Kwasica ketonowa w momencie rozpoznania cukrzycy typu 1 u dzieci i nastolatków z województwa wielkopolskiego — częstość występowania, czynniki ryzyka i obraz kliniczny
Streszczenie
Wstęp. Cukrzycowa kwasica ketonowa (DKA) jest stanem zagrażającym życiu, często występującym w momencie rozpoznania cukrzycy typu 1 (T1DM). Młodsze dzieci są bardziej narażone na wystąpienie tego ostrego powikłania. Jest to niepokojące ze względu na zwiększenie częstości występowania T1DM na świecie, przy czym największy wzrost częstości zachorowań obserwuje się u dzieci do 5. roku życia. Celem pracy było określenie częstości DKA i czynników związanych z jej występowaniem u dzieci z nowo rozpoznaną T1DM z województwa wielkopolskiego.
Materiał i metody. Badana kohorta obejmowała 735 dzieci (329 dziewcząt i 406 chłopców) w wieku 0–18 lat z nowo rozpoznaną T1DM, przyjętych do jednego szpitala w latach 2009–2014. Średni wiek w chwili rozpoznania wynosił 9,3 roku. Cukrzycową kwasicę ketonową definiowano jako pH krwi < 7,30. W celu potwierdzenia autoimmunizacyjnego podłoża cukrzycy wykonywano badania w kierunku obecności typowych autoprzeciwciał.
Wyniki. Cukrzycową kwasicę ketonową zdiagnozowano u 36% chorych z nowo zdiagnozowaną T1DM. Powikłanie to występowało istotnie częściej u dzieci poniżej 4 lat (p = 0,001). Najwyższa częstość występowania DKA była związana z czasem trwania objawów (> 28 dni) (p = 0,014) i błędnym rozpoznaniem (p = 0,001). Autoprzeciwciało przeciw transporterowi cynku 8 wykrywano istotnie częściej u dzieci z DKA (p = 0,044). W grupie z DKA odsetek hemoglobiny
glikowanej był istotnie wyższy (p = 0,0004), natomiast stężenia insuliny i peptydu C były niższe (odpowiednio p = 0,0001 i p = 0,0001).
Wnioski. U dzieci z nowo rozpoznaną T1DM z województwa wielkopolskiego cukrzycowa kwasica ketonowa DKA występuje często i jest mocno nasilona. Najczęstszymi czynnikami ryzyka rozwoju DKA w początkowym okresie T1DM są błędna diagnoza, czas trwania objawów i wiek poniżej 4 lat. Obecność autoprzeciwciał przeciw transporterowi cynku 8 wiąże się z ostrym początkiem T1DM.
