open access
Fizjoprofilaktyka w osteoporozie
Affiliations- Katedra Fizjoterapii, Instytut Nauk o Zdrowiu, Kolegium Nauk Medycznych, Uniwersytet Rzeszowski, al. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów, Poland
- Katedra i Klinika Reumatologii i Rehabilitacji, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, 28 czerwca 1956r. 135/147, 61-545 Poznań, Poland
open access
Abstract
Osteoporoza, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization), jest chorobą charakteryzującą się obniżeniem masy kostnej oraz zaburzeniami w mikroarchitekturze tkanki kostnej. Zarówno profilaktyka, jak i leczenie osteoporozy powinny być działaniem kompleksowym, zawierającym oprócz farmakoterapii postępowanie usprawniające oraz modyfikację stylu życia — fizjoprofilaktykę.
Zależnie od okresu choroby oraz objawów klinicznych fizjoprofilaktykę w osteoporozie można wdrożyć jako fizjoprofilaktykę pierwotną, wtórną lub kliniczną. Fizjoprofilaktyka osteoporozy powinna rozpoczynać się już u osób młodych i opierać
się na uzyskaniu możliwie najwyższego poziomu szczytowej masy kostnej oraz sprawności fizycznej. Główne cele w fizjoprofilaktyce osteoporozy to stymulacja biosyntezy tkanki kostnej oraz zapobieganie upadkom i ich powikłaniom. W zależności od oczekiwanego efektu należy odpowiednio przeprowadzić edukację pacjenta i dobrać formę treningu: oporowy,
siłowy, wytrzymałości lub równowagi. Dane z literatury wskazują na wysoką skuteczność fizjoprofilaktyki w zapobieganiu objawom i powikłaniom osteoporozy.
Abstract
Osteoporoza, zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization), jest chorobą charakteryzującą się obniżeniem masy kostnej oraz zaburzeniami w mikroarchitekturze tkanki kostnej. Zarówno profilaktyka, jak i leczenie osteoporozy powinny być działaniem kompleksowym, zawierającym oprócz farmakoterapii postępowanie usprawniające oraz modyfikację stylu życia — fizjoprofilaktykę.
Zależnie od okresu choroby oraz objawów klinicznych fizjoprofilaktykę w osteoporozie można wdrożyć jako fizjoprofilaktykę pierwotną, wtórną lub kliniczną. Fizjoprofilaktyka osteoporozy powinna rozpoczynać się już u osób młodych i opierać
się na uzyskaniu możliwie najwyższego poziomu szczytowej masy kostnej oraz sprawności fizycznej. Główne cele w fizjoprofilaktyce osteoporozy to stymulacja biosyntezy tkanki kostnej oraz zapobieganie upadkom i ich powikłaniom. W zależności od oczekiwanego efektu należy odpowiednio przeprowadzić edukację pacjenta i dobrać formę treningu: oporowy,
siłowy, wytrzymałości lub równowagi. Dane z literatury wskazują na wysoką skuteczność fizjoprofilaktyki w zapobieganiu objawom i powikłaniom osteoporozy.
Keywords
fizjoprofilaktyka; osteoporoza; leczenie zachowawcze; trening medyczny
About this articleTitle
Fizjoprofilaktyka w osteoporozie
Journal
Issue
Pages
167-172
Published online
2021-02-18
Page views
971
Article views/downloads
764
DOI
Bibliographic record
Forum Reumatol 2020;6(4):167-172.
Keywords
fizjoprofilaktyka
osteoporoza
leczenie zachowawcze
trening medyczny
Authors
Agnieszka Ćwirlej-Sozańska
Agnieszka Krawczyk-Wasielewska
Włodzimierz Samborski
References (38)- World Health Organization: Prevention and management of osteoporosis.Report of a WHO scientific group. WHO technical report series, vol 921. WHO Press, Geneva, Switzerland 2003: 192.
- Karaguzel G, Holick MF. Diagnosis and treatment of osteopenia. Rev Endocr Metab Disord. 2010; 11(4): 237–251.
- Kanis JA. Assessment of fracture risk and its application to screening for postmenopausal osteoporosis. Report of a WHO Study Group. World Health Organ Tech Rep Ser. 1994; 843(6): 1–129.
- Schuit SCE, van der Klift M, Weel AE, et al. Fracture incidence and association with bone mineral density in elderly men and women: the Rotterdam Study. Bone. 2004; 34(1): 195–202.
- Stone KL, Seeley DG, Lui LY, et al. Osteoporotic Fractures Research Group. BMD at multiple sites and risk of fracture of multiple types: long-term results from the Study of Osteoporotic Fractures. J Bone Miner Res. 2003; 18(11): 1947–1954.
- Odén A, McCloskey EV, Johansson H, et al. Assessing the impact of osteoporosis on the burden of hip fractures. Calcif Tissue Int. 2013; 92(1): 42–49.
- Schousboe JT. Epidemiology of Vertebral Fractures. J Clin Densitom. 2016; 19(1): 8–22.
- Ensrud KE, Blackwell TL, Fink HA, et al. Osteoporotic Fractures in Men (MrOS) Research Group. What Proportion of Incident Radiographic Vertebral Fractures in Older Men Is Clinically Diagnosed and Vice Versa: A Prospective Study. J Bone Miner Res. 2016; 31(8): 1500–1503.
- McCloskey EV, Vasireddy S, Threlkeld J, et al. Vertebral fracture assessment (VFA) with a densitometer predicts future fractures in elderly women unselected for osteoporosis. J Bone Miner Res. 2008; 23(10): 1561–1568.
- Blain H, Masud T, Dargent-Molina P, et al. EUGMS Falls and Fracture Interest Group,, International Association of Gerontology and Geriatrics for the European Region (IAGG-ER),, European Union of Medical Specialists (EUMS),, Fragility Fracture Network (FFN),, European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO), and, International Osteoporosis Foundation (IOF). A comprehensive fracture prevention strategy in older adults: the European Union Geriatric Medicine Society (EUGMS) statement. Aging Clin Exp Res. 2016; 28(4): 797–803.
- Shahid S, Hashmi M. Risk factors of osteoporosis among post-menopausal women. The Professional Medical Journal. 2020; 27(01): 205–209.
- Kanis JA. for the World Health Organization Scientific Group. Assessment of Osteoporosis at the Primary Health Care Level. Technical Report. World Organization Collaborating Centre for Metabolic Bone Diseases. University of Sheffield, Sheffield, UK 2008.
- Boudin E, Van Hul W. MECHANISMS IN ENDOCRINOLOGY: Genetics of human bone formation. Eur J Endocrinol. 2017; 177(2): R69–R83.
- Alimanović-Alagić R, Vrcić M, Miftari R, et al. Osteoporosis and physical activity. Medical Journal. 2015; 21(1): 22–26.
- Guadalupe-Grau A, Fuentes T, Guerra B, et al. Exercise and bone mass in adults. Sports Med. 2009; 39(6): 439–468.
- Compston J. Pathophysiology of atypical femoral fractures and osteonecrosis of the jaw. Osteoporos Int. 2011; 22(12): 2951–2961.
- Ćwirlej-Sozańska A. Assessment of influence of a regular physical activity on physical condition and bone density in women aged 50–60. Medical Review. 2015; 13(2): 116–127.
- MacKnight JM. Osteopenia and Osteoporosis in Female Athletes. Clin Sports Med. 2017; 36(4): 687–702.
- Nikander R, Sievänen H, Heinonen A, et al. Targeted exercise against osteoporosis: A systematic review and meta-analysis for optimising bone strength throughout life. BMC Med. 2010; 8: 47.
- Heinonen A, Kannus P, Sievänen H, et al. Randomised controlled trial of effect of high-impact exercise on selected risk factors for osteoporotic fractures. The Lancet. 1996; 348(9038): 1343–1347.
- Watson SL, Weeks BK, Weis LJ, et al. Heavy resistance training is safe and improves bone, function, and stature in postmenopausal women with low to very low bone mass: novel early findings from the LIFTMOR trial. Osteoporos Int. 2015; 26(12): 2889–2894.
- Kukuljan S, Nowson CA, Bass SL, et al. Effects of a multi-component exercise program and calcium-vitamin-D3-fortified milk on bone mineral density in older men: a randomised controlled trial. Osteoporos Int. 2009; 20(7): 1241–1251.
- Wayne PM, Kiel DP, Buring JE, et al. Impact of Tai Chi exercise on multiple fracture-related risk factors in post-menopausal osteopenic women: a pilot pragmatic, randomized trial. BMC Complement Altern Med. 2012; 12: 7.
- Hamilton CJ, Swan VJD, Jamal SA. The effects of exercise and physical activity participation on bone mass and geometry in postmenopausal women: a systematic review of pQCT studies. Osteoporos Int. 2010; 21(1): 11–23.
- Kumar A, Delbaere K, Zijlstra GAR, et al. Exercise for reducing fear of falling in older people living in the community: Cochrane systematic review and meta-analysis. Age Ageing. 2016; 45(3): 345–352.
- de Labra C, Guimaraes-Pinheiro C, Maseda A, et al. Effects of physical exercise interventions in frail older adults: a systematic review of randomized controlled trials. BMC Geriatr. 2015; 15: 154.
- Cadore EL, Rodríguez-Mañas L, Sinclair A, et al. Effects of different exercise interventions on risk of falls, gait ability, and balance in physically frail older adults: a systematic review. Rejuvenation Res. 2013; 16(2): 105–114.
- Lustosa LP, Silva JP, Coelho FM, et al. Impact of resistance exercise program on functional capacity and muscular strength of knee extensor in pre-frail community-dwelling older women: a randomized crossover trial. Rev Bras Fisioter. 2011; 15(4): 318–324.
- Halvarsson A, Dohrn IM, Ståhle A. Taking balance training for older adults one step further: the rationale for and a description of a proven balance training programme. Clin Rehabil. 2015; 29(5): 417–425.
- Halvarsson A, Oddsson L, Franzén E, et al. Long-term effects of a progressive and specific balance-training programme with multi-task exercises for older adults with osteoporosis: a randomized controlled study. Clin Rehabil. 2016; 30(11): 1049–1059.
- Young CM, Weeks BK, Beck BR. Simple, novel physical activity maintains proximal femur bone mineral density, and improves muscle strength and balance in sedentary, postmenopausal Caucasian women. Osteoporos Int. 2007; 18(10): 1379–1387.
- Rapp K, Kampe K, Roigk P, et al. The osteoporotic fracture prevention program in rural areas (OFRA): a protocol for a cluster-randomized health care fund driven intervention in a routine health care setting. BMC Musculoskelet Disord. 2016; 17(1): 458.
- Wu ZJ, Zhao P, Liu B, et al. Effect of Cigarette Smoking on Risk of Hip Fracture in Men: A Meta-Analysis of 14 Prospective Cohort Studies. PLoS One. 2016; 11(12): e0168990.
- Rosen T, Mack KA, Noonan RK. Slipping and tripping: fall injuries in adults associated with rugs and carpets. J Inj Violence Res. 2013; 5(1): 61–69.
- Stubbs D, Haslam R. Understanding and Preventing Falls. Taylor & Francis. 2005: 90–1.
- Lord SR, Menz HB, Sherrington C. Home environment risk factors for falls in older people and the effi cacy of home modifi cations. Age Ageing. 2006; 35(2): 55–9.
- Hill AM, Francis-Coad J, Haines TP, et al. 'My independent streak may get in the way': how older adults respond to falls prevention education in hospital. BMJ Open. 2016; 6(7): e012363.
- Beck BR, Daly RM, Singh MA, et al. Exercise and Sports Science Australia (ESSA) position statement on exercise prescription for the prevention and management of osteoporosis. J Sci Med Sport. 2017; 20(5): 438–445.
