Vol 3, No 2 (2010)
Poglądy, stanowiska, zalecenia, standardy i opinie
Published online: 2010-05-25
Krótko- i długodziałające czynniki pobudzające erytropoezę - kiedy, komu, dlaczego?
Forum Nefrologiczne 2010;3(2):132-137.
Abstract
Czynniki pobudzające erytropoezę (ESA) stanowią
obecnie podstawę farmakoterapii niedokrwistości
towarzyszącej przewlekłej chorobie nerek we
wszystkich jej stadiach. Czas półtrwania w surowicy
pierwszych czynników erytropoetycznych wprowadzonych
do zastosowań klinicznych, czyli epoetyny
alfa i beta, wynosił od 7-9 godzin (podawanie
dożylne) do 19-24 godzin (podawanie podskórne).
Kolejno wprowadzane czynniki erytropoetyczne
(darbepoetyna alfa i glikol metoksypolietylenowy
epoetyny beta) wykazywały już dłuższy czas półtrwania
- trwający nawet 137 godzin w przypadku
tego ostatniego czynnika. Podstawowymi przesłankami
do wprowadzenia czynników erytropoetycznych
o długim czasie działania było zwiększenie
komfortu chorego poprzez zmniejszenie liczby
wstrzyknięć i nadzieje na uzyskanie większej stabilności
stężenia hemoglobiny - czynnika, który jest
silnie powiązany z ryzykiem zgonu u tych chorych.
Pomimo rosnących doświadczeń w stosowaniu długodziałających
ESA, nie ma do tej pory przekonujących
dowodów na występowanie mniejszych wahań
stężeń hemoglobiny u leczonych nimi chorych,
a nawet pojawiły się obserwacje wskazujące na
przeciwstawne zależności, to znaczy na większą stabilność
stężeń hemoglobiny przy stosowaniu ESA
o krótszym czasie działania. Wydaje się więc, że choćby
z tego względu czynniki pobudzające erytropoezę
o krótkim czasie działania wciąż stanowią cenną
i równoważną opcję terapeutyczną u chorych z niedokrwistością
nerkopochodną zarówno dializowanych,
jak i w okresie przeddializacyjnym.
Forum Nefrologiczne 2010, tom 3, nr 2, 132-137
Forum Nefrologiczne 2010, tom 3, nr 2, 132-137
Keywords: czynniki pobudzające erytropoezęerytropoetynaniedokrwistość nerkopochodnafarmakokinetyka
References
- Lankhorst CE, Wish JB. Anemia in renal disease: diagnosis and management. Blood Rev. 2010; 24(1): 39–47.
- Macdougall IC, Ashenden M. Current and upcoming erythropoiesis-stimulating agents, iron products, and other novel anemia medications. Adv Chronic Kidney Dis. 2009; 16(2): 117–130.
- Jelkmann W. Recombinant EPO production--points the nephrologist should know. Nephrol Dial Transplant. 2007; 22(10): 2749–2753.
- Nangaku M, Eckardt KU. Pathogenesis of renal anemia. Semin Nephrol. 2006; 26(4): 261–268.
- Lin FK, Lin CH, Lai PH, et al. Cloning and expression of the human erythropoietin gene. Proc Natl Acad Sci U S A. 1985; 82(22): 7580–7584.
- Sunder-Plassmann G, Hörl WH. The clinical potential of novel erythropoiesis stimulating protein. Expert Opin Biol Ther. 2001; 1(4): 733–739.
- Egrie JC, Browne JK. Development and characterization of novel erythropoiesis stimulating protein (NESP). Br J Cancer. 2001; 84 Suppl 1: 3–10.
- Macdougall IC. CERA (Continuous Erythropoietin Receptor Activator): a new erythropoiesis-stimulating agent for the treatment of anemia. Curr Hematol Rep. 2005; 4(6): 436–440.
- Sułowicz WC. Continuous Erythropoietin Receptor Activator): a new perspective in anaemia management. BANTAO J. 2006; 4: 77–80.
- Gross AW, Lodish HF. Cellular trafficking and degradation of erythropoietin and novel erythropoiesis stimulating protein (NESP). J Biol Chem. 2006; 281(4): 2024–2032.
- Grzeszczak W, Sulowicz W, Rutkowski B, et al. European Collaborative Group. The efficacy and safety of once-weekly and once-fortnightly subcutaneous epoetin beta in peritoneal dialysis patients with chronic renal anaemia. Nephrol Dial Transplant. 2005; 20(5): 936–944.
- Benz R, Schmidt R, Kelly K, et al. Epoetin alfa once every 2 weeks is effective for initiation of treatment of anemia of chronic kidney disease. Clin J Am Soc Nephrol. 2007; 2(2): 215–221.
- Kalantar-Zadeh K, Aronoff GR. Hemoglobin variability in anemia of chronic kidney disease. J Am Soc Nephrol. 2009; 20(3): 479–487.
- Yang W, Israni RK, Brunelli SM, et al. Hemoglobin variability and mortality in ESRD. J Am Soc Nephrol. 2007; 18(12): 3164–3170.
- Heifets M., Dougherty F.C., Beyer U. i wsp. Hemoglobin decline after withholding C.E.R.A. administration is not influenced by the long half life of C.E.R.A. World Congress of Nephrology 2007.
- Klinger M, Arias M, Vargemezis V, et al. Efficacy of intravenous methoxy polyethylene glycol-epoetin beta administered every 2 weeks compared with epoetin administered 3 times weekly in patients treated by hemodialysis or peritoneal dialysis: a randomized trial. Am J Kidney Dis. 2007; 50(6): 989–1000.
- Macdougall IC, Walker R, Provenzano R, et al. ARCTOS Study Investigators. C.E.R.A. corrects anemia in patients with chronic kidney disease not on dialysis: results of a randomized clinical trial. Clin J Am Soc Nephrol. 2008; 3(2): 337–347.
- WALKER R, PUSSELL B. Fluctuations in haemoglobin levels in haemodialysis patients receiving intravenous epoetin alfa or intravenous darbepoetin alfa. Nephrology. 2007; 12(5): 448–451.
- Walker R, Pussell BA. Australian Renal Anaemia Group. Fluctuations in haemoglobin levels in haemodialysis, pre-dialysis and peritoneal dialysis patients receiving epoetin alpha or darbepoetin alpha. Nephrology (Carlton). 2009; 14(7): 689–695.
- Boudville NC, Djurdjev O, Macdougall IC, et al. Hemoglobin variability in nondialysis chronic kidney disease: examining the association with mortality. Clin J Am Soc Nephrol. 2009; 4(7): 1176–1182.
- Canaud B, Mingardi G, Braun J, et al. STRIATA Study Investigators. Intravenous C.E.R.A. maintains stable haemoglobin levels in patients on dialysis previously treated with darbepoetin alfa: results from STRIATA, a randomized phase III study. Nephrol Dial Transplant. 2008; 23(11): 3654–3661.
- Levin NW, Fishbane S, Cañedo FV, et al. MAXIMA study investigators. Intravenous methoxy polyethylene glycol-epoetin beta for haemoglobin control in patients with chronic kidney disease who are on dialysis: a randomised non-inferiority trial (MAXIMA). Lancet. 2007; 370(9596): 1415–1421.
- Sulowicz W, Locatelli F, Ryckelynck JP, et al. PROTOS Study Investigators. Once-monthly subcutaneous C.E.R.A. maintains stable hemoglobin control in patients with chronic kidney disease on dialysis and converted directly from epoetin one to three times weekly. Clin J Am Soc Nephrol. 2007; 2(4): 637–646.
- Spinowitz B, Coyne DW, Lok CE, et al. RUBRA Study Investigators. C.E.R.A. maintains stable control of hemoglobin in patients with chronic kidney disease on dialysis when administered once every two weeks. Am J Nephrol. 2008; 28(2): 280–289.