Vol 1, No 2 (2008)
Prace poglądowe
Published online: 2008-06-04

open access

Page views 3185
Article views/downloads 1844
Get Citation

Connect on Social Media

Connect on Social Media

Dializa otrzewnowa w cukrzycy - mity i fakty

Tomasz Liberek
Forum Nefrologiczne 2008;1(2):57-61.

Abstract

Liczba pacjentów wymagających leczenia nerkozastępczego z powodu cukrzycowej choroby nerek narasta lawinowo w ostatnich kilkudziesięciu latach. W wielu krajach, w tym również w Polsce, nefropatia cukrzycowa stała się najczęstszą przyczyną schyłkowej niewydolności nerek. Ponadto, mimo poprawy wyników leczenia nerkozastępczego, śmiertelność chorych z cukrzycą leczonych dializą jest znamiennie gorsza niż pacjentów z niecukrzycowymi chorobami nerek. W tej sytuacji niezwykle aktualne staje się pytanie, czy obecność nefropatii cukrzycowej lub tylko cukrzycy u chorego ze schyłkową niewydolnością nerek stanowi wskazanie do preferencyjnego leczenia jedną z metod terapii nerkozastępczej.
U chorych z cukrzycą napotykamy trudności w wytworzeniu dostępu naczyniowego do hemodializy. Niestabilność krążeniowa w czasie tego zabiegu spowodowana jest niewydolnością serca i neuropatią autonomiczną układu krążenia, częstą u chorych z wieloletnią cukrzycą. Ponadto zaburzenia glikemii i równowagi kwasowo-zasadowej mogą być dodatkową przyczyną niekontrolowanego wzrostu potasu pomiędzy zabiegami.
Terapia dializą otrzewnową nie jest związana z gwałtownymi zmianami objętości śródnaczyniowej, nie naraża więc chorych na epizody hipotensyjne związane z leczeniem. Zdecydowanie rzadziej występuje również hiperkaliemia. Leczenie dializą otrzewnową chorych z cukrzycą nie jest jednak pozbawione specyficznych problemów i powikłań związanych z terapią. Obecność glukozy w płynach dializacyjnych stanowi poważne obciążenie metaboliczne. Ponadto u chorych z cukrzycą obserwuje się częściej wysoki transport otrzewnowy, który związany z mniej korzystnym rokowaniem, a także szybszą progresję niekorzystnych zmian w błonie otrzewnowej prowadzących do zaburzeń ultrafiltracji. Obecność cukrzycy jest także niezależnym czynnikiem ryzyka utraty resztkowej funkcji nerek, niezwykle ważnej w dializie otrzewnowej. Wszystkie te czynniki mogą pogarszać kontrolę stanu nawodnienia pacjentów z cukrzycą leczonych dializą otrzewnową, prowadząc do hiperwolemii, nasilenia powikłań ze strony układu krążenia i zwiększenia ryzyka zgonu.
Prace oceniające wyniki leczenia nie wykazują istotnych różnic w przeżyciu chorych leczonych hemodializą i dializą otrzewnową. Jednak istniejące dane, szczególnie pochodzące ze Stanów Zjednoczonych, wskazują na relatywnie wyższą śmiertelność chorych z cukrzycą leczonych dializą otrzewnową niż leczonych hemodializą, w porównaniu z wynikami leczenia chorych bez cukrzycy. Należy więc stwierdzić, że istniejące dane dotyczące przeżycia chorych nie dają podstaw do preferencyjnego wybierania dializy otrzewnowej do leczenia chorych z cukrzycą. Wydaje się jednak, że biorąc pod uwagę niewielki wpływ metody dializowania na przeżycie chorych, zasadnicze znaczenie przy wyborze sposobu leczenia powinny mieć zagadnienia dotyczące jakości życia i ingerencji dializy w dotychczasowy styl życia pacjenta.

Article available in PDF format

View PDF (Polish) Download PDF file



Renal Disease and Transplantation Forum