Basic HTML Version
10
Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1
www.chsin.viamedica.pl
Na stężenie UAmogą wpływać przede wszystkim leki
moczopędne z grupy tiazydów i diuretyków pętlowych.
Obie te grupy leków przy przewlekłym stosowaniu powo-
dują podwyższenie stężenia UA w surowicy. Prawdopo-
dobny mechanizm tego zjawiska wiąże się ze zwiększoną
resorpcją UA w cewkach bliższych nefronu wskutek obni-
żenia wolemii lub z bezpośrednią konkurencją UA i leku
omiejscewmechanizmie transportowymcewki bliższej ne-
fronu. Podczas stosowania leków moczopędnych oszczę-
dzającychpotas (np. amilorid czy triamteren) równieżmoże
nastąpićwzrost stężeniaUAwpodobnymmechanizmie jak
opisany powyżej [34]. Niektóre leki z grupy inhibitorów
enzymu konwertującego, takie jak na przykład kaptopril
i enalapril, zwiększają znaczącowydalanienerkoweUApo-
przez zmniejszenie jego reabsorpcji w kanaliku bliższym
nefronu [35, 36]. Działanie to może być słabsze przy stoso-
waniu perindoprilu [37].
Kansui i wsp. badali zależność pomiędzy stężeniemUA
awartościami ciśnienia tętniczego. Wbadaniu przeprowa-
dzonym u 3960 japońskich mężczyzn w średnim wieku
42 lat wykazali oni, że wartości zarówno skurczowego, jak
i rozkurczowego ciśnienia tętniczego były niezależnie
związane ze stężeniami UA. Ponadto stwierdzili liniowy
wzrost stężenia UA wraz ze wzrostem ciśnienia tętnicze-
go. Ta zależność występowała u osób nieprzyjmujących
leków wpływających na stężenie UA (3608 pacjentów).
Wymienieni badacze nie stwierdzili natomiast żadnej ko-
relacji pomiędzy wartościami ciśnienia tętniczego a stęże-
niemUAwśród chorych przyjmujących leki hipotensyjne
(352 osoby) [28]. Prawdopodobnymechanizmpodwyższe-
nia stężenia UA u osób z nadciśnieniem tętniczym może
być związany ze wzrostem całkowitego oporu naczynio-
wego oraz oporu naczyniowo-nerkowego. Prowadzi to do
zmniejszenia przepływu krwi przez nerki, co skutkuje
zmniejszeniem filtracji, a to z kolei spadkiem wydalania
UA z moczem [27]. Z drugiej strony w badaniach na mo-
delach zwierzęcych stwierdzono, że UA pobudza układ
renina–angiotensyna–aldosteron oraz zmniejsza aktyw-
ność syntazy tlenku azotu, co prowadzi do uszkodzenia
i zwłóknienia nerek i w rezultacie do wystąpienia nadciś-
nienia tętniczego [38].
Rathamann i wsp. w badaniu CARDIA wykazali, że
wysoki wskaźnik masy ciała, zaburzenia lipidowe,
a zwłaszcza podwyższone stężenie triglicerydów i niskie
stężenie cholesterolu frakcji HDL wiążą się z podwyższo-
nym stężeniemUAwe krwi, niezależnie od płci i rasy [33].
Wannamethe i wsp. w badaniu obejmującym grupę 7735
mężczyzn stwierdzili, że palenie tytoniu jest związane
z niższymi stężeniami UA [29]. Dieta również może wpły-
wać na zmianę stężenia UA we krwi. Dieta niskosodowa
zwiększa, a wysokosodowa zmniejsza stężenie UA w su-
rowicy. Niskie spożycie sodu zwiększa kanalikową reab-
sorpcję UA w nerkach, natomiast wysokie spożycie sodu
zmniejsza nasilenie tego procesu [39, 40].
STOSOWANIE INHIBITORÓW OKSYDAZY
KSANTYNOWEJ
Rola, jaką przypisano XOw patogenezie chorób ukła-
du sercowo-naczyniowego, stała się podstawą do wyko-
rzystania inhibitorów tego enzymuw terapii CHF. Hamo-
wanie aktywności XO zmniejsza wytwarzanie ksantyny
i UA, awzwiązku z tymzmniejsza ilośćwolnych rodników
tlenowych powstających wskutek tych reakcji [41]. W ba-
daniach George’a i wsp. wykazano, że działanie to wyka-
zuje zależny od dawki, korzystny wpływna funkcję śród-
błonka naczyń [42]. Cingolani i wsp. zbadali wpływ oksy-
purinolu na funkcję mięśnia sercowego u pacjentów
z CHF. Do badania włączono 60 pacjentóww klasie czyn-
nościowej NYHA II–III, których podzielono na dwie gru-
py. Jedną grupę leczono oksypurinolem, a druga otrzymy-
wała placebo. Wgrupie otrzymującej oksypurinol spadek
UAwynosił 1,6±0,28mg/dl wporównaniu z grupą otrzy-
mującą placebo. Upacjentówotrzymujących lek, u których
stwierdzono obniżoną frakcję wyrzutową lewej komory
(LVEF < 40%), wykazano istotny statystycznie wzrost
LVEF o 6,8±2,8%. Jednak, gdy analizie poddano całą gru-
pę (niezależnie od LVEF), to przyrost tego parametru wy-
nosił 4,7 ± 2,6% i nie osiągnął poziomu istotności staty-
stycznej [43]. Hare i wsp. w badaniu OPT-CHF badali, czy
włączenie oksypurinolu przyniesie korzyści pacjentom
z CHFwklasieNYHA III i IV. Wbadaniuwzięło udział 405
chorych. Skuteczność terapii oceniano po 24miesiącach na
podstawie złożonego punktu końcowego uwzględniają-
cego jakość życia (ocenianą za pomocą kwestionariusza
Minnesota Living with Heart Failure
), wystąpienie koniecz-
ności hospitalizacji lub zgonu z przyczyn sercowo-naczy-
niowych. Odsetek pacjentów, których stan poprawił się,
nie zmienił się lub uległ pogorszeniu i nie różnił się pomię-
dzy chorymi przyjmującymi oksypurinol (600mg/d.) i tymi
przyjmującymi placebo. W związku z tym wysunięto
wniosek, że oksypurinol nie przynosi istotnych korzyści
u pacjentów z umiarkowaną i ciężką CHF. Jednocześnie
stwierdzono, że wśród pacjentów, u których stan się nie
zmienił lub uległ poprawie, wystąpił większy spadek UA
niż u tych, u których stan się pogorszył [44]. Wobec tego
pacjenci z wyjściowym wysokim stężeniem UA mogliby