Basic HTML Version
4
Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1
www.chsin.viamedica.pl
wych, można postawić hipotezę, że
dysfunkcja seksualna u kobiet może
mieć podobną wartość progno-
styczną w odniesieniu do chorób
układu sercowo-naczyniowego, jak
zaburzenia tego typu u mężczyzn,
jednak hipoteza ta wymaga potwier-
dzenia. Tymniemniej, jest ogromnie
ważne, aby lekarze mieli świado-
mość, że zaburzenia funkcji seksual-
nych mogą świadczyć o obecności
choroby układu sercowo-naczynio-
wego. Dzięki temu będzie możliwe
skuteczne postępowanie, które do-
prowadzi do wykrycia choroby ukła-
du sercowo-naczyniowego w jej
wczesnym bezobjawowym stadium
i opóźnienia lub nawet prewencji
wystąpienia incydentów sercowo-
-naczyniowych.
WPŁYW LEKÓW
PRZECIWNADCIŚNIENIOWYCH
NA FUNKCJE SEKSUALNE
Tradycyjnie uważa się, że nieko-
rzystnywpływnadciśnienia tętniczego
na zaburzenia funkcji seksualnychwy-
nika ze stosowania lekówprzeciwnad-
ciśnieniowych. Upośledzenie spraw-
ności seksualnej przypisywane lekom
z tej grupy — niezależnie od tego, czy
jest ono rzeczywiste, czy stanowi jedy-
niesubiektywneodczuciechorego—to
jedna z głównych przyczyn nieprze-
strzegania zaleceń lekarskich i przery-
wania terapii. Ten fakt jest istotny
wpraktyceklinicznej, zwszystkimi od-
ległymi konsekwencjami dotyczącymi
zdrowia pacjenta, jednak w badaniach
klinicznychniepoświęcasię tymzagad-
nieniom dostatecznej uwagi. Jeszcze
nigdy zaburzenia erekcji nie stanowiły
głównego punktu końcowego w du-
żym badaniu klinicznym. Dostępne
danewskazują, że starsze klasy leków
przeciwnadciśnieniowych są gorsze
pod względem wpływu na funkcje
seksualne niż nowsze leki. W bada-
niach potwierdzono zwłaszcza nega-
tywny wpływ
b
-adrenolityków [33–
–35], spośród których jedynym moż-
liwym wyjątkiem jest nebiwolol. Do-
niesienia wskazują, że lek ten wyka-
zuje przeciwne działanie — wpływa
korzystnie na sprawność seksualną,
prawdopodobnie poprzezmodulację
syntezy NO [36, 37]. Uważa sie, że
również diuretyki powodują upośle-
dzenie erekcji, nawet jeśli stosuje się
je jako leki wspomagające [38]. Cho-
ciaż wyniki badań nad antagonistami
wapnia i inhibitorami konwertazy an-
giotensyny (ACE,
angiotensin-conver-
ting enzyme
) nie są rozstrzygające, su-
gerują one neutralny wpływ leków
z tej grupy na funkcje seksualne [39,
40]. Z kolei antagoniści receptora an-
giotensyny (ARB,
angiotensin receptor
blockers
) zdają się wpływać na nie ko-
rzystnie [41–43] i dlatego te leki zaleca
się jako terapię pierwszego rzutu
u chorych z zaburzeniami erekcji lub
jako terapię zastępczą u osób z zabu-
rzeniami erekcji wywołanymi przez
inne leki przeciwnadciśnieniowe [44].
Opublikowane ostatnio wyniki cząst-
kowej analizy badań ONTARGET-
-TRANSCEND nie wykazały korzyst-
negowpływuARBna funkcje seksual-
ne [31], należy jednak wspomnieć, że
ARB dołączono do stosowanej wcze-
śniej terapii wielolekowej u chorych
z grupywysokiego ryzyka. Jeśli chodzi
o nowy lek działający na oś renina–
–angiotensyna, aliskiren, to na razie
brakuje konkretnych danych. Istnieje
bardzo mało informacji na temat po-
wszechnie przepisywanychkombina-
cji leków przeciwnadciśnieniowych,
trudnowięcwyciągnąć jakieśwnioski.
Tylko dobrze zaprojektowanie, duże
prospektywne badanie randomizowa-
ne z udziałem grupy kontrolnej może
przynieść odpowiedźnapytaniedoty-
czące swoistegowpływu różnych klas
leków na funkcje seksualne.
INHIBITORY FOSFODIESTERAZY 5
U CHORYCH NA NADCIŚNIENIE
TĘTNICZE
Izoenzym fosfodiesteraza (PDE,
phosphodiesterase
) 5 katalizuje rozpad
cyklicznego guanozynomonofosfora-
nu (cGMP,
cyclic guanosine monopho-
sphate
) i znajduje się w komórkach
mięśni gładkich naczyń (tętnic i żył)
całego ciała, również narządówpłcio-
wych. Kiedy po raz pierwszy użyto
inhibitorów PDE-5 w badaniach nad
leczeniemastmy i dławicy piersiowej,
erekcja prącia była najczęściej zgła-
szanym działaniem niepożądanym.
Następstwem tej obserwacji było
udostępnienie w 1998 roku rewolu-
cyjnego leku, pierwszego inhibitora
PDE-5, sildenafilu, do terapii zabu-
rzeń erekcji. Od tego czasu zarejestro-
wano do tych samych celów dwa
nowsze inhibitory PDE-5, wardenafil
i tadanafil, a inne leki są w trakcie
opracowywania. Wardenafil działa
silniej niż sildenafil, natomiast tada-
nafil cechuje dłuższy okres półtrwa-
nia (17 h), nie wykazuje interakcji
z pokarmami i nie powoduje wizual-
nych efektów niepożądanych.
Wazorelaksacyjne działanie inhi-
bitorów PDE-5 powoduje niewielką
redukcję ciśnienia tętniczego, co
w połączeniu z potencjalnymi inte-
rakcjami lekowymi sprawiało, że po-
dawanie tych leków chorym na nad-
ciśnienie uważano za dyskusyjne [45].
Wiele wyników najnowszych badań
potwierdza, że inhibitory PDE-5 po-
wodująmało działań niepożądanych,
nawet jeśli są stosowane w terapii
wielolekowej [46]. Redukcja ciśnienia
tętniczego przez te leki jest zwykle
niewielka i nieistotna klinicznie, za-
równo u chorych na nadciśnienie, jak
i u osób z prawidłowym ciśnieniem.
Jednak ich podawanie w skojarzeniu
z
a
-adrenolitykamimoże spowodować
hipotonięortostatyczną.Waktualnych