Stosowanie biozgodnych płynów do dializy otrzewnowej - za i przeciw

Abstract

Płyny dializacyjne, zawierające polimery glukozy (PG-DS) lub aminokwasy (AA-DS) oraz płyny o pH zbliżonym do obojętnego buforowane wodorowęglanami (bic), bic z dodatkiem mleczanów (bic/lac) lub lac, przygotowywane w workach wielokomorowych, są rekomendowane do leczenia dializą otrzewnową (DO) jako bardziej biozgodne w porównaniu ze standardowymi płynami zawierającymi glukozę. Większa biozgodność spowodowana jest bardziej fizjologicznym pH i osmolarnością oraz zmniejszeniem obciążenia ustroju dużym ładunkiem glukozy i wynikającymi z niego konsekwencjami. Wyniki licznych badań potwierdziły korzystne działanie tych płynów na wybrane składniki, decydujące o życiowych funkcjach otrzewnej, a także na kliniczne wskaźniki chorych leczonych DO (stan nawodnienia, stan odżywienia, stan zapalny, kwasica metaboliczna). Opisano także nieliczne objawy uboczne (jałowe zapalenie otrzewnej, hiponatremia i zmiany skórne dla PG-DS; zwiększone tworzenie mocznika i kwasu moczowego oraz obniżone stężenie bic we krwi dla AA-DS; alkaloza metaboliczna dla płynów o pH obojętnym). Nasuwa się pytanie, czy wypadkową korzystnych i ubocznych działań nowych płynów (wypadkową "za i przeciw") jest ich wpływ na tzw. twarde punkty końcowe (dłuższe przeżycie chorych i techniki dializacyjnej, skrócenie czasu hospitalizacji, spadek częstości zapaleń otrzewnej). Odpowiedzi należy poszukiwać w wynikach prospektywnych, randomizowanych, kontrolowanych badań, które, jak do tej pory, są nieliczne, a przede wszystkim krótkoterminowe. Bieżący stan wiedzy uzasadnia stosowanie PG-DS, AA-DS i płynów o pH neutralnym w przypadkach klinicznych, dla których zostały zaprojektowane (PG-DS dla zwiększania objętości ultrafiltratu, AA-DS w celu poprawy odżywienia białkowego, płyny o pH neutralnym w przypadkach słabej tolerancji kwaśnych płynów glukozowych).