding X, Lan J, et al. Association of vitamin D receptor ApaI gene polymorphism with osteoporosis susceptibility in postmenopausal Han Chinese women in Xinjiang. Biomed Rep. 2018; 9(6): 483–490.
    CrossRefPubMed
  31. Klaska I, Nowak JZ. The role of complement in physiology and pathology. Postepy Hig Med Dosw (Online). 2007; 61: 167–177.
    PubMed
  32. Merlino LA, Curtis J, Mikuls TR, et al. Iowa Women's Health Study. Vitamin D intake is inversely associated with rheumatoid arthritis: results from the Iowa Women's Health Study. Arthritis Rheum. 2004; 50(1): 72–77.
    CrossRefPubMed
  33. Costenbader KH, Feskanich D, Holmes M, et al. Vitamin D intake and risks of systemic lupus erythematosus and rheumatoid arthritis in women. Ann Rheum Dis. 2008; 67(4): 530–535.
    CrossRefPubMed
  34. Song GG, Bae SC, Lee YHo. Association between vitamin D intake and the risk of rheumatoid arthritis: a meta-analysis. Clin Rheumatol. 2012; 31(12): 1733–1739.
    CrossRefPubMed
  35. Brohult, J & Jonson, B Effects of large doses of calciferol on patients with rheumatoid arthritis. Scandinavian Journal of Rheumatology. 1973; 2: 173–176.
  36. Andjelkovic Z, Vojinnovic J, Pejnovic N, et al. Disease modifying and immunmodulatory effects of high dose 1α(OH) D3 in rheumatoid arthritis patients. Clin Exp Rheumatol. 1999; 17(4): 453–456.
    PubMed
  37. Braun-Moscovici Y, Toledano K, Markovits D, et al. Vitamin D level: is it related to disease activity in inflammatory joint disease? Rheumatol Int. 2011; 31(4): 493–499.
    CrossRefPubMed
  38. Maalej A, Petit-Teixeira E, Michou L, et al. Association study of VDR gene with rheumatoid arthritis in the French population. Genes Immun. 2005; 6(8): 707–711.
    CrossRefPubMed
  39. Tizaoui K, Hamzaoui K. Association between VDR polymorphisms and rheumatoid arthritis disease: Systematic review and updated meta-analysis of case-control studies. Immunobiology. 2015; 220(6): 807–816.
    CrossRefPubMed
  40. Fox PC. Autoimmune diseases and Sjogren’s syndrome: an autoimmune exocrinopathy. Ann N Y Acad Sci. 2007; 1098: 15–21.
    CrossRefPubMed
  41. Erten Ş, Şahin A, Altunoğlu A, et al. Comparison of plasma vitamin D levels in patients with Sjögren's syndrome and healthy subjects. Int J Rheum Dis. 2015; 18(1): 70–75.
    CrossRefPubMed
  42. Agmon-Levin N, Kivity S, Tzioufas AG, et al. Low levels of vitamin-D are associated with neuropathy and lymphoma among patients with Sjögren's syndrome. J Autoimmun. 2012; 39(3): 234–239.
    CrossRefPubMed
  43. Sandhya P, Mahasampath G, Mashru P, et al. Vitamin D Levels and Associations in Indian Patients with Primary Sjögren's Syndrome. J Clin Diagn Res. 2017; 11(9): OC33–OC36.
    CrossRefPubMed
  44. Li L, Chen J, Jiang Y. The association between vitamin D level and Sjögren's syndrome: A meta-analysis. Int J Rheum Dis. 2019; 22(3): 532–533.
    CrossRefPubMed
  45. Cutolo M, Soldano S, Smith V. Pathophysiology of systemic sclerosis: current understanding and new insights. Expert Rev Clin Immunol. 2019; 15(7): 753–764.
    CrossRefPubMed
  46. Atteritano M, Sorbara S, Bagnato G, et al. Bone mineral density, bone turnover markers and fractures in patients with systemic sclerosis: a case control study. PLoS One. 2013; 8(6): e66991.
    CrossRefPubMed
  47. Calzolari G, Data V, Carignola R, et al. Hypovitaminosis D in systemic sclerosis. J Rheumatol. 2009; 36(12): 2844; author reply 2845.
    CrossRefPubMed
  48. Arnson Y, Amital H, Agmon-Levin N, et al. Serum 25-OH vitamin D concentrations are linked with various clinical aspects in patients with systemic sclerosis: a retrospective cohort study and review of the literature. Autoimmun Rev. 2011; 10(8): 490–494.
    CrossRefPubMed
  49. Carmel NN, Rotman-Pikielny P, Lavrov A, et al. Vitamin D Antibodies in Systemic Sclerosis Patients: Findings and Clinical Correlations. Isr Med Assoc J. 2015; 17(2): 80–84.
    PubMed
  50. Caramaschi P, Dalla Gassa A, Ruzzenente O, et al. Very low levels of vitamin D in systemic sclerosis patients. Clin Rheumatol. 2010; 29(12): 1419–1425.
    CrossRefPubMed
  51. Gupta S, Mahajan VK, Yadav RS, et al. Evaluation of Serum Vitamin D Levels in Patients with Systemic Sclerosis and Healthy Controls: Results of a Pilot Study. Indian Dermatol Online J. 2018; 9(4): 250–255.
    CrossRefPubMed
  52. Cooper GS, Stroehla BC. The epidemiology of autoimmune diseases. Autoimmun Rev. 2003; 2(3): 119–125.
    CrossRefPubMed
  53. Azali P, Barbasso Helmers S, Kockum I, et al. Low serum levels of vitamin D in idiopathic inflammatory myopathies. Ann Rheum Dis. 2013; 72(4): 512–516.
    CrossRefPubMed
  54. Meyer A, Laverny G, Javier R, et al. AB0671 Vitamine D Serum Level Correlates with Quadriceps Muscle Strength in Inflammatory Myositis. Annals of the Rheumatic Diseases. 2015; 74: 1122–1123.
  55. Khayznikov M, Hemachrandra K, Pandit R, et al. Statin Intolerance Because of Myalgia, Myositis, Myopathy, or Myonecrosis Can in Most Cases be Safely Resolved by Vitamin D Supplementation. N Am J Med Sci. 2015; 7(3): 86–93.
    CrossRefPubMed
  56. Gao Y, Zhao Q, Qiu X, et al. Vitamin D levels are prognostic factors for connective tissue disease associated interstitial lung disease (CTD-ILD). Aging (Albany NY). 2020; 12(5): 4371–4378.
    CrossRefPubMed
  57. Zeller CB, Appenzeller S. Cardiovascular disease in systemic lupus erythematosus: the role of traditional and lupus related risk factors. Curr Cardiol Rev. 2008; 4(2): 116–122.
    CrossRefPubMed
  58. Kunadian V, Ford GA, Bawamia B, et al. Vitamin D deficiency and coronary artery disease: a review of the evidence. Am Heart J. 2014; 167(3): 283–291.
    CrossRefPubMed
  59. Cumhur Cure M, Cure E, Yuce S, et al. Mean platelet volume and vitamin D level. Ann Lab Med. 2014; 34(2): 98–103.
    CrossRefPubMed
  60. Lugg ST, Howells PA, Thickett DR. Optimal Vitamin D Supplementation Levels for Cardiovascular Disease Protection. Dis Markers. 2015; 2015: 864370.
    CrossRefPubMed
  61. Baca KM, Simhan HN, Platt RW, et al. Maternal vitamin D deficiency increases the risk of preeclampsia. J Clin Endocrinol Metab. 2007; 92(9): 3517–3522.
    CrossRefPubMed
  62. Nitahpapand R, Bhatti P, et al. Vitamin D deficiency and atrial fibrillation. Int J Cardiol. 2015; 184: 159–162.
  63. Frost L, Johnsen SP, Pedersen L, et al. Seasonal variation in hospital discharge diagnosis of atrial fibrillation: a population-based study. Epidemiology. 2002; 13(2): 211–215.
    CrossRefPubMed

Regulations

Important: This website uses cookies. More >>

The cookies allow us to identify your computer and find out details about your last visit. They remembering whether you've visited the site before, so that you remain logged in - or to help us work out how many new website visitors we get each month. Most internet browsers accept cookies automatically, but you can change the settings of your browser to erase cookies or prevent automatic acceptance if you prefer.

By VM Media Group sp. z o.o., Świętokrzyska 73, 80–180 Gdańsk, Poland
tel.:+48 58 320 94 94, fax:+48 58 320 94 60, e-mail: viamedica@viamedica.pl