Działania niepożądane antagonistów wapnia

Streszczenie

Antagoniści wapnia należą do podstawowych leków stosowanych w terapii chorób krążenia. Ich głównymi wskazaniami są: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca i zaburzenia rytmu serca. Krótkodziałające leki z grupy dihydropirydynowych pochodnych antagonistów wapnia wycofano z terapii, ponieważ wahania ciśnienia, jakie obserwowano pod wpływem kilkukrotnego ich podawania w ciągu doby, prowadziło do pobudzenia układu sympatycznego, wywoływało zaburzenia rytmu serca i zwiększało śmiertelność. Jakkolwiek długodziałające preparaty antagonistów wapnia są pozbawione tego niekorzystnego działania, to również i one mogą wywoływać liczne objawy niepożądane. Do najczęstszych działań niepożądanych pochodnych dihydropirymidynowych należą: zaczerwienie twarzy, bóle głowy i obrzęki kończyn dolnych. Natomiast werapamil może powodować znaczną bradykardię, a u osób z chorobą węzła zatokowego - nawet asystolię. Niegroźnymi, choć częstymi objawami niepożądanymi werapamilu są uporczywe zaparcia. U osób stosujących preparaty antagonistów wapnia opisano także częstsze krwawienia z przewodu pokarmowego. Istnieje również wiele doniesień na temat upośledzenia funkcji wątroby przez leki z grupy antagonistów wapnia. Szczególnie niekorzystne następstwa obserwowano w przypadku stosowania werapamilu. Jednym z częściej opisywanych działań niepożądanych antagonistów wapnia jest przerost dziąseł. Częstość tego powikłania nie jest dokładnie określona i ocenia się ją w zależności od autora na 6,5-20%.
Dość powszechnie znane jest występowanie objawów pozapiramidowych związanych ze stosowaniem nieselektywnych antagonistów wapnia, takich jak flunarizyna i cinnarizyna.
Preparaty z grupy antagonistów wapnia wchodzą w liczne interakcje farmakodynamiczne i farmakokinetyczne z wieloma lekami, które często mają istotne znaczenie kliniczne. Należy pamiętać, że picie soku grejpfrutowego zwiększa stężenie dihydropirydymin.