W świątecznym nastroju wraz z nadchodzącą wiosną, niosącą optymizm i nadzieję budzącego się nowego życia, oddajemy Wam kolejny numer „Endokrynologii Polskiej”.

Już niewiele miesięcy dzieli nas od największego naukowego wydarzenia polskiej endokrynologii w tym roku, jakim będzie XXI Zjazd Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego odbywający się w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach w dniach 15–17 wreśnia 2016 roku. Zjazd ten poprzedzi siódma już Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Kontrowersje w Nowotworach Neuroendokrynnych, która rozpocznie się w tym samym miejscu 14 września, na które to wydarzenia już dzisiaj serdecznie Państwa zapraszamy.

Dział prac oryginalnych aktualnego numeru EP rozpoczyna publikacja z ośrodków śląskich dotycząca mechanizmu odpowiedzialnego za patogenezę gruczolaków przysadki, który nie został jeszcze w pełni wyjaśniony i wykazuje różnice w różnych typach komórek przysadki. Wyniki badań czasem są zaskakujące. Przykładowo najwyższą ekspresję genu PRL zaobserwowano w gruczolakach somatotropinowych, a gruczolaki prolaktynowe były dopiero na trzecim miejscu. Z pracy tej wynika też, że technika QPCR analizy ekspresji genów nie jest wystarczająca dla prawidłowej klasyfikacji poszczególnych podtypów gruczolaków przysadki.

W drugiej pracy przedstawiono wynik badania ultrasonograficznego przeprowadzonego u chorych z wolem guzkowym zakwalifikowanych do tyreoidektomii. Protokół badania obejmował B-mode z użyciem obrazowania złożonego przestrzennie oraz tkankowego obrazowania harmonicznego, mapowanie mikrozwapnień, mapowanie naczyń oraz elastografię odkształceń względnych (ocena jakościowa i półilościowa), a wnioski płynące z pracy mogą zmartwić na przykład wielbicieli elastografii.

Autorzy kolejnej pracy, realizując ambitny cel jakim jest powrót pełnej ostrości wzroku u pacjentów z neuropatią nerwu wzrokowego w przebiegu orbitopatii Gravesa, określili skuteczność złożonego z pulsów metyloprednizolonu i chirurgicznej dekompresji oczodołów leczenia.

Według kolejnych badaczy cena stężeń OPG, RANKL i markerów obrotu kostnego w surowicy pacjentek leczonych z powodu osteoporozy pomenopauzalnej ranelinianem strontu i ibandronianem może mieć apsekt nie tylko patofizjologiczny, ale i praktyczny – można ją rozpatrywać jako parameter w monitorowaniu i przewidywaniu efektów leczenia ranelinianem strontu.

Druga w tym numerze EP praca o osteoporozie, tym razem w aspekcie epidomiologicznym nie napawa optymizmem, choć potwierdzono w niej coś o czym wiemy – upadki są powszechne u kobiet po menopauzie, a na ich występowanie wpływ mają wiek, miejsce zamieszkania i niektóre choroby.

Zarówno statyny, jak i fibraty prawdopodobnie zmniejszają wydzielanie cytokin prozapalnych. W jednej z prac dowiedziono ponadto, że wpływ fibratów na funkcję sekrecyjną monocytów zmienia się z wiekiem pacjentów z cukrzycą typu 2 i dyslipidemią aterogenną.

W kolejnej pracy dowiedziono, że u pacjentów z cukrzycą LADA częściej występują przeciwciała skierowane przeciwko antygenom tarczycy i współistnieją one z subliniczną niedoczynością tarczycy. Zestawianie chorób endokrynnych o podłożu autoimmunologicznym w zespoły wielogruczołowe ma istotne znaczenie kliniczne. Późno ujawniająca się cukrzyca autoimmunologiczną u osób dorosłych cechuje się obecnością przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom wysp trzustkowych u pacjentów z kliniczną prezentacją cukrzycy typu 2.

Interesujący jest opis doświadczeń jednego z ośrodków w Rumunii związanych z zabiegami częściowego i całkowitego usunięcia przytarczyc wykonanych łącznie z ich autoprzeszczepem u chorych z wtórną nadczynnością przytarczyc.

Bardzo interesująca praca poglądowa zamieszczona w obecnym numerze EP pochodzi z Instytutu Onkologii z Gliwic, ośrodka którego nie trzeba rekomendować, i omawia najważniejsze mysie modele najczęstszego z nowotworów tarczycy – raka brodawkowatego. Najwięcej uwagi w tej pracy poświęcono modelom indukowanym mutacją BRAFV600E, w związku z ich gorszym rokowaniem.

Opis przypadku pochodzący tym razem z warszawskiego ośrodka endokrynologii dziecięcej opisuje pierwszy w Polsce przypadek rzadkiego zespołu ROHHAD charakteryzującego się oprócz szybko narastającej otyłości i zaburzeń wentylacji również zaburzeniami funkcji podwzgórza i układu autonomicznego.

W dziale szkolenie podyplomowe prezentujemy oczekiwany i bardzo potrzebny wszystkim praktykującym endokrynologom, jak również internistom, kardiologom i hipertensjologom konsensus firmowany przez Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne, a dotyczący zasad postępowania u osób dorosłych z przypadkowo wykrytym guzem nadnercza.

Mamy nadzieję, że tak duża różnorodność poruszanej tematyki endokrynologicznej stanie się źródłem inspiracji naukowych w momencie przygotowywania streszczeń swoich prac naukowych na nasz XXI Zjazd Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (termin zgłoszeń do 31 marca).

Łączymy serdeczne wiosenne pozdrowienia.

W imieniu Redakcji

Beata Kos Kudła