Działania niepożądane leków przeciwpłytkowych w kontekście prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego

Streszczenie

Patogeneza choroby niedokrwiennej serca i chorób naczyniowych mózgu wskazuje jednoznacznie, że leki przeciwpłytkowe odgrywają niezwykle istotną rolę w zapobieganiu i leczeniu incydentów sercowo-naczyniowych. Obecnie do tej grupy leków zalicza się kwas acetylosalicylowy, pochodne tienopirydyny oraz leki hamujące agregację płytek krwi (dożylne inhibitory receptora płytkowego IIb/IIIa). Poniższy artykuł przedstawia najczęstsze działania niepożądane leków przeciwpłytkowych, coraz powszechniej stosowanych we współczesnej farmakoterapii kardiologicznej, z uwzględnieniem środków ostrożności przy stosowaniu poszczególnych leków z tej grupy, a także ich skojarzeń.
Do najczęstszych i potencjalnie najgroźniejszych działań niepożądanych, właściwych wszystkim lekom przeciwpłytkowym i przeciwzakrzepowym, wynikających bezpośrednio z ich mechanizmu działania, należą krwawienia wewnątrz- i zewnątrzustrojowe. W pracy przedstawiono częstość powikłań krwotocznych w trakcie leczenia poszczególnymi preparatami oraz możliwości im zapobiegania. Szeroko omówiono także reakcje alergiczne i reakcje nadwrażliwości związane ze stosowaniem kwasu acetylosalicylowego. Odrębnym, ale bardzo istotnym klinicznie zagadnieniem, jest wpływ coraz powszechniej stosowanych leków, tiklopidyny i lopidogrelu, na układ krwiotwórczy. W artykule przedstawiono mechanizmy tych działań, ich częstość na podstawie dużych badań klinicznych oraz aktualnych zaleceń dotyczących monitorowania morfologii i poziomu płytek krwi w trakcie leczenia. Znacznie węższą grupę chorych poddaje się terapii lekami z grupy inhibitorów IIb/IIIa, niemniej jednak coraz częstsze ich stosowanie w terapii kardiologicznej wymaga znajomości działań niepożądanych, ich mechanizmów oraz zaleceń dotyczących monitorowania leczenia. W pracy przedstawiono także działania niepożądane leków przeciwpłytkowych na inne narządy oraz powikłania rzadziej występujące, a istotne klinicznie.