Wpływ hiperglikemii na markery molekularne stresu oksydacyjnego i stężenia antyoksydantów u chorych na cukrzycę typu 2
Streszczenie
Wstęp. Patogeneza cukrzycy typu 2 (T2DM) jest ściśle związana ze stresem oksydacyjnym spowodowanym głównie przez przewlekłą hiperglikemię. Badanie przeprowadzono w celu oceny związku między hiperglikemią a markerami stresu oksydacyjnego oraz stężeniami antyoksydantów i lipidów.
Materiał i metody. Do badania kliniczno-kontrolnego włączono dwie grupy uczestników: chorych na T2DM (n = 83) oraz dobrane pod względem płci i wieku osoby tworzące grupę kontrolną (n = 81). W badaniu za pomocą metody spektrofotometrycznej zmierzono następujące parametry: malonylodialdehyd (MDA), reaktywne formy tlenu (ROS) i tlenek azotu (NO), dysmutaza ponadtlenkowa (SOD), katalaza (CAT), glutation (GSH), witamina C, całkowita zdolność antyoksydacyjna (TAC) oraz parametry lipidowe, takie jak cholesterol całkowity, triglicerydy, cholesterol frakcji LDL i HDL. Uzyskane wyniki analizowano w celu porównania i ustalenia korelacji między wartościami glikemii a powyższymi markerami molekularnymi.
Wyniki. U chorych na T2DM stwierdzono wyższy wskaźnik masy ciała (BMI) oraz większą procentową zawartość tłuszczu. U chorych na cukrzycę wartości glikemii 2 godziny po obciążeniu glukozą, hemoglobiny glikowanej (HbA1c), stężenia cholesterolu całkowitego, triglicerydów i frakcji LDL były wyższe, a stężenia cholesterolu frakcji HDL — niższe niż w grupie kontrolnej. Średnie stężenia/aktywności enzymatycznych i nieenzymatycznych antyoksydantów, SOD, CAT, GSH, witaminy C oraz TAC były istotnie niższe, natomiast markerów stresu oksydacyjnego, NO, ROS i MDA — istotnie wyższe u chorych na T2DM. Wykazano dodatnią korelację NO (r = 0,3993; p < 0,0001) i ujemną korelację TAC (r = –0,4796; p < 0,0001) z wartościami glikemii.
Wnioski. Niedostateczna kontrola glikemii w T2DM powoduje zwiększenie stężeń ROS i NO, a także nasilenie peroksydacji lipidów i zmniejszenie zdolności antyoksydacyjnej. Stężenia MDA i NO, które są najważniejszymi czynnikami ryzyka, mogłyby być wykorzystywane wraz ze stężeniami antyoksydantów jako parametry oceny stresu oksydacyjnego u chorych na T2DM.