open access
Leflunomid w leczeniu chorób reumatycznych — znaczenie różnorodności stosowanych dawek
Affiliations- Katedra i Klinika Reumatologii, Rehabilitacji i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
open access
Abstract
Przebieg naturalny chorób reumatycznych zmienił się wraz z rozwojem farmakoterapii. Leflunomid jest jednym z nowszych klasycznych, syntetycznych leków modyfikujących przebieg choroby, powszechnie stosowanym w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów i łuszczycowego zapalenia stawów. Wydaje się, że leflunomid jest równie skuteczny w porównaniu z metotreksatem. Dodatkowo, leflunomid może być także stosowany w politerapii — w połączeniu z metotreksatem czy lekami biologicznymi. Wielokierunkowy mechanizm działania leflunomidu sprawił, że oprócz reumatologii, znajduje on miejsce również w innych dziedzinach medycyny, na przykład transplantologii. W trakcie obecnej pandemii SARS-CoV2 podjęto także próbę zastosowania leflunomidu w celu leczenia wspomagającego w ciężkim przebiegu COVID-19. Leflunomid daje więc duże możliwości terapeutyczne. Jednak leflunomid, jak praktycznie każdy lek, może powodować działania niepożądane. Z uwagi na możliwe działania niepożądane, trwają wciąż dyskusje i badania mające na celu wybranie najbardziej optymalnej dawki i schematu leczenia leflunomidem. Szczególną ostrożność zaleca się u pacjentów obciążonych licznymi chorobami współistniejącymi lub w przypadku politerapii. Redukcję dawki można rozważyć także przy długotrwałej remisji. U takich pacjentów, zamiast standardowej dawki 20 mg/dobę, korzystną alternatywą może być dawka 15 mg/dobę. Wydaje się więc, że indywidualne dobranie dawki u pacjentów może przynieść najwięcej korzyści.
Abstract
Przebieg naturalny chorób reumatycznych zmienił się wraz z rozwojem farmakoterapii. Leflunomid jest jednym z nowszych klasycznych, syntetycznych leków modyfikujących przebieg choroby, powszechnie stosowanym w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów i łuszczycowego zapalenia stawów. Wydaje się, że leflunomid jest równie skuteczny w porównaniu z metotreksatem. Dodatkowo, leflunomid może być także stosowany w politerapii — w połączeniu z metotreksatem czy lekami biologicznymi. Wielokierunkowy mechanizm działania leflunomidu sprawił, że oprócz reumatologii, znajduje on miejsce również w innych dziedzinach medycyny, na przykład transplantologii. W trakcie obecnej pandemii SARS-CoV2 podjęto także próbę zastosowania leflunomidu w celu leczenia wspomagającego w ciężkim przebiegu COVID-19. Leflunomid daje więc duże możliwości terapeutyczne. Jednak leflunomid, jak praktycznie każdy lek, może powodować działania niepożądane. Z uwagi na możliwe działania niepożądane, trwają wciąż dyskusje i badania mające na celu wybranie najbardziej optymalnej dawki i schematu leczenia leflunomidem. Szczególną ostrożność zaleca się u pacjentów obciążonych licznymi chorobami współistniejącymi lub w przypadku politerapii. Redukcję dawki można rozważyć także przy długotrwałej remisji. U takich pacjentów, zamiast standardowej dawki 20 mg/dobę, korzystną alternatywą może być dawka 15 mg/dobę. Wydaje się więc, że indywidualne dobranie dawki u pacjentów może przynieść najwięcej korzyści.
Keywords
leflunomid; leki modyfikujące przebieg choroby; reumatoidalne zapalenie stawów; łuszczycowe zapalenie stawów
About this articleTitle
Leflunomid w leczeniu chorób reumatycznych — znaczenie różnorodności stosowanych dawek
Journal
Issue
Article type
Review paper
Pages
155-159
Published online
2021-02-18
Page views
5767
Article views/downloads
238
DOI
Bibliographic record
Forum Reumatol 2020;6(4):155-159.
Keywords
leflunomid
leki modyfikujące przebieg choroby
reumatoidalne zapalenie stawów
łuszczycowe zapalenie stawów
Authors
Dorota Sikorska
Włodzimierz Samborski
References (30)- Smolen JS, Landewé RBM, Bijlsma JWJ, et al. EULAR recommendations for the management of rheumatoid arthritis with synthetic and biological disease-modifying antirheumatic drugs: 2019 update. Ann Rheum Dis. 2020; 79(6): 685–699.
- Gossec L, Baraliakos X, Kerschbaumer A, et al. EULAR recommendations for the management of psoriatic arthritis with pharmacological therapies: 2019 update. Ann Rheum Dis. 2020; 79(6): 700–712.
- Fox RI, Herrmann ML, Frangou CG, et al. How does leflunomide modulate the immune response in rheumatoid arthritis? BioDrugs. 1999; 12(4): 301–315.
- Goldenberg MM. Leflunomide, a novel immunomodulator for the treatment of active rheumatoid arthritis. Clin Ther. 1999; 21(11): 1837–52; discussion 1821.
- Strand V, Cohen S, Schiff M, et al. Treatment of active rheumatoid arthritis with leflunomide compared with placebo and methotrexate. Leflunomide Rheumatoid Arthritis Investigators Group. Arch Intern Med. 1999; 159(21): 2542–2550.
- Alfaro-Lara R, Espinosa-Ortega HF, Arce-Salinas CA, et al. PRECIS study group, all physicians belong to Division of Internal Medicine. Hospital Central Sur de Pemex. Systematic review and meta-analysis of the efficacy and safety of leflunomide and methotrexate in the treatment of rheumatoid arthritis. Reumatol Clin. 2019; 15(3): 133–139.
- Hodkinson B, Magomero KR, Tikly M. Combination leflunomide and methotrexate in refractory rheumatoid arthritis: a biologic sparing approach. Ther Adv Musculoskelet Dis. 2016; 8(5): 172–179.
- Mulder MLM, Vriezekolk JE, den Broeder N, et al. Comparing methotrexate monotherapy with methotrexate plus leflunomide combination therapy in psoriatic arthritis: protocol of a randomized, placebo-controlled, double-blind clinical trial (COMPLETE-PsA). Trials. 2020; 21(1): 155.
- Cohen S, Cannon GW, Schiff M, et al. Two-year, blinded, randomized, controlled trial of treatment of active rheumatoid arthritis with leflunomide compared with methotrexate. Utilization of Leflunomide in the Treatment of Rheumatoid Arthritis Trial Investigator Group. Arthritis Rheum. 2001; 44(9): 1984–1992, doi: 10.1002/1529-0131(200109)44:9<1984::AID-ART346>3.0.CO;2-B.
- Decarriere G, Barnetche T, Combe B, et al. The most appropriate conventional DMARD to combine with different advanced therapies in rheumatoid arthritis: a systematic literature review with meta-analysis. Arthritis Care Res (Hoboken). 2020 [Epub ahead of print].
- Schneidewind L, Neumann T, Dräger DL, et al. Leflunomide in the treatment of BK polyomavirus associated nephropathy in kidney transplanted patients - A systematic review. Transplant Rev (Orlando). 2020; 34(4): 100565.
- Wang J, Sun J, Hu J, et al. A77 1726, the active metabolite of the anti-rheumatoid arthritis drug leflunomide, inhibits influenza A virus replication in vitro and in vivo by inhibiting the activity of Janus kinases. FASEB J. 2020; 34(8): 10132–10145.
- Moradi S, Masoumi M, Mohammadi S, et al. Prevalence of coronavirus disease 2019 in rheumatic patients and evaluation of the effect of disease-modifying anti-rheumatic drugs. Intern Emerg Med. 2020 [Epub ahead of print].
- Hu Ke, Wang M, Zhao Y, et al. A Small-Scale Medication of Leflunomide as a Treatment of COVID-19 in an Open-Label Blank-Controlled Clinical Trial. Virol Sin. 2020 [Epub ahead of print].
- Chen J, Sun J, Doscas ME, et al. Control of hyperglycemia in male mice by leflunomide: mechanisms of action. J Endocrinol. 2018; 237(1): 43–58.
- Zhang C, Chu M. Leflunomide: A promising drug with good antitumor potential. Biochem Biophys Res Commun. 2018; 496(2): 726–730.
- McChesney LP, Xiao F, Sankary HN, et al. An evaluation of leflunomide in the canine renal transplantation model. Transplantation. 1994; 57(12): 1717–1722.
- Williams JW, Xiao F, Foster P, et al. Leflunomide in experimental transplantation. Control of rejection and alloantibody production, reversal of acute rejection, and interaction with cyclosporine. Transplantation. 1994; 57(8): 1223–1231.
- Chong AS, Huang W, Liu W, et al. In vivo activity of leflunomide: pharmacokinetic analyses and mechanism of immunosuppression. Transplantation. 1999; 68(1): 100–109.
- Cohen SB, Iqbal I. Leflunomide. Int J Clin Pract. 2003; 57(2): 115–120.
- Cannon GW, Kremer JM. Leflunomide. Rheum Dis Clin North Am. 2004; 30(2): 295–309, vi.
- van Riel PL, Smolen JS, Emery P, et al. Leflunomide: a manageable safety profile. J Rheumatol Suppl. 2004; 71: 21–24.
- Silva Júnior HT, Morris RE. Leflunomide and malononitrilamides. Am J Med Sci. 1997; 313(5): 289–301.
- Smolen JS, Emery P, Kalden JR, et al. The efficacy of leflunomide monotherapy in rheumatoid arthritis: towards the goals of disease modifying antirheumatic drug therapy. J Rheumatol Suppl. 2004; 71: 13–20.
- Cutolo M, Bolosiu H, Perdriset G, et al. LEADER Study Group. Efficacy and safety of leflunomide in DMARD-naive patients with early rheumatoid arthritis: comparison of a loading and a fixed-dose regimen. Rheumatology (Oxford). 2013; 52(6): 1132–1140.
- Tłustochowicz ME, Kisiel B, Tłustochowicz W. Quality of life and clinical outcomes in Polish patients with high activity rheumatoid arthritis treated with leflunomide (Arava®) in Therapeutic Program: A retrospective analysis of data from the PLUS study. Adv Clin Exp Med. 2019; 28(11): 1545–1553.
- Ren LM, Li Ru, Chen LN, et al. Efficacy and safety of weekly leflunomide for the treatment of early rheumatoid arthritis: a randomized, multi-center study. Int J Rheum Dis. 2016; 19(7): 651–657.
- Jaimes-Hernández J, Meléndez-Mercado CI, Mendoza-Fuentes A, et al. Efficacy of leflunomide 100mg weekly compared to low dose methotrexate in patients with active rheumatoid arthritis. Double blind, randomized clinical trial. Reumatol Clin. 2012; 8(5): 243–249.
- Poór G, Strand V. Leflunomide Multinational Study Group. Efficacy and safety of leflunomide 10 mg versus 20 mg once daily in patients with active rheumatoid arthritis: multinational double-blind, randomized trial. Rheumatology (Oxford). 2004; 43(6): 744–749.
- Weber W, Harnisch L. Use of a population approach to the development of leflunomide: A new disease-modifying drug in the treatment of rheumatoid arthritis. Hoechst Marion Roussel. COST B1 medicine 1997: 239–244.
